چیرگی روند نزولی بر بازار

کاهش بیش از 400 واحد از شاخص کل در حالی که ارزش معاملات از 100 میلیارد تومان بیشتر بود به خوبی نشان داد که بازار تمایل چندانی به آرامش ندارد. طی جلسه معاملاتی روز گذشته، شاخص کل با روند کاهشی مداوم 420.5 واحد از ارتفاع خود را از دست داد و در رقم 65,366.7 واحد بسته شد. بازار بورس اوراق بهادار تهران در روز گذشته با قدرت گرفتن عرضه در برابر تقاضا گشوده شد؛ در میانه‌های بازار قدری از شدت عرضه‌ها کاسته شد، اما با گذشت از این برهه زمانی باری دیگر عرضه پا به عرصه نهاد و منجر به ادامه نزول شد.

نکته جالب در مورد بازار روز گذشته آن است که در نیمه نخست بازار بسیاری از سهم‌ها در بازه مثبت معاملاتی خود حضور داشتند، اما با سپری شدن زمان به سرعت گرویدن سهم‌ها به رنگ قرمز افزوده شد و در پایان جلسه معاملاتی مذکور رنگ قرمز با قدرت تمام بر بازار چیره شد. ارزش کل معاملات بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته در حدود 120 میلیارد تومان بود که در مقایسه با روز قبلش 33درصد کاهش داشت. در نگاهی ساده‌تر درمی‌یابیم که با ارزش معاملاتی معقول، شاخص کل نیمی از رشد دو هفته‌ای خود را اصلاح کرد؛ این موضوع یکی از علائم ادامه دار بودن این نزول است.

اتفاقات روز نخست هفته به وضوح خبر از یکشنبه‌ای ناگوار می‌داد، اما از آنجایی که جو مثبت سنگینی بر بازار چیره شده بود، بیشتر معامله گران انتظار حمایت شدن بازار را داشتند؛ انتظاری که بیشتر از آنکه تخصصی باشد شکل و شمایل آرزو داشت. حقیقت اما فرسنگ‌ها دورتر از این موضوع بود. وقتی نگاهی به 30 سهم نخست جدول تاثیرگذارترین نمادها در شاخص کل می‌اندازیم «بانک کارآفرین» را تنها سهم با تاثیر مثبت (و آن هم کمتر از 10 واحد) در شاخص کل می‌یابیم.

پنج نماد «پارسان»، «رمپنا»، «فارس»، «حکشتی» و «وبصادر» با مجموع 185 واحد تاثیر منفی، به‌ترتیب در جایگاه‌های اول تا پنج این لیست قرار گرفتند. حدود 85درصد از فروشندگان روز گذشته سهامداران حقیقی بودند و در مقایسه با خریدهای حقیقی که تنها 70درصد بازار را به خود اختصاص می‌داد می‌توان گسترش احساس ترس را در بازار به‌خوبی مشاهده کرد. نسبت تقاضا به عرضه در طول بازار در بازه 0.35 تا 0.61 در نوسان بود.

به عبارت دیگر در بدترین شرایط به ازای هر 100 فروشنده 35 خریدار در بازار وجود داشت و در بهترین شرایط به ازای هر 100 فروشنده 61 خریدار؛ این مهم نیز مبین قدرت گرفتن عرضه‌ها در بازار است که از فرصت به وجود آمده به خوبی بهره می‌گیرد. کدهای حقیقی که دیروز در رنگ سبز پذیرای گروه «خودرو و ساخت قطعات» بودند، امروز فروش در رنگ قرمز را ترجیح دادند و همین شور و هیجان باعث شد این گروه بار دیگر پرمعامله‌ترین گروه بازار تلقی شود. کاهش شاخص کل طی جلسه معاملاتی گذشته به‌شدت تحت تاثیر کاهش قیمت‌ها در گروه‌های «محصولات شیمیایی»، «بانک‌ها و موسسات اعتباری»، «خدمات فنی و مهندسی» و «خودرو و ساخت قطعات» بود.

با مفروض داشتن این اطلاعات، محتمل‌ترین سناریو برای جلسه معاملاتی روز جاری کاهش شاخص کل و حکمفرمایی رنگ قرمز در بازار به نظر می‌رسد. از آنجایی که کماکان عده‌ای قویا اعتقاد دارند که این منفی‌ها را می‌توان به‌عنوان فرصت ورود به بازار تلقی کرد، انتظار می‌رود جلسه معاملاتی روز جاری از ارزش معاملاتی بیش از یکصد میلیارد ریال برخوردار باشد. به‌صورت کلی کاهش بین 300 تا 500 واحد دیگر از شاخص کل و همراهی بازار در این مسیر منطقی‌ترین حالتی است که می‌توان برای روز جاری بازار در نظر گرفت. جلسه معاملاتی پیش رو می‌تواند با هیجان شدید فروش گشایش یابد و پس از مدتی روندی آهسته‌تر را برای یک ساعت پیش بگیرد و در پایان بازار بار دیگر شاهد فروش‌های هیجانی و کاهش شدید شاخص کل باشیم.

* کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه