بازاریابی غیرمستقیم (Indirect Marketing) چیست؟

بازاریابی غیرمستقیم (Indirect Marketing) چند وقتی هست حسابی روی بورس است و همه دنبال آشنایی بیشتر با آن هستند. از آنجایی که کارآفرینان علاقه بی پایانی به شاخ و برگ دادن به موضوعات مختلف دارند، بازاریابی غیرمستقیم هم این وسط با تعریف های عجیب و غریبی مواجه شده است. به طوری که حتی بازاریاب هایی با تجربه چند ساله در این حوزه هم دیگر فرق بین تعریف های درست و اشتباه را متوجه نمی شوند. 

ما در روزنامه فرصت امروز بازاریابی را به دو دسته کلی تقسیم می کنیم. دسته اول بازاریابی مستقیم نام دارد. در این الگو مارکترها هدف شان فقط و فقط فروش بیشتر است. معیار نهایی برای ارزیابی موفقیت هم توانایی هر تیم برای کسب فروش های بیشتر خواهد بود. در این میان بازاریابی غیرمستقیم به جای تاکید بر روی فروش صرف به دنبال سرمایه گذاری بلندمدت رفته است. مثلا تولید محتوا در یوتیوب را در نظر بگیرید. بی شک هدف هیچ تیم بازاریابی از فعالیت در یوتیوب فروش مستقیم نیست. در عوض آنها با جلب نظر کاربران و تولید محتوای جذاب به مرور جا پای خود در بازار را محکم می کنند. 

همانطور که می شود حدس زد، بازاریابی غیرمستقیم فقط مخصوص بازاریاب های باحوصله است؛ چراکه عجله در این مدل اصلا جواب نمی دهد. در عوض اگر شما فقط به فکر فروش نیستید و تعامل عمیق با مشتریان برای تان مهم است، بازاریابی غیرمستقیم گزینه ای است که نمی توانید دست رد بدان بزنید. 

مطلب مرتبط: انواع بازاریابی که باید بشناسید

هدف ما در این مقاله کاملا روشن است؛ ما قصد داریم بازاریابی غیرمستقیم را زیر ذره بین ببریم تا تکلیف شما با آن مثل روز روشن شود. پس منتظر چه هستید؟ زود آماده شوید تا ماجراجویی مان را آغاز کنیم. 

انواع بازاریابی غیرمستقیم

وقتی درباره بازاریابی غیرمستقیم حرف می زنیم، اول از همه چه چیزی به ذهن تان می رسد؟ شاید به یاد فیلم هایی با تم مخفی کاری بیفتید که قهرمان قصه اصلا نباید اجازه دهد دیگران از نیت اصلی اش مطلع شوند. بی شک این طرز برداشت بیش از اندازه پلیسی است که جایی در دنیای کسب و کار داشته باشد. به همین خاطر ما در روزنامه فرصت امروز اصلا آن را قبول نداریم. 

بازاریابی غیرمستقیم در ساده ترین شکل به تلاش های بی وقفه تیم های بازاریابی برای تعامل با مخاطب هدف اشاره دارد. اینجا خبری از فروش نیست، بلکه هدف اصلی آشنایی بیشتر مخاطب هدف با برند و ارزش های آن است. پس طبیعی است که بازاریاب ها خیلی بابت فروش بیشتر تحت فشار نباشند. بی شک این خبر خیلی خوبی برای آن دسته از بازاریاب هاست که سال های سال در انتظار رهایی از شر نمودارهای فروش بوده اند. البته نباید فکر کنید اینجا خبری از بازخواست تان از طرف مدیران نیست؛ چراکه معیارهای مربوط به تعامل با کاربران هم کم نیستند!

اجازه دهید با همین مقدمه جزئی سراغ اصل مطلب برویم و انواع بازاریابی غیرمستقیم را با هم مرور کنیم. خب هرچه باشد اینجا کلاس درس نیست که همش از تعاریف کاملا نظری دم بزنیم.

روابط عمومی

روابط عمومی حوزه ای است که ذهنیت مشتریان درباره برندها را شکل می دهد. در عصر ارتباطات کسب و کارهایی که توانایی تعامل مناسب با مخاطب شان را نداشته باشند، دیر یا زود به تاریخ خواهند پیوست. شما را نمی دانم، ولی من که موقع خرید از یک برند حتی تصورش را هم نمی کنم شاید تیم روابط عمومی آن پاسخگوی سوالات من نباشد. شاید فکر کنید چنین انتظاری خیلی بیش از اندازه است اما در دنیای امروز برندی که نتواند انتظارات بالای مشتریان را برآورده کند، هیچ شانسی در ماراتن کارآفرینی نخواهد داشت. 

