بازارهایی که سرم تقویتی کسب و کارهای بومی هستند

یادداشت پیش رو، بخشی از گفت وگویی است که مدتی پیش توسط پایگاه خبری naturalnews با لنس جانسون انجام شده است. با توجه به حجم بالای کلمات مقاله اصلی، بخش هایی گزیده از این گفت وگوی خواندنی در قالب این یادداشت کوتاه خلاصه شده است:

بازارها و بازارچه های محلی در کشورهای خاورمیانه، بیش از هر چیز شامل صنایع دستی و کالاهایی می شود که تابعی از فرهنگ جامعه هستند، اما بازارهای سنتی در کشورهایی مثل ایالات متحده، رنگ و بوی تجارت و کسب و کار از نوع مدرن تری دارند؛ بازارچه هایی که طرفدارانی متعدد دارند و بیش از هر چیز محصولات کشاورزی را شامل می شوند.

طی نیم قرن اخیر ایده های مرتبط با کشاورزی صنعتی مثل یک غول بزرگ و پر سروصدا، بسیاری از کشت و زرع های بدوی سراسر آمریکا را از بین برده است. براساس آمارهای سازمان بین المللی غذا، بیش از 70 درصد از زمین های صنعتی کشاورزی جهان در ایالات متحده واقع شده اند. البته این کشور تنها 30 درصد از اقلام کشاورزی مورد نیاز جهان را تامین می کند. با این وجود مدتی است بازارچه های سنتی کشاورزی ایالات متحده رونق گرفته اند؛ بازارهایی که حتی محصولات صنعتی و به روز را پشت سر گذاشته و مشتری های پر و پا قرص خود را دارند.

از کیفیت محصولات تا رونق فروش

مهم ترین سوالی که با خواندن این اطلاعات مطرح می شود مرتبط با علت اقبال بازارهای محلی و غیر سنتی محصولات کشاورزی است. بسیاری از فعالان اقتصادی ایالات متحده معتقدند رونق بازارچه های سنتی در این کشور به کیفیت محصولات ارگانیک باز می گردد. درواقع اگرچه محصولات کشاورزی مدرن، با اصلاح ژنتیکی شکل و ظاهری زیبا تر دارند، اما محصولات ارگانیک کیفیت و خواص بیشتری را شامل می شوند. افزون بر این، طی سال های اخیر تعداد کشاورزان حاضر در منطقه رشدی چشمگیر پیدا کرده است.

براساس آمارهای وزارت کشاورزی آمریکا، در سال 1994 در سراسر این کشور تنها 1755 کشاورز فعال وجود داشت؛ رقمی که اکنون به 8144 نفر رسیده است. بدیهی است تمامی این کشاورزان ازیک سو از دولت توقع حمایت دارند و از سوی دیگر برای ادامه کسب و کار خود به فروش در بازارچه های روزانه و محلی وابسته هستند.

براساس این موارد، چندان عجیب نیست که بسیاری از کشاورزان محلی در روزهای برداشت، محصولات شان را ساعت ها پشت کامیون ها حمل کنند تا به بازارچه های پررونقی برسند که در آنها خبری از زرق و برق فروشگاه های شهری نیست، اما خریداران مشتاق برای خرید محصولات تازه شان صف کشیده اند.

جالب است که تا پیش از سال های میانی دهه50 میلادی، تب خرید از بازارهای مدرن داغ بود و شهری ها چندان تمایلی به خرید از بازارچه های سنتی نشان نمی دادند اما به نظر می رسد با گذشت بیش از 50 سال از آن روزها، وضعیت کاملا متفاوت شده وحالا این کشاورزان محلی هستند که محصولات شان مورد توجه شهری ها قرار گرفته است.

برنامه های بلند مدت دولت برای حفظ بازارچه ها

یکی از مهم ترین دلایلی که باعث می شود کشاورزان به ادامه فعالیت خود امیدوار باشند، حمایت های دولتی است. برآوردهای وزارت کشاورزی ایالات متحده نشان می دهد سالانه بیش از 5هزار دلار سرمایه صرف تامین مواد آلی و بذرها می شود؛ موادی که به کشاورزان بومی ایالت های مختلف اعطا می شود تا از کیفیت محصولات زراعی خود اطمینان خاطر بیشتری داشته باشند.

با این وجود، به راه انداختن بازارهای سنتی چندان ساده نیست. حدود یک دهه پیش بود که ایالت ویرجینیا دچار التهاب های گسترده ای شد که از اعتراضات کشاورزان منطقه نشات می گرفت؛ کشاورزانی که معتقد بودند دولت مالیاتی بسیار غیرمنصفانه از آنان طلب می کند و آنان نمی توانند از پس هزینه های شرکت در جشنواره های سنتی کشاورزی منطقه بربیایند. این جشنواره ها جزو سنت های بومی ساکنان منطقه است که صدها سال قدمت دارد.

اما کشاورزان این ناحیه معتقد بودند دولت حق دخالت در چگونگی برگزاری جشنواره های محلی را ندارد و نباید برای اجاره غرفه از ساکنان بومی درخواست مالیات کند. در سوی دیگر میدان، دولت معتقد بود کشاورزان محلی با اجاره دادن غرفه های جشنواره به قیمت هایی سرسام آور باعث برهم خوردن تعادل بازار قیمت کالاها و نامتوازن شدن بخش تولید و خدمات کشاورزی می شوند.

با همه اینها، جنجال ویرجینیا یک پیام مهم به دولت و کشاورزان داد؛ برگزاری هر نوع جشنواره یا بازارچه محلی، نیاز به همفکری و همراهی همزمان دولت و مردم منطقه دارد. بر همین اساس است که بسیاری از فعالان حوزه های کشاورزی و دامپروری معتقدند بدون حمایت های دولتی بازارچه های سنتی نیز عمر چندان زیادی نخواهند داشت.

اگرچه موضوعی که در سراسر این بحث به آن پرداخته شد با کشور آمریکا و محدودیت ها و فرصت های حضور در بازارچه های سنتی این کشور مرتبط بود، اما اهمیت همراهی دولت با کسب و کارهای سنتی و نیمه سنتی در جوامع شرقی و در حال توسعه چندین برابر موارد ذکر شده ارزیابی می شود.

دکترای مدیریت اقتصاد بین‌ الملل