گزارش «فرصت امروز» از ظرفیت های بازار کفش برای سرمایه گذاران / سرمایه گذاری زیر گام های جامعه

صنعت کفش، هفت  برابر صنعت خودرو شغل ایجاد می کند

به طور میانگین سالانه 22میلیارد جفت کفش در جهان به پای مردم می رود. یعنی جمعیت 7میلیاردی جهان حداقل سه جفت کفش در سال خریداری کرده و می پوشند. در این میان سهم جمعیت 80میلیون نفری ایران 250میلیون جفت کفش در سال است که این رقم گاه تا 280میلیون جفت کفش در سال هم می رسد.

اگر همچنان با اعداد و ارقام ریاضی جلو برویم، می شود 2/7 دهم جفت کفش برای هر ایرانی در سال. چنین بازاری با حجم بالای مشتریانش دارای ظرفیت  های بسیاری برای سرمایه گذاری و ایجاد کسب وکار است. اما در شرایط فعلی سالانه حدود 100میلیون جفت کفش در ایران تولید می شود و مابقی سهم محفوظ و واردات در این عرصه است. به همین دلیل بازار ایران تا 45درصد در اختیار کفش های وارداتی و عمدتا چینی قرار دارد. سایر کشورهای آسیای شرقی هم از این بازار سهمی دارند.

برندهای برتر ایرانی که زمانی صادرکننده کفش به کشورهای اروپایی بودند، در سایه ساز و کار دولتی چند دهه اخیر رو به اضمحلال رفته اند و اصولا ایرانی ها دیگر کفش ملی، وین، بلا و... و برندهایی از این دست را به عنوان کفش های بی کیفیت می شناسند. با این حال مسئله ای که در این بازار قابل کتمان کردن نیست احتیاج به کفش به عنوان یک نیاز اصولی است.

بنابراین کماکان ظرفیت هایی برای ایجاد کسب وکار و ارجاع سرمایه ها به این بازار وجود دارد. «فرصت امروز» بازار کفش و ظرفیت های سرمایه گذاری در این بازار را در گفت وگو با علی اژدرکش، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان کفش های ماشینی بررسی کرده است.

صنعت کفش فرصت ایجاد شغل های متنوع

اژدرکش سخنانش را با اشاره به وضعیت کنونی تولید آغاز کرده و می گوید: در حال حاضر به صورت سالانه تا 200میلیون جفت کفش در ایران تولید می شود اما نیاز سالانه بازار گاه تا 280میلیون جفت کفش هم می رسد. اصفهان، قم، تهران، تبریز و مشهد از مراکز عمده تولید کفش در ایران به شمار می روند. 1500عضو تولیدکننده و توزیع کننده در این اتحادیه فعالیت می کنند.

رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و توزیع کنندگان کفش ماشینی در ادامه و در مورد ظرفیت های سرمایه گذاری در این حوزه می گوید: تنوعی که در اجزای کفش وجود دارد هر کدام می تواند دستمایه راه اندازی کسب وکاری باشد، زیره کفش، بدنه کفش، بند کفش و. . . هر کدام تولیدی ویژه خود را دارد. اینکه کفش برای چه استفاده ای باشد و چه جنسی در زیره یا بدنه آن استفاده شود هم می تواند زمینه های زیادی را برای سرمایه گذاری فراهم کند.

زیره، آستر کفش، بدنه داخلی، لایه داخلی و یراق آلات هر کدام اجزای مختلف کفش هستند و هر سرمایه گذاری می تواند به یکی از این زمینه ورود کند. همچنین رویه می تواند از چرم طبیعی، چرم مصنوعی، پارچه و. . . باشد. زیره هم می تواند از لاتکس، راور یا پیو باشد. اما مسئله ای که در این صنعت وجود دارد مربوط به دور ماندن این صنعت از دانش روز است.

چون دانشگاه از این صنعت دور بوده است. بنابراین طراح حرفه ای، متخصص تولید، پرسنل تولید، کنترل کیفیت، متخصص بازاریابی و برندسازی، پرسنل مدیریت و عرضه در این عرصه یا نداریم یا کم داریم. وی در ادامه اشاره می کند: ویتنام، برزیل و اندونزی که در رده های بالای جهانی به لحاظ تولید قرار گرفته اند، همگی با تکیه بر دانشگاه و حمایت دانشگاه جلو می آیند.

