آمار رسمی وزارت بهداشت در پایان سال 95 نشان می دهد كه 18.5 درصد از هزینه های پرداخت شده از سوی مردم به دندانپزشكی اختصاص یافته است. در حالیكه نزدیك به 40 درصد از مردم كشور از خدمات دندانپزشكی محروم هستند، اختصاص 18.5 درصد از كل هزینه ها نشان از بالا بودن هزینه های دندانپزشكی در كشور دارد.
به گزارش پول نیوز، براساس آمار چهار دهك از خانوار ایرانی از خدمات دندانپزشكی محروم هستند و بیشتر خدمات دندانپزشكی به دهك های بالای جامعه اختصاص پیدا می كند. وزارت بهداشت در سال گذشته اعلام كرد دهك های بالای جامعه بیش از 25 درصد هزینه های درمانی را در بخش دندانپزشكی صرف كرده اند. این موضوع نشان می دهد كه یك كلینیك دندانپزشكی باید گروه مرفه و متوسط جامعه را هدف قرار داده و براساس درآمدهای این قشر از جامعه كسب و كار خود را برنامه ریزی كند.
در حال حاضر بررسی های میدانی نشان می دهد كه در نقاط پایین و كم درآمد جامعه كلینیك دندانپزشكی خصوصی وجود ندارد و اگر موردی هم باشد مربوط به سازمان ها و ارگان های دولتی است. در دندانپزشکی، حداکثر موادی که مصرف می شود 10 تا 12 درصد هزینه است و بقیه هزینه هایی که گرفته می شود، هزینه های جانبی و دستمزد پزشک است. مراجعه به یك كلینیك دندانپزشكی در كمترین صورت بین 100 تا 150 هزار تومان هزینه دارد.
هر كلینیك به طور متوسط بین 120 تا 150 مراجعه كننده در ماه دارد. اگر تنها 12 درصد از هزینه ها صرف مواد اولیه و هزینه های جانبی كلینیك شود با یك حساب سر انگشتی می توان گفت كه یك كلینیك دندانپزشكی در كمترین حالت 15 میلیون درآمد دارد كه با كسر 12 درصد هزینه ها بین 12.5 تا 13 میلیون سود خالص دارد كه در آمد ماهانه آن به بیش از 300 میلیون تومان می رسد.
برای راه اندازی یك كلینیك دندانپزشكی باید شرایط عمومی و تخصصی را به صورت یكجا داشت. شرایط عمومی تاسیس یك درمانگاه دندانپزشكی عبارت است از
1- تاسیس هر گونه موسسه درمانی به نام مرکز دندانپزشکی قبل از هر گونه اقدام، منوط به کسب موافقت اصولی و پروانه تاسیس از وزارت متبوع است.
2- نداشتن سوء پیشینه
3- داشتن ساختمان مناسب و مورد تایید كارشناس وزارتخانه متبوع (فضای فیزیکی مورد نیاز مرکزدرمانی براساس تعداد یونیت دندانپزشکی و بخش های مصوب محاسبه می شود كه حداقل مساحت مناسب برای هر یونیت و متعلقات مربوطه 10 متر است).
4- مراکز درمانی عمومی و تخصصی دندانپزشکی می توانند در حداقل مساحت 150 متر مربع و در یک یا چند طبقه ساختمان احداث شود. اصل هر مرکز درمانی اعم از تخصصی و عمومی با مرکز مشابه نباید از 500 متر کمتر باشد.
علاوه بر این شرایط عمومی، شرایط تخصصی هم باید در راه اندازی یك كلینیك دندانپزشكی مورد توجه قرار گیرد. براساس آیین نامه تاسیس درمانگاه های دندانپزشکی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكی، شرایط تخصصی راه اندازی یك كلینیك عبارت است از
1- وجود یک دستگاه اتوکلاو با حجم حداقل 17 لیتر به ازای هر پنج دستگاه یونیت دندانپزشکی الزامی است.
2-وجود حداقل یک دستگاه رادیوگرافی پری اپیکال
3- مراکز تخصصی می توانند علاوه بر بند (5-3) یک دستگاه رادیولوژی پانورکس ولترال سفال نیز داشته باشند.
4- برای بهره برداری اولیه از مراکز، تعداد حداقل پنج دستگاه یونیت صندلی دندانپزشکی و متعلقات مربوطه ضروری است.
5- دارو و تجهیزات اتاق اورژانس (شامل کپسول اکسیژن، قفسه داروهای اورژانس، ست احیا شامل آمبوبگ و. . . حتی المقدور الکتروشوک) ضروری است.
6- وجود حداقل یک نفر پرستار دندانپزشکی با تحصیلات دانشگاهی جهت ارائه خدمات درمانی مانند جرم گیری و آموزش بهداشت و همکاری با دندانپزشکان در هر نوبت کاری ضروری است.
