گزارشی از سرمایه گذاری در تولید یخچال های صنعتی / وضعیت سرما ثابت مانده است

امروزه مغازه ای وجود ندارد که در آن اثری از لوازم و وسایل اساسی سرمازا نباشد. وسایل سرماساز جزو ضروری ترین و مهم ترین کالاهایی هستند که برای یک فروشگاه یا سوپرمارکت عرضه کننده مواد غذایی لازم است. کسانی که شغل هایی مرتبط با خوراکی ها دارند، می دانند نبود این وسیله ها تا چه حد می تواند موجبات زحمت و سخت شدن نگهداری اقلام مصرف فاسد شدنی را فراهم آورد.

اهمیت این تولیدات فلزی و حجیم به اندازه ای است که به طور مستقل و جداگانه به عنوان بخشی از صنایع محصولات برودتی مطرح شده است و روز به روز بر دامنه فعالیت های این حرفه نسبتا قدیمی افزوده می شود. در این صنعت علاوه بر مونتاژ قطعات فلزی و عایق بندی های لازم، مشاغل و مهارت های دیگری هم تعریف می شوند که بار فنی دارند.

به غیر  از تولید و فروش، نصب و تعمیرات و ساخت قطعات کوچک و بزرگ مورد نیاز از حرفه هایی هستند که در حوزه الکتروموتور و برق صنعتی قرار می گیرند. برای یک دستگاه، مشخصات فنی و اصطلاحات تخصصی همراه با ویژگی های کارکردی خاصی تعریف می شود که براساس اطلاعات درج شده در دفترچه راهنما، موارد استفاده آن هم قید شده است.

هر کدام از کالاهای تولیدی برای کار مخصوصی طراحی و ساخته می شوند و به همین منظور کالاهای تولیدی در یخچال سازی صنعتی متنوع هستند و تعدد فراوانی از نظر مدل، قدرت موتور، ویژگی های فنی و اندازه را شامل می شوند.

در کنار فعالیت اصلی، کارهای جانبی هم انجام می شود که اهمیت آن کم نیست. تعمیر و فروش تجهیزات و ارائه خدمات پس از فروش جزو مشاغل خدماتی و واسطه ای به حساب می آیند و در نتیجه درآمد نسبتا خوبی دارند. «فرصت امروز» گفت وگویی با فعالان این بخش صنعتی ترتیب داده است.

بروجردی، یکی از متخصصان فنی میدان کلاهدوز است که حدود 20 سال است در این شغل فعالیت می کند و علاوه بر این یک کارگاه تولیدی هم در ابتدای جاده قدیم کرج را اداره می کند.

وی در خصوص حرفه اش می گوید: این شغل یکی از کارهای فنی نسبتا سنگین و در عین حال بسیار مهم و ضروری است بدون استفاده از یخچال و سایر وسایل خنک کننده و فریز کننده کار فروش و عرضه مواد خوراکی به مشکل می خورد. این وسایل حجیم، رابطه مستقیمی با سلامت مردم دارند و از خطر فساد زودرس مواد غذایی جلوگیری می کنند.

در عین حال تولید این اقلام پرکاربرد باعث اشتغال زایی مناسب می شود و خیلی از افرادی که از برق صنعتی، برش کاری، تراشکاری، فلزکاری و رشته های مشابه سررشته دارند یا اینکه در این رشته ها تحصیل کرده اند، به کار گرفته شوند. اگر حمایت های لازم صورت بگیرد و بانک ها بلای جان تولیدکننده نشوند، بازده خوبی برای این کار متصور است.

تولید سخت شده است

بروجردی که سال هاست کار تولید انجام می دهد، درباره این موضوع می گوید: به طور کلی ساخت این گونه کالاها به خودی خود دشوار است، مخصوصا اگر تعداد نفرات شما کم و وسایل کارتان هم به روز نباشد. جابه جایی ورق های فلزی عریض و سنگین، انتقال آن به بخش های دیگر کارگاه و بارگیری برای عرضه در فروشگاه کمی سخت و وقت گیر است. حالا با توجه به مشکلات کار ساخت این اجناس سنگین، مشکلات و گرفتاری های دیگری هم جلوی پای شما سبز شود.

