رئیس جهادکشاورزی خراسان جنوبی / سرمایه گذاری سرخ در پهنه کویر

خراسان جنوبی یکی از استان های کم بارش و کم برخوردار از منابع آبی است که به همین دلیل فعالیت های کشاورزی آن در حجم استان های غربی نیست. به همین منظور تولید و کشت وکار دراین استان به سمت محصولاتی رفته که در برابر کم آبی و خشکسالی مقاوم باشند. در این استان محصولات خاص با آب وهوای کویری و مناطق گرمسیر تولید و برداشت می شوند که مهم ترین آن زعفران قائنات است که آوازه جهانی دارد.

در این استان محصولات متنوعی مانند زعفران، زرشک، عناب، خرما و بادام به دست می آید که در نوع خود منحصر به فرد هستند و کیفیت خوبی دارند. مهندس هاشم ولی پور، رئیس سازمان جهادکشاورزی استان خراسان جنوبی در مورد وضعیت کشاورزی استان با «فرصت امروز» صحبت کرده است.

خراسان جنوبی یکی از استان های نسبتا خشک در شرق کشور است که به خاطر کمبود منابع آبی در این استان اقلام تولیدی کشاورزی که آب زیادی مصرف می کنند، کمتر کشت می شود. این استان مجموعه ای از قابلیت های کشاورزی را داراست و سطح زیر کشت محصولات زراعی استان 119297 هکتار با تولید 64 هزار تن و سطح زیر کشت باغات استان 56864 هکتار با تولید بیش از 800 هزار تن انواع محصولات در سال است.منابع آبی استان خراسان جنوبی شامل 5410 رشته قنات، 1891 حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق و 884 دهنه چشمه است که سالانه 1/517 میلیارد مترمکعب آب از این منابع استحصال می شود.

عمده ترین محصولات زراعی استان عبارتند از: گندم آبی، گندم دیم، جو آبی، جو دیم، پنبه، چغندر قند، حبوبات، محصولات جالیزی و نباتات علوفه ای. عمده ترین تولیدات باغی استان به ترتیب عبارتند از: زرشک، زعفران، عناب، پسته، بادام که در کنار این محصولات میوه های دیگری در حجم محدود مانند سیب، گلابی، به، انجیر و سنجد تولید می شوند.

مهندس ولی پور با اشاره به اینکه بیش از 98درصد زرشک ایران در خراسان جنوبی تولید می شود و زرشک یک محصول مقاوم در برابر خشکی و سرما است، گفت: در خراسان جنوبی به علت خشکسالی و کمبود آب، محصولات کشاورزی کمی تولید می شود بنابراین صادرات زرشک می تواند برای روستاییان خلق ثروت کند. از 15 هزار تن محصول تولید زرشک 80 درصد آن به سایر استان ها و خارج از کشور صادر می شود.

مهندس ولی پور در مورد سایر اقلام زراعی و نباتی افزود: سطح  زیر کشت گیاهان دارویی در استان با احتساب زعفران به 20724 هکتار می رسد. مهم ترین گیاهان دارویی استان عبارتند از: زیره سبز آبی با 5912 هکتار، زیره سبز دیم با سطح زیر کشت 191 هکتار و سایر گیاهان دارویی از قبیل آویشن و نعناع فلفلی با سطح زیر کشت 1100 هکتار و زعفران با سطح زیر کشت13521 هکتار.

تولید سالانه گیاهان دارویی با احتساب زعفران در این استان به 31133 تن بالغ می شود. زعفران مهم ترین محصول باغی خراسان جنوبی است که به دلیل شرایط جغرافیایی استان تولید آن از پتانسیل بالایی برخوردار است، از این محصول به نام طلای سرخ یاد می شود. سطح  زیر کشت این محصول بیش از 10 هزار هکتار و میزان تولید سالانه آن بیش از 50تن است. زعفران از گزینه های سرمایه گذاری استان است.

دامپروری و شیلات و کشاورزی

وجود واحدهای دامی صنعتی و بومی متعدد و استخرهای سردآبی و گرم آبی پرورش ماهی، این استان را در تولید گوشت سفید و قرمز به خودکفایی رسانده تا جایی که در صادرات گوشت سفید رشد چشمگیری مشاهده می شود.

از جمله مزیت های نسبی این استان در زمینه دامپروری و پرورش طیور می توان به وجود چرخه کامل تولید گوشت مرغ، سازگاری گوسفند با شرایط آب و هوایی منطقه و تولید پشم مرغوب ،پرورش بزکرکی و تولید کرک با ارزش اقتصادی بسیار بالا و وجود 16درصد از کل شترهای کشور در این منطقه اشاره کرد.

در دامداری های استان بیش از 2/2میلیون انواع دام سبک و سنگین در 328 دامداری فعال وجود دارد که 29500 نفر شتر و 68 هزار رأس گاو شیرده و گوشتی است. مابقی هم گوسفند و بز هستند که گوشت قرمز و پشم استان به وسیله آنها تامین می شود.

