فرمولی که پتروشیمی ها را زمینگیر می کند / پتروشیمی ها دست به دامان دولت و مجلس

تـعـیـین 15 ساله نرخ خوراک اتان برای پتروشیمی ها، با اعتراضات متعددی از سوی مدیران این صنعت مواجه شده است و انجمن کارفرمایی پتروشیمی قصد دارد این اعتراضات را به دولت و مجلس منتقل کند زیرا فرمول جدید وزارت نفت برای اتان، منجر به زمینگیر شدن صنعت پتروشیمی با خوراک اتان خواهد شد. 

احمد مهدوی ابهری، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی با اشاره به اعتراض تمامی مجتمع های پتروشیمی با خوراک اتان به مصوبه تعیین قیمت این خوراک، به «فرصت امروز» می گوید: این اعتراض به زودی به دولت و مجلس و سایر نهادهای نظارتی اعلام خواهد شد، زیرا در تصمیم گیری برای قیمت گذاری این محصول، نظرات کارشناسی و درخواست های مجتمع های پتروشیمی لحاظ نشده است و تصمیمات اتخاذ شده از سوی شخص وزیر نفت و وزارتخانه نفت، آینده صنعت پتروشیمی با خوراک اتان را با مشکل مواجه خواهد کرد.

وزارت نفت، نرخ خوراک اتان را با اعتباری 15 ساله تعیین کرده که سرمایه گذاران پتروشیمی های با خوراک اتان تا سال 1410 خورشیدی تکلیف شان مشخص شود. اساسا نرخ اتان در هر تن برای هر دوره محاسباتی، تحت هیچ شرایطی نباید کمتر از ٢٢٠ و بیشتر از ٤٠٠ دلار در هر تن شود. براساس فرمول جدید مبنای محاسبات نفتا و پلی اتلین خواهد بود.

وی با بیان اینکه فرمولی که وزارت نفت برای مجتمع های پتروشیمی با خوارک اتان داده است با قانون جذب سرمایه گذار مغایرت دارد و مانع از تحقق این قانون و زمینگیر شدن پتروشیمی ها را منجر می شود، می افزاید: محصولات تولید شده در این مجتمع ها توان رقابت با بازارهای جهانی را نخواهند داشت زیرا فرمول ها تعیین این خوراک براساس خوراک پروپلین انتخاب شده است از سویی در بندی از مصوبه تعیین خوراک آمده است که حداقل قیمت این خوراک 220 دلار خواهد بود، این در حالی است که اگر قیمت نفت خام بیش از این کاهش یابد، این تصمیم منصفانه نیست.

مهدوی بر شناور بودن قیمت خوراک اتان تاکید می کند و می گوید: انتظار داریم اعتراض واحدهای پتروشیمی منجر به بازنگری در تصمیم اتخاذی وزارت نفت شود در غیر این صورت این گونه برداشت خواهد شد که دست هایی مانع از توسعه صنعت پتروشیمی وجود دارد و حتی می توان با صراحت اعلام کرد که این تصمیم یکی از اشتباهات محرز وزارت نفت در دولت یازدهم است.

اما در این میان تعیین خوراک سال اتان از دو دیدگاه مدیران شرکت های ذی نفع و کارشناسان پتروشیمی قابل بررسی است اگرچه این اقدام، از دیدگاه مدیران واحدهای پتروشیمی با خوراک اتان را با ضررمالی و حاشیه سود کمتر مواجه می سازد اما از آنجایی که برای 15 سال تکلیف مشخص شده است، سرمایه گذاران و سهامداران برنامه ای بلندمدت برای حضور یا عدم حضورشان در این خصوص خواهندداشت.
غـلامرضـا جـوکار، مـدیرعامل پتروشیمی مروارید با انتقاد از چگونگی تعیین فرمول برای دستیابی به کف و سقف قیمت خوارک اتان، به «فرصت امروز» می گوید: به لحاظ قیمت گذاری خوراک، کارشناسی لازم و تخصصی صورت نگرفته است. برای نمونه اگر بهای نفت خام 20 دلار شود، 220 دلار نرخ خوراک اتان ضررده است. این در حالی است که در شرایط کنونی قیمت خوراک اتان باید 160 دلار باشد.

