گزارش «فرصت امروز» از بازار صنف کافه، کافی‌ شاپ و آبمیوه بستنی / کسب ‌و کاری برای تمام فصول

كافی‌شاپ یکی از مظاهر جدید کسب‌و‌کارها در جامعه ایرانی است که عمری کمتر از نیم قرن در ایران دارد. جدید بودن و جذابیت آن در کنار استقبال زیاد مردم به ویژه جوانان نشانه این است که این فضاهای نه‌چندان جدید کارکردهای تفریحی و فرهنگی هم پیدا کرده‌اند و صدالبته برای گردانندگان آنها منافع اقتصادی سرشاری در پی دارد.

این مراکز تفریحی که محلی برای گذراندن اوقات فراغت هم به حساب می‌آیند، در تمام فصول سال دایر و برقرارند و بنا به موسمی که در آن قرار دارند به عرضه و ارائه خدمات مناسب همان فصل می‌پردازند. در این میان برخی با فعالیت در این حرفه لوکس و به نسبت شیک برای خودشان ممر درآمدی درست کرده‌اند و در گوشه و کنار شهرهای بزرگ به کار و فعالیت مشغول هستند.

با توجه به اینکه در فصل تابستان قرار داریم، فعالیت این قبیل واحدهای صنفی بیشتر می‌شود. البته این شغل تعطیلی بردار نیست و در تمام طول سال مشتری و خواهان دارد. در فصل تابستان بستنی و انواع آبمیوه طرفدار بیشتری پیدا می‌کند و در کنار سایر مواد خوراکی و نوشیدنی‌های سرد و گرم عرضه می‌شود. برای بررسی بیشتر با اسکندر آزموده رئیس اتحادیه صنف بستنی، آبمیوه، کافه و کافی‌شاپ به گفت‌وگو پرداخته‌ایم.

آزموده وضعیت شغلی این کار را مناسب می‌داند و از فعالیت واحدهای صنفی راضی به نظر می‌رسد. وی در این باره می‌گوید: این شغل که به چند دسته کافه، کافی‌شاپ و فروش آبمیوه و بستنی تقسیم‌بندی می‌شود، همیشه فعال است و مشتری‌های مخصوص خود را دارد. این واحدهای صنفی کوچک و بزرگ در تمام طول سال به غیر‌ بعضی از روزهای خاص دایر و به کاسبی مشغول هستند. اوضاع و احوال‌شان به نسبت مساعد است و خیلی نگرانی از بابت فروش و کسادی بازار ندارند. الحمدالله وضعیت فعالان این بخش خوب گزارش شده است.

وی در مورد نحوه فعالیت در ایام خاص می‌گوید: طبیعی است که در ایام ماه مبارک رمضان فعالیت کمتر شود که تا 30درصد هم کاهش پیدا می‌کند.

آزموده در مورد زیرمجموعه‌های اتحادیه می‌گوید: سابق براین کافی‌شاپ در حوزه نظارتی و اداری ما نبود، ولی سه چهار سالی است که کافی‌شاپ هم به ما اضافه شده است. آزموده از تعداد واحدهای فعال پروانه‌دار و در دست اقدام می‌گوید: بیش از 1500 پروانه و جواز در شهر تهران صادر شده و چیزی نزدیک به همین تعداد هم پرونده‌های‌شان در دست اقدام است.

به‌طور کلی چیزی به نام واحد بدون مجوز در تهران وجود ندارد چون در صورت رویت، بلافاصله برخورد می‌شود و متخلفان به مراجع ذی‌صلاح ارجاع داده خواهند شد. براساس قانون نظام صنفی حداقل مساحت برای محل کسب کافی‌شاپ 20 متر و برای بستنی و آبمیوه فروشی 14 متر است.در غیر‌این صورت مجوز کسب و بهره‌برداری صادر نمی‌شود.

اگر شخصی این مسئله را رعایت نکند بعد از دو سه مرتبه تذکر، در موردش تجدیدنظر کرده و مغازه‌اش پلمب می‌شود. این مقررات شامل همه واحدهای تحت پوشش اتحادیه می‌شود و به هیچ عنوان قابل اغماض نیست. محل کسب معرفی‌شده باید دارای سند مالکیت یا اجاره‌نامه عادی و محضری باشد تا صدور پروانه کسب به جریان بیفتد.

آزموده با تأکید بر اینکه محدودیت صنفی برای متقاضیان وجود ندارد، خاطرنشان کرد: در صورتی که خانم‌ها برای پروانه کسب درخواست ارائه کنند، حتما باید فرد ذکوری را نیز به‌عنوان مباشر معرفی کنند چرا که طبق قانون خانم‌ها اجازه ایستادن پشت کانتر را در کافی‌شاپ ندارند. این شخص می‌تواند شوهر، برادر یا فرد ثالثی باشد که باید برای دریافت جواز کار به اتحادیه معرفی شود.

استقبال خوب است و رونق دارد

وی استقبال از حرفه کافی‌شاپ را در تهران شایان‌توجه عنوان می‌کند و می‌گوید: شهرهای بزرگ نیاز به این قبیل امکانات دارند و در صورت اداره صحیح این فضاها از سوی مدیریت، می‌توان استفاده‌های مناسب تفریحی و حتی فرهنگی از آن به عمل آورد.

وی همچنین افزود: در قانون آمده است متقاضیان راه‌اندازی کافی‌شاپ نباید مکان‌هایی را که در نزدیکی مدارس و دانشگاه‌های دخترانه قرار دارند به‌عنوان محل کسب معرفی کنند که در صورت گزارش و دریافت شکایت با آنها برخورد می‌کنیم.

آزموده حداقل متراژ مکان لازم برای راه‌اندازی آبمیوه و بستنی‌فروشی را 14 متر اعلام می‌کند و می‌افزاید: کسانی که این حرفه را برمی‌گزینند باید متوجه باشند که نمی‌توانند مانند کافی‌شاپ‌ها محصولات گرم ارائه دهند.

رئیس اتحادیه صنف بستنی، ‌آبمیوه و کافی‌شاپ تهران درباره نظارت و بازرسی از این مکان‌ها می‌گوید: خودمان در اتحادیه چند نفر بازرس داریم که به‌طور مرتب به این واحدها سرکشی می‌کنند و تا حالا مورد خاصی اتفاق نیفتاده است.

آزموده در مورد نرخ‌های مصوب می‌گوید: برخی از اقلام مثل فالوده و بستنی توسط خود اتحادیه نرخ‌گذاری و اعلام می‌شود که این قیمت‌های سالانه باید به تأیید اتاق اصناف هم برسد. این نرخ‌ها سالانه است و کسی حق افزایش قیمت‌ها را در خارج موعد سالانه آن ندارد.

وی در مورد قیمت مواد خوراکی کافه‌ها و کافی‌شاپ‌ها می‌گوید: این اقلام خارج از نرخ‌گذاری ما هستند چون قهوه و سایر نوشیدنی‌ها در ظرف‌هایی با اندازه‌های مختلف و کیفیت‌های متفاوت عرضه می‌شوند که به همین خاطر نمی‌شود قیمت خاصی برای آنها درنظر گرفت.

وی همچنین در مورد فعالیت و اشتغال زنان در این صنف اضافه می‌کند: محدودیتی برای کار خانم‌ها در این شغل وجود ندارد و چیزی نزدیک به 200 پروانه صادرشده مربوط به زنان است که در شهر تهران به فعالیت مشغول هستند. فقط خانم‌ها باید بند‌های یادشده در نظام‌نامه را رعایت کنند وگرنه هیچ مشکلی برای کار در این حوزه ندارند.