چرم مصنوعی در گیرودار نظرات متناقض

پوشش‌ها از انواع متفاوت آن امروزه در زندگی روزمره انسان جایگاه ویژه‌ای دارند، انواع لباس، کیف، کفش، روکش‌های مبلمان و صندلی‌ها، روکش صندلی‌های خودرو و... همه و همه از انواع این پوشش‌ها به شمار می‌آیند که سال‌هاست برای محافظت از پوست انسان و راحتی او به کار گرفته می‌شوند. یکی از انواع این پوشش‌ها که استفاده از آن خیلی هم رایج است انواع «چرم مصنوعی» است، چرم مصنوعی نوعی بافت با پوشش پلیمری است که به واسطه این پوشش، خواص جدیدی در آن ایجاد شده است که در مقایسه با سایر پوشش‌ها دارای مزیت‌های بسیاری است.

در گزارش امروز قصد داریم وضعیت بازار چرم مصنوعی از نظر تولید، مصرف و سرمایه‌گذاری را از نظر بگذرانیم، از این رو سراغ دونفر از مهره‌های اصلی بازار چرم مصنوعی در ایران رفته‌ایم، علی رضا ملک‌پور رئیس اتحادیه تولیدکنندگان وصادرکنندگان چرم مصنوعی ایران و مدیر شرکت چرم‌ایران و همچنین احمدرضا خزائی کارشناس تولیدی و فنی خطوط چرم مصنوعی و مدیر شرکت چرم آریانا مشهد در خصوص بازار این صنعت نظرات متفاوتی دارند که در ادامه به آنها  می‌پردازیم.

مزیت‌های بی‌شمار برای تولیدکننده و مصرف‌کننده

چرم مصنوعی ورقی چند لایه متشكل از پارچه آستری، چسب، فوم و Skin است. به جز لایه آستری كه می‌تواند از جنس پارچه تار و پودی باشد باقی مواد تشكیل‌دهنده آن از جنس مواد شیمیایی و بر پایه PVC (پلی وینیل كلراید) و PU (پلی یورتان) تشكیل شده‌اند. این محصول انواع گوناگونی دارد. مزیت‌هایی که انواع چرم مصنوعی دارند از نظر تولید و مصرف با هم متفاوتند، در واقع مزیت‌های این پوشش برای تولیدکنندگان ویژگی‌های فیزیکی عالی، توانایی بالا برای ترکیب با مواد افزودنی، کاربردهای متنوع و مواد اولیه و ماشین‌آلات در دسترس است.

همچنین میزان مصرف چرم مصنوعی نسبت به چرم طبیعی یکی دیگر از مزایای این صنعت برای سرمایه‌گذار است به گونه‌ای که از مجموع نیاز و مصرف بازار 28درصد توسط چرم طبیعی و مابقی را چرم‌های مصنوعی پوشش می‌دهند. این مزیت‌ها اما برای مصرف‌کننده به مراتب بیشتر است و همین توجه ویژه مصرف‌کننده به این صنعت خود به نوعی یک مزیت بزرگ برای تولیدکننده به شمار می‌آید.

قیمت پایین چرم مصنوعی در کنار خواصی که دارد در مقایسه با چرم طبیعی از مهم‌ترین مزیت‌های آن برای مصرف‌کننده است، در واقع قیمت انواع کالاهای تولید شده با چرم مصنوعی تقریباً یک پنجم کالای مشابه با چرم طبیعی تمام می‌شود که همین مسئله موجب می‌شود اقشار متوسط و پایین جامعه که بیشترین تعداد را هم شامل می‌شوند به این گونه کالاها توجه ویژه‌ای داشته باشند.

پس از قیمت، طرح‌های متنوع و رنگ‌های کامل چرم مصنوعی هم از فاکتورهای مورد توجه مخاطب است که در نگاه اول به چشم می‌آید، به علاوه تنوع ضخامت چرم مصنوعی می‌تواند از 0.5 میلیمتر تا 5 میلیمتر متغیرباشد و این خود طیف وسیعی از تنوع را به‌وجود خواهد آورد که در کاربردهای مختلف پاسخگوی نیاز مشتری است.

سرمایه‌های مورد نیاز

برای راه‌اندازی یک مجموعه تولید چرم مصنوعی ظرفیت و میزان تولید سالانه تأثیر بسیاری در برآورد سرمایه‌های مورد نیاز دارد، اما به طور متوسط برای تولید 2هزار تن در سال نیاز به زمینی حدود 6 هزار متر مربع داریم که این فضا شامل بخش‌هایی چون سالن تولید، انبار مواد اولیه، انبار محصول نهایی، ساختمان اداری و آزمایشگاه است. برای تجهیز زمین و تأسیسات حدودا 500 میلیون تومان سرمایه اولیه نیاز دارید.