از آنجایی که بازاریابی غیرمستقیم بر روی تلاش برای تعامل بهتر با مشتریان استوار است، روابط عمومی یکی از ابزارهای عالی برای آن خواهد بود. شما با استفاده از این ابزار به ساده ترین شکل ممکن ذهنیت مشتریان را مدیریت کرده و بدون معطلی سوالات شان را جواب می دهید. خب وقتی مشتریان همیشه سه سوت به شما دسترسی داشته باشند، مگر دلیلی برای امتحان بقیه برندها برای شان باقی می ماند؟

مطلب مرتبط: انواع بازاریابی دیجیتالی

مدیریت سئو

سئو به ویرایش محتوای سایت برای کسب رتبه های برتر در گوگل اشاره دارد. این استراتژی که از سال ها قبل مورد توجه بازاریاب ها قرار گرفته تقریبا جایی به غیر از گوگل کاربرد ندارد؛ چراکه بقیه موتورهای جست وجو یا از رده خارج شده اند یا در برابر گوگل حرفی برای گفتن ندارند. ماجرا جالب شد، نه؟

کاربران وقتی کلیدواژه ای را در گوگل سرچ می کنند، با انواع و اقسام جواب ها رو به رو خواهند شد. شاید فکر کنید ترتیب لینک ها در چنین مواقعی کاملا تصادفی است، اما مدیران گوگل الگوریتم خاصی برای این وضعیت دارند. بر این اساس فقط صفحاتی که علاوه بر اشاره به کلیدواژه مورد استفاده کاربران توانایی جلب رضایت آنها را دارند، رتبه های برتر را به چنگ می آورند. 

اگر سری به سایت برندهای مختلف زده باشید، معمولا فروش مستقیم کمتر در دستور کارشان قرار دارد. در عوض راهنمایی مشتریان برای استفاده از خدمات مختلف یا حتی معرفی بخش های مختلف شرکت ایده های بهتری محسوب می شود. اینطوری شما بعدا موقع خرید دستپاچه نشده و انتخابی درست خواهید داشت. 

شبکه های اجتماعی

پلتفرم های آنلاینی مثل گوگل چند سالی هست امکان خرید مستقیم را به کاربران می دهد، با این حال هنوز هم هدف اصلی کسب و کارها از حضور در اینستاگرام فروش مستقیم نیست. در عوض نمایش ویژگی های محصولات، تعامل با مخاطب هدف و همچنین ارائه خدمات مشتری مهمترین اهداف برندها از حضور در شبکه های اجتماعی محسوب می شود. 

شاید فکر کنید هیچ برندی آنقدر ساده لوح نیست که فقط برای معرفی خودش در شبکه های اجتماعی حضور داشته باشد. در این صورت باید از شما بخواهیم یک دور اکانت رسمی برندهای بزرگ صنعت فست فود در توئیتر یا اینستاگرام را زیر و رو کنید. در این اکانت ها شما هر نوع محتوای سرگرم کننده یا آموزشی پیدا می کنید و حتی یک مورد پست مربوط به فروش جلوی پای تان سبز نخواهد شد. فکر می کنم حالا دیگر دلیل دسته بندی شبکه های اجتماعی به عنوان زیرمجموعه بازاریابی غیرمستقیم را فهمیده باشید، مگر نه؟

مطلب مرتبط: راهنمای بازاریابی مستقیم برای مشتریان

مزایا و معایب بازاریابی غیرمستقیم: به وقت حساب و کتاب!

حالا که با سه تا از مهمترین ابزارها در بازاریابی غیرمستقیم آشنا شدید، نوبتی هم باشد باید سری به مزایا و معایب این شیوه بزنیم. هرچه باشد بازاریاب های حرفه ای همینطور الکی بی گدار به آب نمی زنند. پس در این بخش هم با ما همراه باشید تا تکلیف نهایی را مشخص کنیم. 

