با مصوبه اخیر شورای پول و اعتبار / تکلیف سپرده گذاران صندوق سرمایه گذاری بانک ها چه می شود؟

در حالی با مصوبه اخیر شورای پول و اعتبار بانک ها ملزم به واگذاری صندوق های سرمایه گذاری فعال خود شده اند که اکنون این نگرانی برای سپرده گذارانی که منابع خود را در این صندوق ها و از کانال بانک ها سرمایه گذاری کرده اند، وجود دارد که در شرایط پیش رو تکلیف منابع آنها چه خواهد شد؟

به گزارش ایسنا، صندوق های سرمایه گذاری در شرایطی از راه های سپرده گذاری و البته سودآوری مردم در بانک ها محسوب می شوند که به ویژه در چند سال گذشته و با روند کاهشی نرخ سود سپرده حساب های بانکی از قدرت بیشتری در شبکه بانکی برخوردار شده و بانک ها به سمت آن سوق پیدا کردند. این صندوق ها مجموعه ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار هستند که منابع جمع آوری شده از مشتریانی را که تمایل به سپرده گذاری در این محل دارند در قالب سبدی از اوراق در بازار بورس سرمایه گذاری کرده و با سودی که به آن تعلق می گیرد، محلی را برای سودآوری مشتری و البته خود بانک ها فراهم می کند.

در صندوق های سرمایه گذاری این تضمین برای مشتریان بانک ها وجود دارد که بدون پذیرش ریسکی که در بازار سرمایه وجود دارد، سود تضمین شده ای به صورت روزشمار و ماهانه برای آن واریز می شود. اغلب این سود اختلافی حداقل 5 درصدی با سود رایج شبکه بانکی برای سپرده های بلندمدت به همراه دارد. این در حالی است که در حال حاضر صندوق های سرمایه گذاری با وجود نرخ ۱۵درصدی مصوب برای سپرده های بلندمدت حدود ۲۰ تا ۲۳درصد سود برای منابعی که در قالب آنها سپرده گذاری می شود، پرداخت می کنند که خود موجب ایجاد جذابیت برای مشتریان شده و تمایل دارند منابع خود را به سمت این صندوق ها هدایت کنند.

اما در تازه ترین تصمیم شورای پول و اعتبار بانک ها ملزم شده اند با ابلاغ دستورالعمل از سوی بانک مرکزی درباره واگذاری صندوق های سرمایه گذاری اقدام کنند. در این شرایط با توجه به اینکه در حال حاضر حجم قابل توجهی از منابع در صندوق های سرمایه گذاری وجود دارد، با اینکه موجب تأثیرگذاری و کاهش میزان شرکت داری آنها خواهد شد، اما از سویی از سودآوری آنها از این محل می کاهد. از سوی دیگر مخاطبان این صندوق ها که در واقع سپرده گذاران بانک ها هستند، با این نگرانی مواجهند که تکلیف منابع آنها چه خواهد شد.

جمشیدی، دبیر کانون بانک های خصوصی درباره این موضوع عنوان می کند که هیچ اتفاقی قرار نیست برای سرمایه مشتریان بانک ها که در صندوق های سرمایه گذاری قرار دارد، بیفتد، بلکه در این حالت بانک ها باید سهام خود در این صندوق ها را واگذار کنند.

طبق توضیحات دبیر کانون بانک های خصوصی، بانک ها برای فعالیت در این صندوق ها سهام شرکت های مربوطه را خریداری کردند و منابعی را که می تواند مجموعه ای از سپرده های مردم یا سرمایه خود بانک باشد در این صندوق ها سرمایه گذاری کرده و از محل آن سود دریافت می کنند. بنابراین با تکلیف بانک مرکزی برای واگذاری صندوق ها، آنها باید سهام خود در آن را واگذار کنند که این به معنای خدشه دار شدن سپرده های مردم و کسانی که در این محل سرمایه گذاری کرده اند نیست، چون مشتریان بانک ها واحدهای این صندوق ها را خریداری کرده اند.

جمشیدی به موضوع تضمین سود صندوق های سرمایه گذاری نیز اشاره کرد و گفت: در حال حاضر منابعی که مردم در صندوق های سرمایه گذاری قرار می دهند با سود تضمین شده و آنچه در قرارداد آنها منعقد می شود، پرداخت خواهد شد و ریسکی متوجه مشتریان نیست، درحالی که در عمده صندوق های سرمایه گذاری خارج از بانک ها سودها تضمین شده نبوده و ممکن است حتی مخاطب با زیان مواجه شود.

بنابراین وقتی صندوق  سرمایه گذاری بانک ها واگذار می شود، این تغییر وجود دارد که دیگر تضمین بانک همراه سرمایه گذاری نخواهد بود. آنگاه شرکتی که سهام به آن واگذار شده در رابطه با سود با سپرده گذاران وارد مذاکره شده و ممکن است سودی کمتر از آنچه بانک ها پرداخت می کنند و آنی که در بازار سرمایه با آن مواجه است، اختصاص دهد و در واقع دیگر با تضمین بانک ها همراه نیست.

با این حال دبیر کانون بانک های خصوصی در رابطه با واگذاری سرمایه گذاری بانک ها نظر مثبتی داشته و عنوان می کند که فعالیت فعلی شبکه بانکی از محل صندوق های سرمایه گذاری موجب ایجاد رقابتی مخرب شده که از عوامل انحراف در اجرای سودهای مصوب برای سپرده های بانکی است، چراکه فعالیت بانک ها در صندوق های سرمایه گذاری اکنون فراتر از حد مجاز رفته و آنها را از عملیات بانکداری به سمت بنگاه داری سوق داده است.