برای شروع کار با توجه به اینکه شما از چه نوع ماشین‌آلاتی استفاده می‌کنید قیمت‌ها قدری متفاوت است اما نصب و راه‌اندازی یک خط تولید همراه با آموزش تمام کارکنان برای کار با دستگاه‌ها با 2میلیارد تومان امکان‌پذیر است، این ماشین‌آلات شامل خط کامل سه هد بویلری، دستگاه امباس لمینیت و دستگاه چاپ دو هد است. ولی اگر بخواهید ماشین‌آلات بهتری از انواع ایتالیایی یا آلمانی را به کار بگیرید حدودا دو برابر این مبلغ برای‌تان تمام می‌شود. همچنین برای حجم تولیدی گفته شده یک میلیارد تومان هم سرمایه در گردش نیاز دارید.

نهایتاً برای استخدام نیروی انسانی حدودا به 15نفر کارگر، یک مدیر تولید، یک مدیر کارخانه و یک سرپرست تولید و یک مسئول آزمایشگاه نیاز دارید. همچنین در بخش اداری پنج‌نفر نیروی اداری و حسابدار و فروش هم مشغول به کار می‌شوند. تمام مجوزهای مورد نیاز از طرف وزارت صنعت واگذارمی‌شود.

***

بازاری که تولید مازاد دارد سرمایه‌گذار نمی‌خواهد

علی‌رضا ملک‌پور، اتحادیه تولیدکنندگان وصادرکنندگان چرم مصنوعی ایران

گزارش‌های جمع‌آوری شده توسط اتحادیه نشان می‌دهد که ما وضعیت مناسبی در خصوص بازار چرم مصنوعی نداریم و عوامل مختلفی در این مورد تأثیرگذار بوده‌اند، بازار عرضه و تقاضا تناسب ندارد و تولیدکنندگان مازاد بر مصرف تولید می‌کنند، ده‌ها و شاید صدها کارخانه در کشور مجوز تولید گرفته‌اند و خطوط تولید خود را تجهیز کرده‌اند اما امروزه تعطیل شده‌اند و فعالیتی ندارند چرا که این بازار فعلا نیازی به سرمایه‌گذار و تولیدکننده بیشتر ندارد و بیش از هر چیز باید به سمت ارتقا و توسعه تولیدکنندگان فعلی رفت. به جرات می‌توان گفت اگر جمعیت ایران دوبرابر جمعیت کنونی هم بود باز هم ما در تولید چرم مصنوعی تولید مازاد داشتیم.

آمارها نشان می‌دهد حدود 25 میلیون متر مربع میزان مصرف چرم مصنوعی در کشور است و این در حالی‌ است که حدود 100میلیون متر مربع ظرفیت تولید ایجاد شده است. بسیاری از کارخانه‌ها انبارهایی پر از محصول نهایی دارند که بازاری برای آنها وجود ندارد.

ریشه مشکلات امروزی صنعت چرم

بحران اقتصادی و رکود حاکم بر اقتصاد ایران و مشکلاتی که دامنگیر اغلب صنایع در کشور کرده است به مراتب تأثیرات منفی‌تری بر بازار چرم مصنوعی گذاشته است و باعث شده اغلب تولیدکنندگان به سمت تجارت بروند و واردات این محصول را پیشه کنند. همین واردات کالاهای چینی بی‌کیفیت فرهنگ استفاده را در بین مصرف‌کنندگان ایرانی تغییر داده و گویی همه به کالاهای یک‌بارمصرف عادت کرده‌اند و ماندگاری کالا چندان اهمیتی ندارد.

همچنین به دلیل اینکه کشور ما عضو بازار تجارت جهانی wto نیست عملا نمی‌توان روی بازارهای صادراتی اروپایی و جهانی تمرکز کرد و گستره صادرات ما به عراق و افغانستان می‌رسد که در آن مناطق هم سود چندانی نصیب تولیدکننده نمی‌شود. این در حالی است که ایران هم دانش فنی و هم ماشین‌آلات مناسب تولید و نیروی انسانی کارا در این زمینه دارد و چرم باکیفیتی تولید می‌کند. البته در آینده ما منتظریم با مرتفع شدن تحریم‌ها و حضور ایران در بازارهای بین‌المللی بتوان صادرات داشت و در این زمینه سودآور شد.