ضمن اینکه از مرغداری های خراسان جنوبی 29 واحد به تولید تخم مرغ اختصاص دارد، میزان تولید تخم مرغ در استان به سالانه 13600تن می رسد. 11/5 میلیون قطعه طیور گوشتی و تخم گذار در سطح واحدهای این استان پراکنده است. حجم تولید گوشت مرغ هم به 53 هزار تن در سال می رسد.

خراسان هم ماهی دارد

نکته جالب توجه در این استان، پرورش ماهی است که با شرایط موجود آب وهوایی منطقه قابل توجه است. این درحالی است که میزان سرانه مصرف آبزیان در این استان در سال گذشته به ازای هر نفر در استان 3/3 کیلوگرم بوده است.

ولی پور در این باره می افزاید: برگزاری دوره های آموزشی طبخ آبزیان، تهیه اقلام ترویجی درخصوص فواید مصرف و طبخ آبزیان از قبیل پازل، برنامه درسی و بازی مارپله برای کودکان و همچنین کتاب و لوح های فشرده طبخ آبزیان و بروشورهای فواید مصرف ویژه بزرگسالان از جمله اقداماتی است که برای افزایش سرانه ماهی در استان صورت گرفته است.

ولی پورمطلق با اشاره به اینکه ماهیان تولید شده در استان قزل آلا، کپور معمولی، آموز و فیتوفاگ هستند، ادامه داد: همچنین 560 باب استخر پرورش ماهی در استان وجود دارد که از این تعداد 61 باب سردآبی و 499 باب آن گرم آبی است.

رئیس جهاد کشاورزی خراسان جنوبی در ادامه افزود: اعطای تسهیلات با بهره بانکی پایین، ساخت استخرهای دومنظوره آب کشاورزی، توزیع یارانه ای بچه ماهی گرم آبی و توزیع خوراک آبزیان ازجمله برنامه هایی بوده که برای ترویج فرهنگ تولید آبزیان انجام شده است.

وی با اشاره به اینکه 521 نفر در پرورش ماهی مشغول به کار هستند، خاطرنشان کرد: همچنین بیشترین تولید ماهی مربوط به شهرستان قاین به میزان 144 تن است. و میزان کل تولید بین 950 تا 1000 تن درسال است.

وی با اشاره به حدود 24 هزار کلنی زنبور عسل در استان گفت: سالانه 120 تن عسل به ارزش 60 هزارمیلیون ریال در استان تولید می شود. در حال حاضر 628 نفر در استان با فعال کردن 23 هزار و 971 کلنی به کار پرورش زنبور عسل مشغول هستند. ولی پور مطلق خشکسالی های مداوم را از جمله مشکلات زنبورداران در استان عنوان و تصریح کرد: این موضوع بر میزان تولید کلنی های استان تاثیر منفی دارد.

خرما یکی دیگر از تولیدات کشاورزی سازگار با آب و هوای منطقه است که پیش بینی می شود امسال از 1969 هکتار نخلستان 6/5 هزار تن خرما برداشت شود. ارقام اصلاح شده خرما در خراسان جنوبی شامل کبکاب، مضافتی، پیارم، بریم، برحی، دبری، زاهدی، و ارقام بومی شامل پرکو، محلی طبس و خاره خوش است.

321هکتار از باغات استان زیر سطح کشت این محصول قرار دارد و پیش بینی می شود امسال 485تن انجیر از باغات خراسان جنوبی برداشت شود. انجیر زرد و سیاه از اقلام تولیدی این محصول است و برداشت این محصول از نیمه مردادماه آغاز و تا اوایل مهرماه در خراسان جنوبی ادامه دارد.

سال گذشته 446 تن انجیر از سطح باغات استان برداشت شد. در حال حاضر 2 هزار و ۸۶۲ هکتار از اراضی کشاورزی استان زیر کشت درخت عناب قرار دارد و از این سطح زیرکشت عناب حدود 4860 تن محصول خشک برداشت شده است.

مقدار مصرف گندم در استان خراسان جنوبی 85 هزار تن است که کشاورزان این استان سالانه بیش از 50 هزار تن گندم تولید می کنند. مقدار مصرف گندم در استان 85 هزار تن است و کشاورزان استان سالانه بیش از 50 هزار تن گندم تولید می کنند.

وی سطح زیرکشت گندم در استان را 22 هزار و 700 هکتار دانست و پیش بینی کرد: امسال از این سطح 57 هزار تن گندم برداشت شود. بادام یکی دیگر از اقلام کشاورزی است که با توجه به موقعیت آبی و خاکی استان خوب جواب داده است.در خراسان جنوبی 10 هزار و 952 هکتار از اراضی زیر کشت درخت بادام است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: پیش بینی می شود امسال 6/4 تن بادام به ارزش 500 میلیارد ریال به دست بیاید. در سال 93 مقدار 80 تن زرشک به ارزش 550 هزار دلار و 2 تن و 750 کیلوگرم زعفران به ارزش 4 میلیون و 468 هزار و 750 دلار با بسته بندی مناسب توسط واحدهای تولیدی استان به کشورهای اروپایی و شرق آسیا صادر شد.