سرمایه‌گذاری در سرنگ !

میزان سلامت جسمی افراد در جامعه، جزو مواردی است که همواره دولتمردان به آن توجه ویژه‌ای دارند، این فاکتور که می‌تواند تاثیر بسزایی در بهره‌وری نیروی انسانی و پیشرفت جامعه داشته باشد متولیان خاص خود را در جامعه دارد، مهم‌ترین متولی سلامت در جامعه ما وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو به شمار می‌آید. تجهیزات پزشکی مهم‌ترین ابزار برای ارتقای سطح سلامت جامعه هستند که معمولا کشورهای توسعه‌یافته تولیدات مناسب این تجهیزات را دارند و جالب اینکه خود در اغلب این تجهیزات سرانه مصرف پایین‌تری نسبت به کشورهای در حال توسعه و مصرف‌کننده دارند.

درواقع این نشان می‌دهد که سلامتی در جوامعی که صاحب علم و تکنولوژی است بیشتر محرز است. در این بین متولیان اصلی سلامت در ایران همواره روی تولید هرچه بیشتر و پیشرفته‌تر تجهیزات پزشکی تاکید دارند و عموما در صنایعی که دولت برای سرمایه‌گذاری پیشنهاد می‌دهد، تجهیزات پزشکی در اولویت است.

دسته‌بندی تجهیزات پزشکی

در یک دسته‌بندی کلی تجهیزات پزشکی را به سه بخش تقسیم می‌کنند؛ دسته اول کالاهای پرمصرف و البته یکبارمصرف پزشکی هستند که این کالاها شامل انواع سرنگ‌ها، سوزن‌ها و سرم‌ها می‌شوند، اغلب کشورها تلاش می‌کنند این کالاهای پرمصرف را خود تولید کنند و وابسته به سایرین نباشند، دسته دوم که کالاهای تخصصی پزشکی نامیده می‌شوند مانند نخ‌بخیه و برخی ابزارهای اتاق عمل نیاز به تجهیزات پیشرفته‌تری دارند اما معمولا این ابزارها در دسترس‌اند و قابلیت تولیدشان در بسیاری کشورها وجود دارد و در نهایت دسته سوم کالاهای جدید در حوزه پزشکی نامیده می‌شوند که با علم روز و تکنولوژی‌های نو، کشورهای اروپایی و آمریکایی اغلب در تلاشند تا هر روز کالاهای گذشته را کنار گذاشته و کالاهای تازه‌تری را با کارایی‌های چندجانبه و تخصصی پزشکی تولید کنند.

در گزارش امروز قصد داریم به سرمایه‌گذاری روی ساده‌ترین و پرمصرف‌ترین کالای پزشکی بپردازیم؛ کالایی که در جهان به‌عنوان یک کالای استراتژیک به آن نگاه می‌شود. «سرنگ» که در پزشکی برای تزریق دارو به بدن به کار می‌رود از تجهیزات یکبارمصرف و البته پرمصرف پزشکی است که شرایط سرمایه‌گذاری و بازار آن را از نظر می‌گذرانیم.

انواع سرنگ

سرنگ عموما وسیله‌ای استوانه‌ای‌شکل و مدرج است که در انتهای آن پیستونی قرار دارد که با فشار دست دارو را به جلو هدایت و از طریق سرسوزن تیز وارد بافت بدن می‌کند. اجزای اصلی سرنگ دو قسمت پیستون و استوانه و سوزن است که معمولا پیستون و استوانه در یک کارخانه و با یک خط تولید و سوزن در مکانی دیگر و با ماشین‌آلات دیگری تهیه می‌شود. معمولا سر سرنگ‌ها به یک اندازه و استاندارد ساخته می‌شوند و هر نوع سوزنی به آن وصل می‌شود پیستون داخل سرنگ به‌راحتی داخل بدنه حرکت می‌کند.