دولت نباید از سرمایه‌گذاران جدید حمایت کند

امروزه برای راه‌اندازی یک خط تولید چرم مصنوعی با میانگین تولید 2هزار تن در سال شما حدود 25 میلیارد تومان سرمایه اولیه نیاز دارید، به دلیل بالا بودن این مبلغ، اغلب افراد درخواست زمین و تسهیلات و حمایت از دولت دارند که به نظر من با توجه به بازار کنونی و میزان تولید سرریزی که در کشور وجود دارد دولت نباید از کسانی که قصد ورود به این بازار را دارند حمایتی به عمل آورد و اعطای تسهیلات به آنان را در اولویت قرار دهد، این حمایت به معنی هدررفت سرمایه‌های ملی است چرا که ما در بخش‌های دیگر پتانسیل‌های بسیار خوبی داریم که می‌توان روی توسعه آنها تمرکز ویژه‌ای کرد تا اینکه به صنعتی برسیم که به اندازه کافی و حتی بیشتر تولید دارد.

***

واردات 52میلیاردی نیاز مبرم به افزایش تولید دارد

احمدرضا خزایی، کارشناس تولیدی و فنی خطوط چرم

چرم مصنوعی به دلیل روش‌های ساده تولید و هزینه تمام شده پایین، در بسیاری از البسه و وسایل خانگی به کار گرفته می‌شود، تولید مصنوعات چرمی حیوانی نیازمند كشتار حیوانات است از این رو محدودیت‌هایی كه از جنبه تعداد حیوانات در دسترس، برای تهیه چرم وجود دارد به علاوه مخالفت‌های گروه‌های حمایت از حیوانات و آلودگی‌های حاصل از فرآوری چرم نیز از مواردی هستند كه استفاده از چرم طبیعی را با محدودیت‌های جدی مواجه کرده است. بشر برای حل مشکلات مربوط به این صنعت به سمت تولید چرم مصنوعی روی آورد، همچنین ورود مواد پلیمری در صنعت و تلاش فراوان برای تولید مواد مصنوعی شبیه چرم به منظور برطرف كردن نیاز شدید صنعت و زندگی روزمره و ظهور فناوری‌های جدید، امكان ساخت چرم‌های مصنوعی به آسانی فراهم شده است.

از طرفی چرم مصنوعی در ایران سبقه طولانی‌مدتی دارد و مورد توجه اقشار مختلف جامعه است. به‌گونه‌ای که می‌توان گفت وضعیت این بازار به خوبی آماده سرمایه‌گذاری است انواع نیازهای انسان امروز در پوشاک، روکش‌ها و کیف و کفش توسط انواع متنوع چرم مصنوعی مرتفع می‌شود. این درحالی است که مواد اولیه این صنعت به خوبی در دسترس است و همچنین انواع ماشین‌آلات از نوع خارجی و داخلی در کشور به راحتی تهیه می‌شوند.

تنوع تولیدات و تنوع صنایعی که به محصولات این صنعت نیازمند و وابسته هستند باعث شده از این صنعت به عنوان صنعت مادر نام برده شود که به حق نیز همین گونه است. همچنین توانایی سرمایه‌گذاری در سطوح مختلف و سوددهی بالای کارخانه‌ها از مهم‌ترین مزایای این صمعت است، به گونه‌ای که می‌توان گفت با سرمایه‌ای 4 میلیاردی ماهانه بین 300تا400 میلیون تومان سود خالص برآورد می‌شود.

نیاز بازار به تولید هرچه بیشتر

طبق آخرین آمار رسمی گمرک ما حدود 52میلیارد تومان واردات چرم مصنوعی داشته‌ایم که تقریباً معادل تولید40کارخانه تولیدی است، این در حالی است که آخرین مبلغ صادرات چرم مصنوعی از کشور حدود 400میلیون تومان بوده است که این 400میلیون در مقابل عدد واردات تقریبا صفر است. همین میزان واردات چرم و نیاز بازار می‌تواند مهم‌ترین ادعا برای مناسب دانستن شرایط ورود به بازار تولید چرم مصنوعی در کشور باشد. این در حالی است که ما در زمینه مصنوعات چرمی و تولید محصول نهایی هم پتانسیل‌های بسیاری برای سرمایه‌گذاری و افزایش تولید داریم.

همچنین اکثر کارخانه‌های فعال کشور امسال در حال توسعه خطوط تولیدی خود هستند و بسیاری برای خرید ماشین‌آلات جدید و ارتقای ماشین‌آلات گذشته خود به ما مراجعه می‌کنند و این یعنی بازار ایران کسری دارد و تولیدکنندگان به فکر پر کردن این کسری هستند تا میزان واردات را با افزایش تولید داخل کاهش دهند.

یکی دیگر از نکاتی که می‌توان به آن اشاره کرد تولید سفارش محور کارخانه‌هاست. در واقع اکثر کارخانه‌های کشور به حدی سفارش دارند که اگر شما امروز به یکی از آنها مراجعه کنید شاید تا یک ماه آینده اصلاً پاسخگوی نیاز شما نباشد و دلیل اصلی این موضوع پر بودن سفارش‌های از پیش گرفته کارخانه است.