15 نکته از سخنان وزیر ارتباطات در نشست اتاق بازرگانی ایران / اظهارات جهرمی درباره توسعه اقتصاد دیجیتال

فرصت امروز: اصلاح فرهنگ فناوری ستیزی در ایران، حرکت شتابان فناوری در اقتصاد دنیا، حمایت از اجرای طرح رجیستری و پروژه دولت الکترونیک برای مقابله با فساد، عدم توجه به گفتمان اقتصاد دیجیتال در ایران، انتقاد از نحوه مسدودشدن اپلیکیشن مسیریاب «ویز»، لزوم رفع موانع برای توسعه استارت آپ ها، واگذاری تصدیگری در حوزه های مختلف فناوری اطلاعات و حضور بخش خصوصی در بخش ارتباطات. . . اینها سرفصل صحبت هایی بود که روز گذشته در برنامه صبحانه کاری اتاق بازرگانی ایران با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بیان شد.

در گزارش حاضر، 15نکته از سخنان محمدجواد آذری جهرمی در این نشست آمده است.

* با ایجاد موانع نمی توان انتظار توسعه تولیدات بومی را داشت. درست است که در مواردی دولت مانع توسعه استارت آپ هاست، اما تنها دولت در این موضوع نقش ندارد و موانع برای استارت آپ ها زیاد است.

* وزارت ارتباطات تا حد زیادی تصدیگری را واگذار کرده است. هرچند انتقاداتی به نحوه خصوصی شدن مطرح است و برخی می گویند شرکت ها بیشتر خصولتی شدند، اما در حال حاضر تنها شرکت ارتباطات زیرساخت به صورت مستقیم برای ارتباطات درآمد دارد که درآمد آن سالانه ۲۰۰۰میلیارد تومان است که در مقایسه با درآمد سایر بخش ها از جمله اپراتورها و مخابرات 6 تا 7درصد بازار را تشکیل می دهد.

* ارتباطات حوزه مناسبی است که دولت تصدیگری خود را کاهش دهد و مقررات زدایی داشته باشد. حجم بازار ارتباطات کشور امروز ۳۵هزار میلیارد تومان است که مطابق برنامه ششم باید ۲.۵ برابر شود. البته ما در حوزه ارتباطات ثابت عقب ماندگی هایی داریم که باید جبران شود، زیرا به نظر می رسد بازار این بخش یک دهم آن چیزی است که باید باشد، در صورتی که در حوزه موبایل این توسعه اتفاق افتاده است.

* اگر روزی شرکت های بزرگ دنیا شرکت های صنعتی بودند، امروز عمدتا فناوری اطلاعات هستند، بنابراین این حوزه از اهمیت زیادی برخوردار است. در سفر به مالزی، دریافتم مهم ترین پیام کشورهای اسلامی، توسعه اقتصاد دیجیتال است و این کار با توسعه فناوری اطلاعات ممکن می شود. همچنین در سفر هند نیز که از ۱۲۴ کشور دنیا حضور داشتند، سخنرانان کلیدی همه در توسعه اقتصاد دیجیتال تاکید داشتند و هند به عنوان یک اقتصاد در حال توسعه مقرر کرده تا سال ۲۰۲۵ که اقتصاد آن 5تریلیون دلار است، یک تریلیون یعنی ۲۰درصد آن به بخش اقتصاد دیجیتال اختصاص یابد.

* قدرت تحول اقتصاد دیجیتال بسیار بزرگ تر از اینهاست و همه کشورها برای آن برنامه ریزی کرده اند. در حال حاضر حجم بازار IT، ۴.۲ تریلیون دلار است و در کشورهای توسعه یافته سهم اقتصاد دیجیتال 5درصد است و بین رشد GDP و اقتصاد دیجیتال ارتباط معناداری وجود دارد. این درحالی است که ما همچنان به اقتصاد کلان مثل نفت و پتروشیمی وابسته ایم.

* رشد ارزش IT در برنامه ششم توسعه ۱۹.۴ است. ما حتی اگر دخالتی در این بازار نداشته باشیم، ۱۹.۴درصد رشد خواهیم داشت. در حال حاضر فناوری اطلاعات که زیرساخت اقتصاد دیجیتال است حتی یک سرفصل مجزا ندارد. در اقتصاد دیجیتال مرسوم است که دولت هایی که می خواهند از این فرصت استفاده کنند علاوه بر رگولاتوری  ENABLER  نیز باشند.

