به گزارش فرصت امروز به نقل از دنیای خودرو، بیش از یک سال از آزادسازی واردات خودرو گذشته و نخستین خودروهای وارداتی به تازگی به شکلی نمادین تحویل برخی مشتریان شده اند. اما اخبار و تصاویر منتشرشده از همین تحویل های نمادین از اوایل مهرماه تاکنون توانسته است بخشی از اعتماد ازدست رفته متقاضیان خرید خودرو را احیا کند. اما از یک سو، اعلام آمار واردات خودرو مشخص کرد؛ تعداد خودروهای واردشده تا چه اندازه محدود است و از سوی دیگر، اعلام قیمت های نجومی برای خودروهای وارداتی نشان داد؛ برخلاف انتظار مردم که تصور می کردند با توجه به محدوده ۱۰ تا ۲۰هزار دلاری قیمت خودروهای وارداتی و نرخ ۵۰هزار تومانی دلار، با احتساب هزینه ها و تعرفه ۷۰ درصدی برای ۱۵۰۰سی سی ها، این خودروها حداکثر ۱.۵میلیارد تومان قیمت داشته باشند، این خودروها در سامانه یکپارچه فروش حدود ۱.۸ تا ۲.۶میلیارد تومان قیمت خوردند که حکایت از قیمت بسیار بالاتر آن ها در بازار دارد.
پویا عباسیان، فعال و کارشناس تجارت بین الملل با اشاره به تبعات وعده های عمل نشده دولت در قالب انتشار اخبار آزادسازی واردات خودرو به «دنیای خودرو» گفت: «از ابتدای ممنوعیت واردات خودرو هر ماه یک خبر درخصوص آزادسازی واردات خودرو از سوی منابع رسمی منتشر شد تا زمانی که آقای فاطمی امین خبر موافقت هیات دولت با واردات خودرو را اعلام کرد و باز هم پیشرفت چشمگیری در این خصوص حاصل نشد.»
وی افزود: «اما پس از اقداماتی که باورپذیری آزادسازی واردات خودرو را به دنبال داشت، شاهد کاهش قیمت در بازار خودرو بودیم. هرچند این موضوع بیش از آن که حاصل اخبار واردات باشد، ناشی از رکودی است که ز ابتدای سال جاری در همه بازارها حاکم شده و عملا نیز تقاضایی در بازارها وجود ندارد.»
چرا واردات خودرو تا این اندازه به درازا کشیده است؟
بارها در این خصوص در رسانه ها مطالبی منتشر شده است و تمام مردم شرایط تحریمی کشور را به خوبی درک کرده اند. اما دلیل مهم این تاخیر، کمبود منابع ارزی است. نیاز بازار به کالاهای اساسی، چون شیر خشک و گندم و دارو، خودرو را در خارج از نوبت قرار داده است و دست کم ارز محدودی به آن اختصاص خواهد یافت؛ طبیعی هم هست، زیرا کشور در تشنگی ارزی به سر می برد. اما درهرحال، واردات خودرو در ابتدا یک خوش بینی غیرواقعی برای برخی مصرف کنندگان ایجاد کرده بود که آن هم ازسوی مسئولان به ویژه نمایندگان مجلس تقویت می شد. درصورتی که یکی از وزنه های بسیار سنگینی که به پای واردات خودرو بسته شده، عدم تخصیص ارز مورد نیاز است.
یعنی عملا آن مقدار ارز وجود نداشته و اولویت هایی بالاتر از خودرو در کشور وجود دارد، به ویژه در بحث دارو و مایحتاج عمومی و بهداشتی و سلامت که این ها سبب شده است تا کار واردات خودرو با محدودیت انجام شود.