مالیات، بیمه و دستمزد، رکود بازار، قیمت تمام شده و خیلی چیزهای دیگر باعث می شود سختی کار بیشتر شود و تولیدکننده از کاری که می کند، پشیمان شود. از سه چهار سال گذشته تا به حال، قیمت استیل، سال به سال اضافه شده. قطعات اصلی مانند موتور، کمپرسور، شبکه و دینام وارداتی است و رابطه مستقیمی با نرخ ارز دارد.

نرخ ارز که بالا می رود، کالاهای وارداتی در گمرک روی زمین می مانند، چون هزینه ترخیص بیشتر می شود. همه این مسائلی که گفته شد، در کار تولید اخلال ایجاد می کند. در همین چند سال اخیر بعضی از همکاران ما دست از کار کشیدند چون برای شان صرفه اقتصادی نداشت. تعطیلی واحدها بیشتر یقه کارخانه های کوچک را می گیرد که توان چندانی برای دوام آوردن ندارند.

ولی فعلاً هستند واحدهایی که با همه این مشکلات سرپا مانده اند. برخی از برندهای معتبر ایرانی که هنوز به تولید می پردازند عبارت است از: زاگرس، دماوند، ایرانیخ، ایران سرماکار، الکترواستیل، توچال، الکترو ایفل، کیان سرما و دلگشا.

خدمات پولساز

به همراه تولید اقلام سرمایشی، ارائه خدمات فنی هم در اولویت است. این کالاهای صنعتی به خاطر کار زیاد و استفاده شبانه روزی، پس از مدتی نیاز به تعمیرات و تعویض قطعات پیدا می کنند. این مسئله، نصب و سرویس این دستگاه ها را اجتناب ناپذیر می کند. برخی از این ادوات مانند سیستم های پرده هوا، سرویس ماهانه دارند و برخی دیگر مثل تجهیزات سردخانه های، سرویس و بازبینی سالانه. معمولاً بعد از پنج سال دستگاه ها نیاز به تعمیر و سرویس پیدا می کنند که ممکن است برای بعضی از دستگاه ها سه تا هشت سال متفاوت باشد.

هزینه سرویس و چک کردن بین 70 تا 400هزار تومان است که در صورت لازم بودن قطعه، مبلغ آن دریافت می شود. قیمت موتور بستگی به قدرت و توان خروجی اش دارد. بیشتر موتورهای موجود بازار آلمانی، ایتالیایی و اتریشی تحت لیسانس هستند.

موتور معمولاً بین 25 تا 40درصد قیمت یک یخچال را شامل می شود. قطعه دیگری که زود به زود باید تعویض شود، ترموستات است. این قلم کالا هم بستگی به مدل یخچال دارد. بعضی تک، دو یا چهار ترموستات دارند که بین 120تا 300 هزار تومان باید پرداخت کرد.

کار کارخانه

یکی دیگر از فروشنده ها در مورد ساخت و تولید می گوید: این صنعت بیشتر حالت مونتاژ است و وابستگی زیادی به اقلام وارداتی دارد. غیر  از ادوات برقی، ساخت بدنه آن است که در آن از فلزات آلیاژی استفاده می شود. بیشترین استفاده مربوط به ورق های استیل و آلومینیومی است که استیل بیشتر مصرف می شود.

استیل به صورت ورق های ساده و پهن یا برش خورده و خم شده مورد استفاده قرار می گیرد. قیمت آن هم با توجه به ضخامتش از دومیلیمتر تا یک ونیم  سانتیمتر تعیین می شود. این ورق های فلزی از آلمان، چین، تایوان و هند وارد می شود که بین 13 تا 42 هزار تومان در هر کیلو تمام می شود.

فضای مورد نیاز برای ساخت یخچال باید بالای 200متر باشد. تازه در این فضا کار زیادی نمی شود انجام داد و فقط می توان کار سوارکردن بدنه را انجام داد. محصولات تولیدی حجیم و جاگیر هستند و جای مثلاً 70متری به درد این کار نمی خورد. از کارخانه ها که بگذریم، تولید بیشتر به صورت کارگاهی صورت می گیرد و اکثرا واحدهایی با متراژ مکانی کمتر از هزار متر هستند.