وی با بیان اینکه دولت نتوانسته است به تعهداتش در تامین خوراک مورد نیاز واحدهای پتروشیمی با خوراک اتان عمل کند، به طوری که واحدهای پتروشیمی با ظرفیت 60 درصدی فعال هستند، می افزاید: در این شرایط انتظار تخفیف بیشتر می رود، اما عکس این انتظار عمل می شود. این رویه منجر به زیان اقتصادی خواهد شد، زیرا با فعالیت حداقلی واحدها، حاشیه سود کمتر شده است. پتروشیمی مروارید با وجود فعالیت در منطقه ویژه اقتصادی به دلیل ضعف دولت در تامین خوارک، نتوانسته است از مزایای حضور در این منطقه بهره مند شود و با فرمول جدید دیگر امید سر به سر شدن هزینه و سود نیز منتفی خواهدشد.

براساس فرمول ارائه شده وزارت نفت، مبنای تعیین قیمت خوراک اتان، پلی اتلین است، در حالی که برای تعیین خوراک متان، ارزش حرارتی مبنا بوده است. جوکار با انتقاد از انتخاب پلی اتلین برای تعیین قیمت خوراک اتان، می گوید: در تمام دنیا ارزش حرارتی مبنای قیمت است، بر این اساس قیمت خوراک 160 دلار خواهد بود که وزارت نفت قیمت این خوراک را 220 دلار برای واحدها تعیین کرده است.

این فعال بخش خصوصی درباره قابلیت بازنگری قیمت خوراک اتان نیز می گوید: نظر مصرف کنندگان خواسته نشده است و انجمن صنفی و شرکت ها نسبت به این تصمیم واکنش نشان خواهد داد. دولت اگر به دنبال درآمدزایی است این رویه آن نیست، زیرا این فرمول تعطیلی این مجتمع ها را منجر خواهد شد. متاسفانه برخی ها می گویند که واحدهای پتروشیمی رانت خوارند و سود زیادی عایدشان می شود که این تفکرات منجر شد فرمول کنونی برای اتان تعریف شود.

در این باره رمضان اولادی، مدیرعامل پتروشیمی کاویان نیز درتأیید نظر همکار خود به «فرصت امروز» می گوید: پیش از اعلام این قیمت، درخواست ها و نقطه نظرات مان را به وزارت نفت ارسال کردیم و امیدواریم که موثر باشد، اما خروجی کار نشان داد که به درخواست ها و نظرات کارشناسی ما توجهی نشده است.

وی با بیان اینکه اگر واحدهای پتروشیمی با خوراک اتان زمینگیر شوند، جای تعجب ندارد، می افزاید: به جای اینکه مبنا برای تعیین خوراک ارزش حرارتی باشد، پلی اتلین و نفتا شده است. این سیاست گذاری اشتباه است و امیدی نیست که درآینده مجتمع های جدیدی با این خوراک ایجاد شود و توسعه پتروشیمی را شاهد باشیم.

بدون شک براساس اعلام نظر مدیران پتروشیمی های با خوراک اتان، طرح های سرمایه گذاری صنعت پتروشیمی متوقف خواهد شد و پتروشیمی هایی با خوراک اتان، از جمله کاویان، مروارید، جم، آریاسوسول و مارون در آینده نزدیک با مشکل سودآوری مواجه خواهند شد.

اولادی امیدوار است که انجمن صنفی کارفرمایی پتروشیمی بتواند از طریق راه های قانونی در فرمول ارائه شده برای خوراک اتان تجدید نظر کند، در غیر این صورت مراتب اعتراض این واحدها به نهادهای نظارتی اعلام خواهدشد. انتظار داریم وزارت نفت، در جلسه مشترک اظهارات ما را بشنوند تا سوالات ذهنی ما در زمینه اینکه چرا به جای ارزش حرارتی، پلی اتلین و نفتا را مبنای قیمت گذاری قرار داده اند، پاسخ داده شود. وزارت نفت تنها به درخواست بلندمدت ما در قیمت گذاری خوراک اتان توجه کرده است.

ارتباط با نویسنده : ebrahimi1941@gmail.com