باتوجه به آن که واردات خودرو بیش از یک سال است که آزاد شده، شرکت های صاحب نام این حوزه در دوران قبلی، اقدامات خاصی برای رایزنی با شرکت های مادر نداشته و اصولا نام آن ها در میان دارندگان مجوز واردات خودرو نیست. به نظر شما چرا واردکنندگان خودرو نتوانسته اند یا نمی خواهند نقش موثری در واردات خودرو ایفا کنند؟
سیاستگزاری نامشخص واردات شرکت ها را با چالش مواجه می کند. ریسک بالای واردات خودرو برای بخش خصوصی، عمده ترین دلیل عدم حضور آنان در کنار دولت است. اتفاق دیگری که باید در نظر گرفت، این است که قریب به اتفاق شرکت هایی که به تازگی در حوزه واردات خودرو اقدام کردند، شرکت های تازه و نوپا هستند و در این فرآیند تجربه کمی دارند. اما به طور کلی؛ به دلیل شرایط پیچیده و گنگ اقتصادی حتی شرکت های جدید نیز هنوز ریسک واردات خودرو را نپذیرفته اند و دایره فعالیتشان بسیار محدود است. زیرا همه آن ها سرمایه گذار خصوصی هستند.
حتی اگر ارز لازم در حالت خوش بینانه در اختیارشان قرار بگیرد، در این وادی پا نمی گذارند، چون درصد ریسکشان را بالا می برد. اگر در مورد بخش خصوصی نگاه عمیق نگاه داشته باشیم، دولت هنوز ریسک کار را برنداشته است تا آنان هم با جان و دل وارد فعالیت شوند. البته ارزی هم در کار نیست که بشود در حجم بالاتر خودرو وارد کرد.
اکثر شرکت ها با شک و گمان اقدام به ثبت سفارش می کنند و با نگاهی به میزان خرید آنان متوجه این امر خواهید شد. واردات نهایتا یک صد دستگاه خودرو مخارج یک شرکت واردکننده بزرگ را تامین نمی کند و توجیه اقتصادی ندارد. زیرا همین تعداد واردات هم عملا با نظارت شدید سازمان حمایت باید در سامانه عرضه شود تا تاثیرات خود را در بازار بگذارد.
یکی از دغدغه های دولت، کنترل قیمت محصولات خودرویی در روزهای افزایش تقاضا یعنی سه ماهه پایانی سال است. پیش بینی شما برای نرخ خودرو در بازار شب عید چیست؟
فعالان بازار خودرو مانند دیگر بنگاه داران کشور، از رکود حاکم بر اقتصاد و نبود تقاضا گلایه دارند. اما با نزدیک شدن به بازار شب عید این بازار چه روندی را طی خواهد کرد؟ به نظر من، امسال هم طبق روال سنتی، بازار شب عید را خواهیم داشت و تقاضاهایی شکل می گیرد، اما با توجه به رکود شدیدی که در بازار ایجاد شده است، اصلا با شب عید سال های گذشته قابل قیاس نخواهد بود.
دلیل مهم آن شرایط تورمی و کاهش قدرت خرید است که نرخ حضور متقاضیان واقعی در بازار خودرو را کاهش داده، این رکود ممکن است تا پایان فصل بهار سال آینده هم ادامه دار باشد و علاوه بر آن همزمان با افزایش قیمت نیز مواجه باشیم.
با توجه به عرضه برخی محصولات خودروسازان جهانی در سامانه یکپارچه فروش خودروهای خارجی، آیا این سگمنت خودرو در بازار با کاهش قیمت روبه رو خواهند شد؟
قیمت خودروهای وارداتی در مقاطع کوتاهی در نیمه دوم سال، افزایش ۶ تا ۱۵ درصدی را تجربه کرد، اما از دو هفته پیش تاکنون تمام خودروهای وارداتی در بازار با افزایش قیمت مواجه شدند؛ تقریبا از ۴۰میلیون تومان در مدل های قدیمی تر تا بعضا روی یک میلیارد تومان روی مدل های لوکس. صعود دوباره قیمت ها در بازار خودرو، غیرقابل پیش بینی نیست و از دی ماه به دلیل افزایش نرخ تورم حس خواهد شد، اما آن هجوم بالای متقاضیان که قبلا با جهش قیمت ها در بازار شاهد بودیم، در دفعات پیش و اخیر رقم نخورد و در سه ماهه پایانی سال نیز نسبی، محدود و گذرا خواهد بود.