عرضه خودرو در بورس کالا راهکاری برای عبور از قیمت گذاری دستوری خودرو

به گزارش فرصت امروز به نقل از دنیای اقتصاد، وزارت صنعت، معدن و تجارت در حالی قصد دارد به تدریج مدل قیمت گذاری خودرو را تغییر داده و سیاست دستوری در این بخش را حذف کند که به نظر می رسد عرضه خودرو در بورس کالا یکی از راهکارهای موقت در این مسیر باشد.

«دنیای اقتصاد» در گزارش اخیر خود عنوان کرد که فاز نخست آزادسازی قیمت خودرو به واسطه حذف نسبی ارز نیمایی خودروسازان کلید خورده است. حالا گویا عرضه خودرو در بورس کالا به عنوان راهکاری میانه و موقت برای عبور از قیمت گذاری دستوری، به عنوان فاز دوم این پروژه در نظر گرفته شده است.  کسب اطلاع «دنیای اقتصاد» از مسوولان وزارت صمت نشان می دهد عباس علی آبادی که اواخر خرداد امسال جایگزین رضا فاطمی امین در این وزارتخانه شد، اعتقادی به قیمت گذاری دستوری خودرو ندارد و قصد دارد به تدریج این شیوه را کنار بگذارد. «دنیای اقتصاد» در گزارش های قبلی این تصمیم وزارت صمت را تشریح کرد و طبق اطلاعاتی که منابع آگاه در اختیار روزنامه قرار دادند، پروسه حذف قیمت دستوری به نوعی آغاز شده است. حتی گفته می شود نامه اخیر معاون وزیر صمت به خودروسازان مبنی بر اینکه باید ارز موردنیاز خود را از منابعی غیر از نیما تامین کنند، بی ارتباط به این موضوع نیست. در واقع وزارت صمت می خواهد امتیازهایی را از خودروسازان بگیرد و در عوض امتیاز ویژه آزادسازی قیمت را به آنها اعطا کند.

وزارت صمت اما قصد دارد به تدریج و آهسته از قیمت گذاری دستوری عبور کند و از همین رو می خواهد فعلا مدل های ملایم تری را برای قیمت گذاری خودرو امتحان کرده و با ایجاد بستر لازم، در فرصت و زمانی مناسب قیمت را به نظام عرضه و تقاضا بسپارد. یکی از این مدل ها اما احتمالا عرضه خودرو در بورس کالاست، شیوه ا ی که در گذشته امتحان شد و رضایتی نسبی را از سوی خریداران و خودروسازان به دنبال داشت. با توجه به اینکه عرضه خودرو در بورس کالا روشی میانه برای قیمت گذاری خودرو به شمار می رود (قیمت نهایی خودرو بین کارخانه و بازار کشف می شود)، گویا سیاستگذار به دنبال تست دوباره این مدل است. از همین رو پرونده عرضه خودرو در بورس کالا نه تنها همچنان باز مانده، بلکه حتی احیای «خودروی بورسی» نیز محتمل است. اتفاقا همین چند روز پیش بود که رئیس سازمان بورس از این ماجرا حمایت کرد و مشخص شد سازمان جدی تر از گذشته به دنبال احیای «خودروی بورسی» است.

طبق گفته های رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، این سازمان به دنبال بازگرداندن خودروهای داخلی به بورس کالاست. مجید عشقی با تاکید بر پیگیری این سازمان در موضوع عرضه خودروها در بورس کالا، هدف از این تصمیم را حفظ حقوق سهامداران و البته خروج صنعت خودرو از زیان  دهی عنوان کرده بود. به گفته عشقی، با عرضه خودرو در بورس کالا می توان از یک سو افزایش تولید و کیفیت را رقم زد و از سوی دیگر، خودروسازان می توانند با فروش بیشتر، تولید و کیفیت را افزایش داده و هزینه  های تحقیق و توسعه را هم رشد بدهند. وی این را هم گفته که [با عرضه خودرو در بورس کالا] مصرف  کننده هم می تواند خودرو را با قیمت متعادل و منطقی که بسیار پایین  تر از نرخ بازار آزاد است، خریداری کند.

اظهارات رئیس سازمان بورس در شرایطی است که از آخرین عرضه خودروی سواری در بورس کالا چندین ماه می گذرد و با تصمیم شورای رقابت، «خودروی بورسی» عملا ممنوع شد. شورای رقابت در قالب دستورالعمل تنظیم بازار خودرو، عرضه خودرو را محدود به سامانه یکپارچه کرد و از همین رو فروش خودرو در بورس کالا تعلیق شد. در این چند ماه هرچند تلاش هایی برای بازگشت خودرو به بورس کالا انجام شد، اما فعلا هیچ کدام از آنها جواب نداده و از طرفی، «خودروی بورسی» مخالفانی جدی را به خود می بیند، از جمله وزارت صمت و سازمان بازرسی و حتی برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی. حالا اما سازمان بورس قصد دارد جدی تر از گذشته موضوع «خودروی بورسی» را دنبال کند و با توجه به چالش ها و مشکلات خودرویی حال حاضر کشور، هیچ بعید نیست پای خودروهای داخلی بار دیگر به بورس کالا باز شود.

یکی از چالش های اصلی حال حاضر خودروسازی کشور، کمبود نقدینگی است که به گفته خودروسازان، ریشه در قیمت گذاری دستوری دارد. گفته می شود وزیر صمت اخیرا تلاش هایی برای کنار گذاشتن قیمت گذاری دستوری انجام داده و با هیات دولت و نمایندگان مجلس رایزنی کرده، اما به در بسته خورده است.  از همین رو به دنبال راهی می گردد تا به شکلی نرم و کم حاشیه قیمت گذاری دستوری را تعدیل کند. این راه می تواند بازگشت خودرو به بورس کالا باشد. البته بدون تردید عرضه خودرو در بورس کالا نه روشی مرسوم است و نه ایده آل و کاملا استاندارد. با این حال در حال حاضر که سیاستگذار بین قیمت گذاری دستوری و آزادسازی قیمت مانده و نه می تواند اولی را ادامه بدهد و نه جسارت و البته مجوز اجرای دومی را دارد، امکان احیای «خودروی بورسی» دور از ذهن نیست. به اعتقاد برخی کارشناسان و البته فعالان خودروسازی، حالا که سیاستگذار نمی خواهد یا نمی تواند از قیمت گذاری دستوری عبور کند، بازگشت خودرو به بورس کالا می تواند به طور موقت به کار گرفته شود.

جدول کامل قیمت خودروهای داخلی و وارداتی