درخصوص انواع سرنگ مهم‌ترین فاکتور دسته‌بندی حجم سرنگ است که رایج‌ترین انواع آنها سرنگ انسولین، دو سی‌سی، پنج سی‌سی و 10 سی‌سی است. معمولا خطوط تولید سرنگ‌های انسولین متفاوت و مابقی سرنگ‌ها مشابه هم است، یعنی در یک کارخانه تولید سرنگ شما همزمان توانایی تولید سرنگ‌های دو،پنج و10 سی‌سی را دارید.

وضعیت بازار و مصرف داخلی

سرانه مصرف سرنگ در کشورهای اروپایی و آمریکایی به‌مراتب کمتر از کشورهای دیگر است. سرانه مصرف سرنگ یکی از فاکتورهای نشان‌دهنده میزان سلامت در کشور به حساب می‌آید، این سرانه در ایران تا سال‌های گذشته 10 عدد در سال بود که در سال‌های اخیر به حدود هفت عدد برای هر نفر در سال رسیده است، این سرانه یعنی حدود 600میلیون عدد سرنگ در سال در داخل کشور مصرف می‌شود، این در حالی است که بررسی‌های گروه «فرصت امروز» نشان می‌دهد که حدود 20 تولیدکننده سرنگ در کشور در حال فعالیتند.

با توجه به مصرف سالانه 600میلیونی سرنگ در کشور و با در نظر گرفتن متوسط قیمت 200تومان برای هر سرنگ، گردش مالی سالانه بازار این کالا رقمی حدود 120‌میلیارد تومان برآورد می‌شود. البته 60درصد از تولیدات سرنگ داخلی توسط شرکت سها به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده تجهیزات یکبارمصرف تولید می‌شود و مابقی این میزان توسط سایر شرکت‌ها وارد بازار می‌شود.

احســـان الــهی، مسئــول بازرگانی شرکت ایده‌اندیشان که درخصوص طراحی و تولید خطوط تجهیزات پزشکی فعالیت می‌کند درخصوص وضعیت بازار داخلی به «فرصت امروز» می‌گوید: از نظر کیفی و کمی در خصوص تولید سرنگ در کشور ما مشکلی نداریم و حتی کیفیت سرنگ ایرانی در رده سرنگ‌های اروپایی قرار می‌گیرد. تمام مواد اولیه، دانش فنی و ماشین‌آلات باکیفیت به خوبی در دسترس‌اند اما بزرگ‌ترین مشکل این سیستم قیمت تمام شده محصول است که موجب شده در سال‌های اخیر تولید سرنگ در داخل کشور رو به کاهش بگذارد و غالبا تولیدکننده‌ها به واردات روی بیاورند.

وی درخصوص راهکار حل این مشکل می‌گوید: افزایش قیمت مواد اولیه، نیروی انسانی و سایر هزینه‌های تولید در کنار آن ثابت ماندن قیمت سرنگ داخلی در بازار موجب وضعیت فعلی و از دست رفتن توان رقابتی سرنگ داخلی با انواع خارجی آن شده که با مدیریت صحیح دولت و کاهش قیمت مواد اولیه و انرژی می‌توان به تولیدی سودآور دست یافت.

سرمایه‌گذاری در تولید سرنگ، بله یا نه؟

تحقیقات نشان می‌دهد که به‌رغم تولید داخلی ما همچنان میزان قابل توجهی واردات سرنگ داریم، از این رو توصیه می‌شود وزارت بهداشت مجوزهای واردات سرنگ مخصوصا از کشور چین را قطع کرده و تولید داخل را پرورش دهد. از طرفی چون معمولا سرنگ‌ها تاریخ انقضای طولانی‌مدت دارند و همواره هم جزو کالاهای اساسی و مورد نیاز پزشکی به شمار می‌آیند می‌توان آنها را در کشور تولید و زیر نظر وزارت بهداشت انبار کرد، در این صورت در مواقع بحرانی نیاز به واردات این محصول نخواهیم داشت.