* برخی همچنان نگاه فناوری ستیز در کشور دارند و این نگاه حتی در برخی از مسئولان دیده می شود، اما دنیا به فکر استفاده از فرصت های فناوری است.

* ما رئیس نظام صنفی رایانه ای را در سازمان تنظیم مقررات ارتباطات عضو کردیم تا نظرات بخش خصوصی که از ارکان مهم این عرصه هستند بدون ملاحظه و رانت و دخالت نظر دولتی مطرح شود و این کار نیز کمک شایانی به ما کرده است. دولت برنامه ریزی و بخش خصوصی اجرا می کند بنابراین اگر نظرات بخش خصوصی را نداشته باشیم توسعه محقق نخواهد شد.

* در چهار سال آینده با توجه به برنامه ششم توسعه حداقل پهنای باند مورد دسترسی باید 20مگابیت بر ثانیه باشد، بنابراین باید از فناوری ADSL به سمت VDSL برویم و در حوزه فیبر نوری و ارتباطات ثابت نیز انقلاب خواهیم داشت.

* وظیفه دولت قیمت گذاری نیست بلکه سیاست گذاری است به شرطی که شرایط رقابتی را فراهم کنیم. شاخص رقابت پذیری ما در دو حوزه نهادسازی و سرمایه گذاری مشکل دارد. در حال حاضر حوزه ثابت ما انحصاری است. اگر در حوزه ثابت نیز مانند موبایل چند نوع اپراتور پیدا کنیم تعرفه نمی گذاریم، بنابراین تا زمانی که شرایط رقابتی فراهم نشده و انحصار وجود دارد ما موظف به تعرفه گذاری هستیم.

* وزارت ارتباطات هم نسبت به تکالیف خود در دولت الکترونیکی عقب است. امیدواریم با تشکیل کمیته مشترک با سازمان امور استخدامی بسیاری از چالش ها رفع شود. مطابق با مصوبات جدید دولت، دستگاه های دولتی از ایجاد شبکه برای ارائه خدمات دولتی منع شده اند و ملزم هستند که خدمات شان را بر بستر شبکه دولت الکترونیک ارائه کنند. سازمان فناوری اطلاعات نیز اپلیکیشن دولت موبایل را طراحی و آماده کرده است که امیدواریم تا سه ماه آینده رونمایی شود. این دو موضوع می تواند باعث پیشرفت این پروژه ملی شود.

* شروع به کار استارت آپ ها به دلیل موانع دست وپاگیر زمانبر است و حتی روال انحلال این شرکت ها هم حداقل سه ماه زمان می برد. استارت آپ ها ممکن است در ۹۰درصد موارد شکست بخورند، اما روند انحلال آنها به حدی دشوار است که اقدام به این کار نمی کنند که ممکن است بعدها برای آنها دچار مشکل شود.

* در کشوری مانند آلمان شرکت ها می توانند در عرض چند ساعت آغاز به کار کنند و در صورتی که طول عمر کمتر از دو سال داشته باشند، از مالیات معاف هستند و دولت در پرداخت بیمه آنها مشارکت می کند. ما نیز پیشنهاداتی را برای حمایت از استارت آپ ها در نظر گرفته ایم که در جلساتی با معاونت علمی و وزارتخانه های صنعت و اقتصاد، به بحث گذاشته ایم تا در نهایت بتوانیم مدل چارچوب قانونی برای کسب و کارهای نوپای ICT ایجاد کنیم.

* شبکه ملی اطلاعات چیزی جز رشد کسب وکارهای نوپا نیست. کسی که برای کسب وکارهای نوپا مانع ایجاد کند، مانع شبکه ملی اطلاعات است. ۱۷درصد فارغ التحصیلان ما در حوزه فناوری اطلاعات هستند که باید برای شان برنامه ریزی اشتغال کرد. ما همچنین پیشنهاد می کنیم سازمان نظام صنفی رایانه ای به نظام صنفی فناوری اطلاعات و سندیکای صنعت مخابرات به سندیکای فناوری اطلاعات تبدیل شود.

* اگرچه برای مسدودشدن اپلیکیشن مسیریاب ویز که اسرائیلی است و ما نیز استفاده از آن را قبول نداریم، دستور قضایی صادر شد، اما نحوه اجرای آن به اعتماد عمومی برای استفاده از اپلیکیشن های داخلی صدمه زد.