7- وجود حداقل یک نفر تکنیسین رادیولوژی با تحصیلات دانشگاهی در هر مرکز تخصصی دندانپزشکی در صورت داشتن دستگاه پانورکس ولترال سفال در کلیه نوبت های کاری فعال مرکز ضروری است. گفتنی است با توجه به تعداد یونیت و نوع تخصص، نیروی انسانی اعم از دندانپزشک و پیرادندانپزشک تعیین می شود. با توجه به شرایط عمومی و تخصصی ذكر شده راه اندازی یك درمانگاه دندانپزشكی دارای هزینه های بسیاری بالایی است كه مهم ترین آن را تجهیزات و لوازم مربوط به آن تشكیل می دهند.
بخش دیگر هزینه های یك درمانگاه را هزینه رهن، اجاره یا خرید ساختمان تشكیل می دهد. با توجه به اینكه ملك مورد نیاز یك درمانگاه دندانپزشكی باید دارای مجوز اداری باشد در نتیجه ملك نسبت به ملك مسكونی بین 20 تا 25 درصد هزینه بیشتری دارد.
دكتر حسین اقدامی دارای درمانگاه و مطب دندانپزشكی در غرب تهران است، وی می گوید «خرید هر متر ساختمان در این محوطه بین 5.5 تا 7 میلیون تومان قیمت گذاری می شود اما به دلیل بالا بودن قیمت املاك اداری و تجاری باید بیش از 20 درصد گران تر یك ملك را خریداری كرد.»
به گفته وی «برای راه اندازی یك كلینیك دندانپزشكی در غرب تهران در كم ترین حالت باید بین 300 تا 350 میلیون تومان هزینه رهن پرداخت. همچنین اگر قصد اجاره آن وجود داشته باشد باید بین 15 تا 20 میلیون اجاره برای یك ساختمان در نظر گرفت.»
وی معتقد است در هر نقطه از شهر تهران كه كلینیك دندانپزشكی راه اندازی می شود نیاز به سرمایه ای بین 200 تا 400 میلیون فقط برای تامین هزینه های ساختمان وجود دارد. اما در كلینیك های دندانپزشكی علاوه بر هزینه وسایل و تجهیزات ساختمان دستمزد كاركنان هم بسیار بالا است.
در کلینیک ها معمولا روال بدین صورت است که دندانپزشک یک حقوق ثابت دریافت کرده و به ازای هر بیمار نیز درصدی به عنوان حق العمل می گیرد. هزینه های مواد مورد نیاز هم بستگی به سیاست های خرید دندانپزشک در مطب خصوصی یا شورای کلینیک دارد که معمولا دندانپزشک ها برای مطب شخصی خود مواد کمتری خریداری می كنند كه در این صورت هزینه ها بیشتر می شود.
البته باید توجه داشت كه كلینیك ها به دلیل خرید قابل توجه همیشه تخفیف های قابل توجهی هم دریافت می كنند. اما میزان درآمدی كه این كلینیك ها دارند به خوبی می تواند پاسخگوی میزان هزینه كرد آن باشد. بررسی های میدانی در كلینیك دندانپزشكی نشان می دهد كه متوسط قیمت حضور در دندانپزشكی بیش از 100 هزار تومان است.
لیست قیمت خدمات دندانپزشكی در كلینیك های دولتی و دانشگاهی به شرح زیر است. معاینه تشخیص 15هزار تومان، رادیوگرافی 9500 تومان، کشیدن درد دندان از 40 هزار تومان تا 100هزار تومان، درمان ریشه یک کانال 120 هزار تومان تا 150 هزار تومان، درمان ریشه دو کانال 190 هزار تومان تا220 هزار تومان، درمان ریشه سه کانال 260 هزار تومان تا320 هزار تومان، ترمیم و پر کردن دندان 85 هزار تومان تا120 هزار تومان، ترمیمی و پرکردن دندان با کامپوزیت 95 هزار تومان تا 165 هزار تومان، جراحی لثه از 330 هزار تومان تا یک میلیون و 440 هزار تومان، پروتز ثابت از 395 هزار تومان تا 572 هزار تومان، ایمپلنت از یک میلیون و 500 هزار تومان تا دو میلیون و 50هزار تومان است که ایمپلنت دندان های دو فک تا 80 میلیون هزینه بردار است.
قابل ذكر است در كلینیك های خصوصی قیمت این خدمات به بیش از 40 درصد می رسد. دندانپزشكان علاوه بر كارهایی مانند كشیدن دندان و امور مربوط به درمان از بخش دیگری به نام زیبایی دندان درآمد كسب می كنند. یكی از بخش هایی كه درآمد قابل توجهی برای دندانپزشكان دارد ایمپلنت كردن دندان ها است.
یكی دیگر از مراحل درمانی زیبایی دندان ها سیم كشی آنها است. مبلغ درمان ارتودنسی به مورد خاص هر بیمار، نوع بریس و درمان انتخابی و طول مدت درمان بستگی دارد. محدودیت ها و مزایای ارتودنسی به بودجه در نظر گرفته شده برای درمان بستگی دارد.