همچنین بحث دیگری که سرمایه‌گذاری روی این حوزه را عاقلانه نشان می‌دهد بحث صادرات است، در حال حاضر واردات سرنگ از کشورهایی همچون چین، هند و کره صورت می‌گیرد و کشورهای آذربایجان، سوریه، امارات متحده عربی، موریتانی، تاجیکستان و عراق از جمله بازارهای هدف و خواستاران سرنگ ایرانی هستند که می‌توان روی صادرات آن حساب باز کرد. در نهایت بررسی‌ها نشان می‌دهد که تولید سرنگ‌های انسولین در کشور به مقدار نیاز نیست و سرمایه‌گذاری روی تولید این نوع در اولویت است.

مزایای سرمایه‌گذاری

همان‌طور که پیش‌تر گفته شد سرنگ به‌عنوان یکی از کالاهای استراتژیک در دنیا شناخته می‌شود که جهت تزریق دارو به بدن از آن استفاده می‌شود و تقریبا پایه و اساس همه امور پزشکی است، همچنین در دنیا برای این کالا جایگزینی وجود ندارد و انواع سرنگ‌های شیشه‌ای و فلزی با توجه به نحوه استریل نامطلوب و در نتیجه امکان انتقال انواع بیماری استفاده نمی‌شوند. از دیگر مزایای این کالا این است که مواد اولیه سرنگ‌ها عموما پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن هستند که از صنایع پایین‌دستی پتروشیمی به شمار می‌آیند و در کشور ما به‌خوبی در دسترس هستند. درواقع می‌توان با سرمایه‌گذاری در این بخش هم به گردش مالی و اقتصادی داخلی کمک کرد و هم با صادرات مبالغ زیادی را به اقتصاد کشور تزریق کرد.

سرمایه‌های مورد نیاز

الهی درخصوص سرمایه‌های مورد نیاز برای راه‌اندازی یک مجموعه تولید سرنگ می‌گوید: خط تولید ماشین‌آلات تولید سرنگ شامل چهاربخش تزریق، مونتاژ، بسته‌بندی و استریل است که به‌صورت کلی تمام این خطوط در داخل کشور تامین می‌شوند اما بخش‌هایی از این ماشین‌آلات و دستگاه‌ها از کشورهای عموما اروپایی تامین می‌شوند. سرمایه مورد نیاز در بازار امروز برای راه‌اندازی مجموعه‌ای با تولید 2.5میلیون عدد سرنگ 2 و 5سی‌سی در سال، حدود 3‌میلیارد تومان برآورد می‌شود که 2‌میلیارد برای تهیه خط تولید و خرید ماشین‌آلات و 500‌میلیون برای سرمایه در گردش و 500‌میلیون هم برای خرید مواد اولیه مصرف می‌شود. فضای مورد نیاز برای این کار حدود‌ هزار متر در نظر گرفته می‌شود که به چهاربخش تولیدی، اداری، سوله تاسیسات و انبار تقسیم می‌شود. همچنین نیاز به نیروی انسانی حدود 10تا12 نفر در این مجموعه حس می‌شود.

توصیه به سرمایه‌گذاران

الهی در توصیه به سرمایه‌گذاران بالقوه تجهیزات پزشکی می‌افزاید: نیاز ما به افزایش و توسعه تجهیزات پزشکی در کشور به‌شدت حس می‌شود، بخش زیادی از این کالاها وارداتی هستند و به‌خوبی می‌توان با سرمایه‌گذاری و تولید داخل این نیاز مرتفع شود. وی می‌افزاید: من به شخصه پیشنهاد می‌کنم افرادی که در حوزه تجهیزات پزشکی قصد فعالیت دارند در حوزه محصولات تخصصی فعالیت کنند. ابزارهای جراحی، وسایل اتاق عمل، لوله‌های خون‌گیری و نمونه‌گیری همه از آن دسته کالاهایی هستند که بخش زیادی از طریق واردات تامین می‌شود درحالی که به‌خوبی می‌توان روی تولید آن در کشور برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری کرد.