مزیت اول: آشنایی بهتر مشتریان با برند

اولین ویژگی جذاب و وسوسه کننده بازاریابی غیرمستقیم مربوط به آشنایی بهتر مشتریان با برند است. اجازه دهید ماجرا را طور دیگری توضیح دهیم: تا حالا چند بار بعد از خرید بابت انتخاب تان پشیمان شده اید؟ احتمالا این سوال کلی خاطره تلخ را در ذهن تان زنده کرده است. خب در این صورت شما تنها نیستید؛ چراکه کلی آدم دیگر نیز در چهارگوشه دنیا تجربه های مشابهی داشته اند. 

اغلب اوقات مشتریان موقع خرید با تردیدهای جدی رو به رو می شوند. همان طور که یک نویسنده برای ادامه داستانش سناریوهای زیادی پیش رو دارد، مشتریان هم گزینه های بی نهایت متنوعی برای خرید دم دست شان خواهد بود. نکته مهم در این میان انتخاب یک الگوی درست و حسابی است برای مقایسه محصولات با هم است. این الگو می تواند در بازاریابی غیرمستقیم تامین شود. به این صورت که شما با تولید محتوا و معرفی برندتان به مشتریان کار آنها برای خرید را ساده خواهید کرد. 

مزیت دوم: خداحافظی با اعمال فشار بر مشتریان

گاهی اوقات بازاریاب ها آنقدر روی فروش بیشتر تاکید دارند که اصل مطلب را فراموش می کنند. اگر قرار بود مارکتینگ فقط در فروش بیشتر خلاصه شود، اصلا دلیلی برای ایجاد یک تیم مجزا از فروش وجود نداشت. این دقیقا همان نکته ای است که بازاریابی غیرمستقیم روی آن دست می گذارد. 

مطلب مرتبط: تبلیغات فرد به فرد در بازاریابی مستقیم

یادتان باشد شما اصلا نباید برای فروش محصولات تان روی مشتریان فشاری اعمال کنید. وگرنه اوضاع از کنترل تان خارج خواهد شد. در عوض کارهایی مثل توجه به دغدغه های مشتریان یا گفت وگوهای صمیمانه با آنها تاثیر بهتری بر روی تصمیم شان برای خرید خواهد داشت. بهترین ابزار هم در این میان بازاریابی غیرمستقیم است؛ چراکه درست سر موقع به داد کسب و کارتان می رسد. 

نقطه ضعف اول: نیاز به زمان زیاد

بازاریابی غیرمستقیم یک استراتژی تر و تمیز نیست که امروز اجرا کنید و فردا نتایجش شگفت زده تان کند. به همین خاطر خیلی از بازاریاب ها عملا دور آن را خط می کشند. اگر شما هم حوصله سرمایه گذاری های بلندمدت را ندارید، باید همین حالا دور این استراتژی را خط بکشید. وگرنه اعصاب خود و کارمندان تان را حسابی خُرد خواهید کرد. 

خیلی وقت ها بازاریاب ها به گمان اینکه از پس بازاریابی غیرمستقیم در زمانی کوتاه برمی آیند، وارد این حوزه می شوند. با این حال نهایتا چیزی به غیر از شکست نصیب شان نخواهد شد. این وسط هم فقط کلی غُر سر همکاران شان می زنند. توصیه ما در این بخش کاملا روشن است. اگر صبرتان کم است، اصلا دور و بر بازاریابی غیرمستقیم آفتابی هم نشوید. 

نقطه ضعف دوم: چالش ارزیابی کمپین ها

بازاریابی غیرمستقیم تا وقتی که پای ارزیابی نتایج وسط نباشد، جذاب ترین الگوی دنیا محسوب می شود. با این حال کافی است کمی درباره ارزیابی کمپین فکر کنید تا اوضاع کمی پیچیده گردد. راستش را بخواهید، بازاریابی مستقیم با تاکید بر روی فروش بیشتر شاید حرص خیلی ها را دربیاورد، اما دست کم معیار خوبی برای ارزیابی اوضاع دست بازاریاب ها می دهد. از طرف دیگر در بازاریابی غیرمستقیم همیشه رضایت مشتریان لحاظ می گردد. با این حال الزاما خبری از کار بی دردسر بازاریاب ها نخواهد بود. به همین خاطر گاهی اوقات بازاریاب ها این الگو را فاکتور می گیرند. 

مطلب مرتبط: بازاریابی مستقیم

منابع:

https://ahrefs.com

https://stevens-tate.com