آشنایی با تجهیزات و سیستم سرمایشی گلخانه ها

یکی از مسائل اساسی و مهم در هنگام راه اندازی و ساخت گلخانه، تعبیه و ایجاد زیر ساخت لازم برای سرمایش گلخانه است. با توجه به نیاز گیاهان کشت شده به دمای متعادل، وجود سیستم سرمایشی مناسب برای گلخانه مخصوصا در فصول گرم بسیار ضروری است.

محیط سر بسته گلخانه در فصول گرم سال و در ساعاتی از روز که شدت تابش خورشید زیاد است باعث تغییرات دمایی در داخل می شود. این افزایش دما می تواند بر روی گیاهان تاثیرات منفی زیادی گذاشته و آسیب های جبران ناپذریری بزند. از این رو در ساخت گلخانه مساله کنترل دمای داخل بسیار حیاتی است. ما در اینجا تجهیزات مورد نیاز برای راه اندازی سیستم سرمایشی گلخانه را بیان خواهیم کرد. تجهیزات متعدد و متنوعی برای این مساله وجود دارد، با این حال قبل از معرفی این تجهیزات گلخانه به اهمیت کنترل دمایی گلخانه ها اشاره می کنیم.

اهمیت کنترل دما در گلخانه ها

برای رشد هر گیاهی ، 4 فاکتور بسیار مهم وجود دارد. خاک، آب، دمای هوا و نور خورشید. هر گیاهی برای رشد حداکثری ، به مقدار مشخصی از این عوامل نیاز دارد. هر گونه ناهمگونی و یا کم و زیاد شدن این عوامل می تواند به رشد کمتر گیاه، عدم باردهی و یا حتی نابودی آن منجر شود. به عنوان مثال گیاهی که نیاز به هوای معتدل، رطوبت بالا و نور کم برای رشد دارد نمی تواند در معرض همیشگی آفتاب و دمای بالای مناطق گرمسیر باشد. این مساله در پرورش گلخانه ای گیاهان نیز صدق می کند.

در کشت بهینه گلخانه ای بایستی به مسائل بالا دقت بیشتری نیز شود، زیرا بعضا گیاهانی کشت می شود که یا خارج از فصل طبیعی است و یا با آب و هوای منطقه سازگاری کاملی ندارد. با اینحال نیازهای هر گیاه کشت شده متفاوت از دیگری است. به عنوان مثال می توانید به جدول زیر دقت کنید:

انواع سیستم سرمایشی گلخانه

سیستم های سرمایشی گلخانه به دو دسته اکتیو (فعال) و پسیو (غیر فعال) تقسیم بندی می شوند. کارکرد و زیر ساخت هر کدام از این سیستم ها با هم متفاوت است.

سرمایش غیرفعال گلخانه

سرمایش غیر فعال گلخانه برای کنترل دمای داخل، عمدتا متکی بر اختلاف دمای داخل و خارج گلخانه می باشد. بدین صورت که علیرغم هوای خنک بیرون، سربسته بودن محیط و تابش مستقیم آفتاب باعث افزایش دما شده است. در چنین حالتی می توان با استفاده روش های غیر فعال محیط داخل را به دمای پایدار و مورد نیاز رساند.

سایه انداز گلخانه

یکی از عوامل افزایش دمای گلخانه، تابش نور خورشید و محبوس شدن گرما در داخل آن است. پرده سایه انداز گلخانه یکی از تجهیزات گلخانه می باشد که برای جلوگیری از نفوذ بیشتر نور خورشید به داخل استفاده می شود. برای باز و بسته کردن پرده سایه انداز از یک مکانیزم رفت و برگشتی با استفاده از موتور های الکتریکی استفاده می شود. تقریبا برای تمامی مناطق آب و هوایی ایران می توان از این سایه اندازها استفاده کرد. علاوه بر سایه اندازهای توری، نوع دیگری از سایه اندازهای آلومینیومی وجود دارد که دو منظوره هستند. در طول روز و تابستان برای جلوگیری از ورود بیش از حد خورشید استفاده دشاته و در شب های زمستان برای جلوگیری از خروج گرما استفاده می شوند.

تهویه و جابجایی هوای داخل گلخانه

یکی دیگر از روش های رسیدن به تعادل دما، هوا و رطوبت استفاده از تهویه و گردش هواست. گردش هوا در داخل گلخانه عمدتا به دو صورت، ورود هوای تازه به داخل و خروج هوای گرم و گردش هوای داخل برای تعادل دمایی انجام می شود. از تجهیزاتی که برای اینکار می توان استفاده کرد می توان به انواع فن گلخانه شامل اگزاست فن ها، فن سیرکوله و پنکه های سقفی و دیواری اشاره کرد.

در بسیاری از گلخانه ها علاوه بر این تجهیزات، پنجره های سقفی پیش بینی می شود که برای تخلیه هوای گرم باز و بسته می شوند. زاویه نصب و ابعاد هر پنجره متناسب با موقعیت گلخانه طراحی می شود تا بیشترین مکش هوا را داشته باشد.