تربیت نیروی متخصص در این حوزه انجام نگرفته و این مسئله از مهم ترین ریسک ها و تهدیدهای سرمایه گذاری در این بازار به شمار می رود، در حالی که در ایران تولید کفش جز در مورد چند تولیدی مدرن، بیشتر به صورت سینه به سینه به نسل های بعد رسیده و نه به صورت آکادمیک و علمی.

دباغی چرم؛ فرصت بزرگ سرمایه گذاری

اژدرکش در ادامه و در ارتباط با مواد اولیه و مشکلات مربوط به این حوزه می گوید: مواد اولیه نیز از دیگر مسائل این حوزه است. مثلا در مورد کفش های چرم، چرم وت بلو و نیمه خام را صادر می کنیم و دباغی می شود و با چند برابر قیمت آن را به ما می فروشند که هزینه های بالایی را برای تولیدکننده ایجاد می کند، بنابراین دانش دباغی در ایران باید به روز شود. مهم ترین پیامد به روز شدن هم افزایش سرعت انجام کار است که در دنیای صنعتی امروز سرعت در کنار کیفیت از مهم ترین فاکتورهای موفقیت کسب وکارها به شمار می روند.تنوع رنگ از دیگر نتایج به روز شدن است.

به عنوان مثال یکی از کمپانی های دباغی چرم در ایتالیا در هر شش ماه 900مدل چرم رنگی تولید می کند. یعنی در طول سال دو بار و هر بار 900مدل رنگ. در حالی که در ایران در خوشبینانه ترین حالت، دباغی چرم در 12رنگ انجام می شود. اگر هم واحدهای تولیدی مدرنی که در ایران وجود دارد بتوانند رنگ های بیشتری تولید کنند، ترجیح می دهند تولیدات شان را صادر کنند.چون صرفه اقتصادی بیشتری برای شان دارد.

بنابراین می توانیم متوجه شویم که سرمایه گذاری در تولید کفش می تواند از همین حوزه دباغی چرم آغاز شود که مواد اولیه و اساسی بسیاری از تولیدی هاست. توجه به این حوزه زمینه های اشتغال زایی بالایی را هم فراهم می کند. به طوری که توان اشتغال زایی صنعت کفش هفت برابر صنعت خودرو است که دولت تا به این اندازه وقت و هزینه  برای آن صرف می کند. در صنعت کفش که بیشتر مبتنی بر کارگاه های کوچک است تنها با 30میلیون تومان می توان شغل ایجاد کرد.

سرمایه گذاری در ایجاد کارگاه کوچک

از دیگر بخش های قابل توجه صنعت کفش برای سرمایه گذاری و ورود سرمایه گذاران، مربوط به بخش های رویه دوزی و کارگاه های رویه دوزی است. حتی این کار را می توان به صورت شغل خانگی نیز گسترش داد. چون تنها با یک چرخ خیاطی انجام می شود و در گران ترین حالت و خارجی اش بین 2هزار تا 4هزار یورو قیمت دارد و به راحتی  می توان با خرید آن کارگاهی کوچک راه اندازی کرد.

همچنین با استفاده از چرخ های خانگی ایرانی و دست دوم خارجی می توان در خانه چنین کاری را انجام داد، کاری که الان در کشور پرتغال انجام می شود. به این صورت که رویه دوزی کفش های تولیدی کارخانه ها را انجام می دهند و از این راه درآمدزایی دارند. البته قبل از تحویل گرفتن کار، نهادهای آموزشی مانند دانشگاه ها با حمایت دولت ضمن برگزاری کلاس های آموزشی مهارت های لازم را به آنها آموزش داده تا بتوانند استانداردهای لازم را رعایت کنند.

وی در پایان اشاره ای هم دارد به بحث مشتری، بازاریابی و فروش در این بازار و می گوید: یکی دیگر از مسائل صنعت کفش ایران مربوط به عرضه و فروش است. بسیاری از فروشگاه ها چیدمان و ویترین حرفه ای و فروشنده ماهر و آشنا به فن فروش ندارند. البته بعضی از تولیدی ها با راه اندازی فروشگاه های اختصاصی خود سعی در برطرف کردن این نقیصه دارند. همچنین خدمات پس از فروش از دیگر مواردی است که در حال حاضر باید تمرکز بیشتری رویش داشته باشیم.

ارتباط با نویسنده: tkhajehgiri@gmail.com