گلکاری بهعنوان یک صنعت، در قرن نوزدهم در کشورهای اروپایی از جمله انگلستان آغاز شد. زمانیکه به لطف انقلاب صنعتی، تولید کودهای شیمیایی و پیشرفتهای علمی در علوم مختلف از جمله گیاهشناسی، گلهای زینتی را در سطوح گسترده کشت میکردند و بهبود وضعیت رفاهی مردم سبب افزایش تقاضا و گسترش گلکاری شد.
پرورش گلها و گیاهان زینتی امروزه بهعنوان صنعتی جهانی، رو به گسترش و پویا در نظر گرفته میشود که در طول چند دهه گذشته رشد معنادار و قابل توجهی داشته است. در دهه 50 میلادی رقم کلی تجارت جهانی گل و گیاهان زینتی حدود 3میلیارد دلار بود، در سال 1994 به حدود 100 میلیارد دلار رسید و از آن زمان تاکنون سالانه رشدی حدود 6 درصد داشته است.
تنها بین سالهای 2003 تا 2013 یعنی طی یک دهه تجارت گلهای زینتی در سطح جهان 5/2 برابر شده است. صنعت گلکاری از سه عنصر پرورشدهندگان، عمدهفروشان و خردهفروشان تشکیل شده که کسبوکارشان به هم وابستگی دارد.
تمایل این سه به دسته حذف واسطهها برای کاهش قیمت و فروش هر چه بیشتر است. به صورت سنتی، پرورش و تولید گلها در کنار مصرفکنندگان عمده صورت میگرفته است و بازارهای عمده مصرف گلها و گیاهان زینتی به ترتیب شامل این کشورهاست: آلمان (22درصد)، ایالات متحده آمریکا (15 درصد، حدود 82 درصد گلهای موجود در بازار این کشور وارداتی است)، فرانسه (10 درصد)، انگلستان (10 درصد)، هلند (9 درصد)، ژاپن (6 درصد)، ایتالیا (5 درصد) و سوییس (5 درصد). کشور هلند به صورت سنتی مرکز تهیه و پرورش گلها و گیاهان زینتی برای بازار اروپا و همچنین یک تأمینکننده عمده برای سایر کشورهای جهان است. بزرگترین بازار گل دنیا، حراجیهای گل در شهر آلمار در شمال هلند است.
چرا هلند بهترین تولیدکننده گل است؟
هلند کشور کوچکی است که توانسته با استفاده از روش نوین به سطح بالایی از تولید و پرورش گل دست یابد. در این زمینه نه مزارع گسترده گل با مساحتهای چندین کیلومتری به صنعت گل هلند کمک کرده و نه وجود نیروهای کار بسیار زیاد. بلکه تکنولوژی و استفاده از روش نوین در کشتوکار، صنعت گل هلند را بهعنوان یکی از ارکان اقتصادیاش مطرح کرده است.
داستان از اینجا آغاز میشود که از اواسط دهه 70 میلادی تولید و توزیع گل در کشور هلند شکوفا شد. این کشور با وجود وسعت کوچک، نداشتن خاک و اقلیم مناسب برای پرورش گل و گیاهان زینتی با کمک ساختارهای باغبانی مانند گلخانه و تکنیکهای کشت هیدروپونیک درآمد خوبی از راه پرورش و همچنین ایجاد بازارها و حراجیهای گلهای وارداتی نصیب خود میسازد.
جهتگیری صنعت گلکاری هلند امروزه به سمت تولید با هزینه کمتر در کشورهایی با نیروی کار ارزانتر و آب و هوایی مساعدتر است، به عبارت دیگر هدف تجارت گلها با سود بیشتر است.
البته هلند در پژوهشهای ژنتیکی برای تولید گلهای متنوع و زیباتر پیشرو است. مراکز جدیدتر تولید و پرورش گل کشورهای کلمبیا (دومین صادرکننده گل دنیا با بازاری بیش از 40 سال قدمت)، اکوادور، اتیوپی، کنیا (بزرگترین صادرکننده گل آفریقا، این کشور تنها ۶درصد زمینهای کشاورزی خود را به کشت گیاهان زینتی تخصیص داده است و از این راه سالانه ۷۰۰ میلیون دلار درآمد دارد) و هند هستند.
کشورهایی مانند آفریقای جنوبی، نیوزیلند و استرالیا به دلیل قرار گرفتن در نیمکره جنوبی نقش مهمی در تأمین گلهای فصلی بهویژه در فصلهای سرد نیمکره شمالی برای اروپا و آمریکای شمالی بازی میکنند.
در آمریکای جنوبی کشور کلمبیا از تولیدکنندگان عمده گل است و حدود 59درصد تمام گلهای صادر شده به آمریکا از این کشور میآید. کشور اکوادور هم در سالهای اخیر پیشرفت قابل ملاحظهای در تولید گلهای زینتی داشته و رزهای درشت و با کیفیت این کشور شهرت جهانی دارند که یکی از دلایل آن موقعیت جغرافیایی این کشور و اقلیم آن است.