محاسبه محل دقیق نصب سیستم تهویه جزو مراحل طراحی و ساخت گلخانه است. محاسبه اصولی باعث تهویه مناسب تر و کاهش تعداد فن ها و تجهیزات می شود. این سیستم ها به گونه ای طراحی می شوند که هیچ گیاهی در معرض جریان هوای تهویه قرار نداشته باشد

سیستم های سرمایش فعال گلخانه ای

این سیستم سرمایش می تواند فارغ از اختلاف دمایی داخل و بیرون گلخانه را به دمای مورد نیاز برساند. در حقیقت با استفاده از تجهیزات این سیستم ما قادر خواهیم بود دما را پایینتر از وضع موجود نگه داریم. اساس کار این سیستم به صورت جذب حرارت هوای ورودی و کاهش دما با استفاده از فرایند تبخیر است. از این رو به این سیستم های سیستم های سرمایشی تبخیری نیز گفته می شود.

این روش سرمایشی تقریبا در فصا تابستان برای اکثر مناطق ایران مورد نیاز است. سیستم سرمایشی گلخانه ای فعال شامل دو سیستم مه پاش و سیستم فن و پد سلولزی است.

سیستم فن و پد سلولزی گلخانه

استفاده از فن و پد سلولزی گلخانه موثرترین روش خنک سازی در گلخانه ها و سالن های پروش طیور و دام در مناطق گرمسیری خشک و نیمه خشک است. در این روش تعدادی پد سلولزی به عنوان دیوار گلخانه کار گذاشته می شود. این پدها داخل قاب هایی هستند که به سیستم آبرسانی متصل است. آب از قسمت بالایی پدها وارد آنها شده و پس از خیس کردن آنها از قسمت پایینی قاب جمع آوری شده و پس از تصفیه دوباره وارد شبکه می شود. از این رو همواره پدهای سلولزی نصب شده می توانند مرطوب باشند. در قسمت دیگر (ترجیحا روبرو بسته ساختار گلخانه) اگزاست فن ها قرار دارند.

وظیفه فن ها مکش هوای داخل گلخانه به بیرون است. این مکش هوا باعث بوجود آمدن خلاء نسبی محیط شده و موجب ورود هوای خشک بیرون به داخل پدهای و عبور از آنها به سمت داخل گلخانه می شود. هوای گرم پس از عبور از پدها به خاطر تبخیر آب خنک و مرطوب می شود. این سیستم توانایی پایین آوردن دما تا حد قابل قبولی را دارد.

سیستم سرمایشی تبخیری فن و پد سولزی متکی بر اختلاف درجه حرارت خشک و تر می باشد. این سیستم برای مناطق با آب و هوای مرطوب مثل شمال ایران کارایی ندارد. دلیل این مساله نیز رطوبت بالای هواست که عملا در این سیستم تبخیر چندانی اتفاق نخواهد افتاد. کارایی این سیستم با خشک و گرم بودن هوای منطقه به حداکثر می رسد.

ما در بالا در مورد فن های مورد استفاده در گلخانه توضیح کوتاهی دادیم. برای اینکه بدانید پد سلولزی گلخانه چیست ادامه را بخوانید.

پد سلولزی گلخانه چیست؟

پد سلولزی یک صفحه کاغذی ضخیم است که به صورت موج دار و لایه به لایه تولید می شود. جنس کاغذ به کار رفته در تولید این پدها، کرافت مخصوصی است که از کنف، درخت کاج و بامبو ساخته می شود. به دلیل استفاده از کوتینگ رزینی، این پدها مقاومت مکانیکی بالایی دارند. از پدهای سلولزی برای سرمایش و تولید هوای مطبوع محیط استفاده می شود. این پدها در گلخانه ها، مرغداری ها و دامداری ها برای رسیدن به تعادل دمایی محیط استفاده می شوند.

این پدهای سلولزی جایگزین پوشال های قدیمی کولر هستند که در تمامی ابعاد برای استفاده در کولرهای خانگی و محیط های صنعتی و تولیدی استفاده می شوند. با این تفاوت که راندمان این پدها بالاتر از پوشال های قدیمی است. شایان ذکر است که قیمت پد سلولزی بالاتر از پوشال سنتی نیز هست. استفاده از کاغذ کرافت در این پدها باعث شده است این محصول دارای خواص مویینگی، ایستایی و مانایی و نیز خودشویی باشد.

سیستم خنک کننده مه پاش

یکی دیگر از تجهیزات خنک کننده گلخانه، مه پاش می باشد. مه پاش گلخانه ای سیستمی است که با پاشیدن آب به صورت پودری و بسیار ریز با فشار بالا در محیط باعث خنکی محیط می شود. قطرات بسیار ریز به وسیله هوای گرم تبخیر شده و این عمل باعث کاهش دمای هوا می شود. این رطوبت ایجاد شده باعث کاهش نیاز به دفعات آبیاری گیاه نیز می شود. برخی مزایای سیستم مه پاش عبارت است از: جلوگیری از خشک شدن و یا پژمردگی گیاه، هزینه کمتر نسبی به سیستم فن و پد و راندمان 100 درصدی.

شرکت گلخانه سازی گل سبز میثاق

گل سبز میثاق یکی از برترین شرکت های گلخانه ساز ایران است که می تواند برای ساخت گلخانه و راه اندازی سیستم سرمایش آن به شما کمک نماید. برای آشنایی با این شرکت می توانید به وب سایت آنها به نشانی https://golesabzemisagh.ir/ مراجعه نمایید. این شرکت خدمات مهندسی و پشتیبانی برای راه اندازی انواع گلخانه مدرن را دارد.