امروزه یکی از مهمترین صنایع غذایی مردم جهان را محصولات گوشتی تشکیل میدهد و روزانه حجم زیادی از این موادغذایی روانه بازار جهانی میشوند، بنابراین صنعت تولید فرآوردههای دامی از جمله صنایع مهم دنیای امروز به شمار میرود که در بسیاری از مناطق جهان رشد چشمگیری داشته است. در این گزارش به یکی از بخشهای مهم تجارت محصولات گوشتی جهان، یعنی خوراک دام و طیور پرداخته میشود تا نشان دهد تغییرات جهانی برای تقاضای محصولات دامی چه تاثیری بر روند بازار خوراک دام و طیور داشته است.
افزایش تقاضای جهانی برای مصرف گوشت یکی از عوامل کلیدی و مهم در بالا رفتن میزان تقاضا برای خوراک دام است، از طرفی نگرانیهای جامعه جهانی نسبت به شیوع انواع بیماریهای مربوط به حیوانات باعث اهمیت دادن به میزان آنزیم خوراک دام و طیور شده است که افزایش واکنش شیمیایی در خوراک حیوانات، باعث کیفیت بهتر آن میشود. بنابراین میتوان گفت افزایش جمعیت جهان به بالا رفتن مصرف جهانی گوشت منجر شده است، بهطوریکه مصرف سرانه گوشت در جهان برای هر نفر 87.7پوند تخمین زده شده است. از سوی دیگر خوراک دام از جمله مهمترین عوامل در تولید گوشت محسوب میشود و طبیعی است که بالا رفتن تقاضا برای گوشت، باعث بالا رفتن تقاضا برای خوراک حیوانات شود.
چشمانداز این صنعت تا سال 2022
خوراک دام و طیور به طور کلی در سطح جهانی برای گروه زیستی طیور (مرغ)، نشخوارکنندگان، آبزیان و...تعریف شده است، همچنین مهمترین مواد تشکیلدهنده زنجیره غذایی این حیوانات را غلات، حبوبات، چربیها و روغن تشکیل میدهد. همانگونه که گفته شد میزان تقاضای جهانی برای خوراک حیوانی رو به افزایش است و طبق نظر تحلیلگران پیشبینی میشود تا سال 2019 بازار این بخش با نرخ رشد سالانه 4.92درصد حرکت کند. طبق پیشبینی سایت «GLOBE NEWSWIRE» اندازه مواد افزودنی خوراک حیوانات تا سال 2022 به ارزش 22میلیارد دلار میرسد.
این در حالی است که در سال 2014 این مقدار برابر با 16.11میلیارد دلار بوده است و در همان سال پیشبینیشده بود که تا سال 2022 با نرخ رشد سالانه 4.0درصد به رشد خود ادامه دهد. در این میان آبزیپروری نیز از بخشهای مهم تجارت جهانی محصولات حیوانی است که طبق نظر تحلیلگران انتظار میرود بازار خوارک این بخش نیز تا سال 2022 با نرخ رشد سالانه 4.2درصد به رشد قابل توجهی رسیده و بخشی از درآمد جهانی تجارت خوراک دام و طیور را شامل شود.
سهم آنتیبیوتیکها و اسیدهای آمینه
از طرفی جالب است بدانید سهم قابل توجهی از درآمدهای این بخش، برای تهیه اسیدهای آمینه که در خوراک دام و طیور نقشی مهم دارند، صرف میشود، بهطوریکه که طبق نظر تحلیلگران در سال 2014، بیش از 33درصد از سهم درآمد، یعنی نزدیک به 5.5میلیارد دلار در این قسمت کاربرد داشته است. از طرفی آنتیبیوتیک نیز از دیگر مواد مهم و پرکاربرد در تولید خوراک دام و طیور است که خصوصا در سالهای اخیر با توجه به مقررات سختگیرانه اتحادیه اروپا، اهمیت بیشتری نیز یافته است، بهطوریکه در سال 2014، 25.7درصد از سهم درآمد بخش دام و طیور را به خود اختصاص داده بود. البته توسعه برخی بیماریهایی که به دلیل مصرف این ماده در غذای حیوانات ایجاد میشود، باعث اعمال محدودیتهایی در استفاده زیاد از آنتیبیوتیکها در این بخش شده است.
کشورهای آسیایی، بزرگترین بازارهای مصرف
از طرفی همانگونه که در مقدمه گزارش نیز ذکر شد، افزایش جمعیت جهانی یکی از عوامل کلیدی در بالا رفتن میزان تقاضای گوشت در جهان بوده است، بنابراین بسیاری از کشورهای در حال توسعه آسیایی، خصوصا هند و چین از مصرفکنندگان عمده گوشت در جهان هستند که علاوه بر جمعیت زیاد آنها، رشد سرانه درآمد طبقه متوسط در این کشورها نیز در افزایش تقاضای آنها برای محصولات دامی بیتاثیر نبوده است. در این میان کشورهای آسیایی و به طور عمده چین و هند، بزرگترین صنعت را در منطقه خود، در بازار خوراک دام و طیور دارند. برای مثال در سال 2014 درآمد چین در این بخش نزدیک به 3.2میلیارد دلار بوده است و پیشبینی میشود در دوره مورد پیشبینی (2022) به سود بسیار بالاتری نیز برسد.
شرکتهای بزرگ تولید خوراک دام و طیور
از مهمترین شرکتهای تولیدکننده خوراک دام و طیور میتوان به چهار کمپانی دنیسکو، اوونیک، دی اسام و باسف اشاره کرد که در سال 2014 حدود 70درصد از تقاضای جهانی را برای افزودنیهای خوراک دام و طیور ثبت کرده بودند، بنابراین جزو بزرگترین تولیدکنندگان این بخش بهشمار میروند. بهعنوان مثال شرکت باسف (BASF) با داشتن بیش از 112هزار نفر کارمند، یکی از تولیدکنندگان بزرگ مواد شیمیایی در جهان است که خوراک دام و طیور نیز از جمله تولیدات آن محسوب میشود. جالب است بدانید درآمد این شرکت در سال 2015 به ارزش 70.45میلیارد یورو برآورد شده بود.
ارتباط با نویسنده: tooska.fahimeh@gmail.com