معاون ارزی بانک مرکزی با ابراز تعجب از اظهارات اخیر رئیس صندوق توسعه ملی گفت: با توجه به ارتباط خوب بیان مطالب انتقادی از سوی ایشان درباره بانک مرکزی غیرعادی بهنظر میآید زیرا ایشان و همکارانشان وقوف کامل نسبت به شرایط و نوع ارتباط دوجانبه دارند.
پیش از این رئیس صندوق توسعه ملی در نشستی در اتاق بازرگانی به بیان انتقاداتی از سیاستهای بانک مرکزی از گذشته تا به امروز پرداخته و گفته است یکی از چالشهای صندوق توسعه ملی این است که بانک مرکزی برخلاف قانون بر منابع این صندوق مدیریت میکند. وی با ارائه توضیحات بیشتر عنوان کرد که در قانون تأکید شده حسابهای صندوق باید نزد بانک مرکزی باشد، اما بانک مرکزی برخلاف قانون بر منابع صندوق مدیریت میکند. بانک مرکزی احساس میکند پول صندوق توسعه ملی مشاع است و حق سرمایهگذاریدر آن دارد. بانک مرکزی عادت کرده که درآمدهای نفتی را داشته باشد و با آن کار کند. برای همین بانک مرکزی هر کاری که بخواهد با پول صندوق توسعه ملی انجام میدهد که این یکی از چالشهای مهم برای صندوق توسعه ملی است.
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، غلامعلی کامیاب، معاون ارزی بانک مرکزی با بیان اینکه داراییهای بانکها مجموعهای از آورده سهامداران به عبارتی سرمایه و سپرده مشتریان است، گفت: بانکها این داراییها را همراه هم یا به قول حسینی مشاع مدیریت میکنند این در حالی است که مدیریت داراییها که شامل سرمایهگذاری هم میشود به مفهوم برداشت از حساب مشتری نیست اگر ایشان از بخش مالی صندوق سوال میکردند بهطور یقینتوضیح میدادند که از این بابت برداشتی از حسابهای صندوق صورت نگرفته است. معاون ارزی بانک مرکزی با اشاره به اینکه به موجب قانون پولی و بانکی نگهداری ذخایر ارزی و طلای کشور به عهده بانک مرکزی است، ادامه داد: بانک مرکزی ذخایر ارزی کشور را با هدف حفظ امنیت، حفظ ارزش، نقدینگی و سودآوری مدیریت میکند و منابع صندوق توسعه ملی را که به موجب قانون نزد بانک مرکزی نگهداری میکنیم در همین چارچوب مدیریت میشود.
وی در مورد اینکه حسینی به تلقی بانک مرکزی از منابع صندوق بهعنوان «منابع مشاع» اشاره کرده و گفته است که بانک مرکزی حق سرمایهگذاری در این زمینه برای خود قائل است، اظهار کرد: اگر بانک مرکزی حق سرمایهگذاری منابع صندوق را ندارد پس صندوق توسعه ملی از چه بابت همه ساله از بانک مرکزی سود متعلقه به موجودیهای خود را مطالبه و وصول میکند، آیا میشود بدون سرمایهگذاری سودی کسب کرد؟ هیچ دستور پرداخت انجام نشده صندوق توسعه ملی در بانک مرکزی وجود ندارد.
کامیاب با بیان اینکه اطلاعات مالی صندوق توسعه ملی را باید آن صندوق ارائه کند، افزود: تنها میتوانم بگویم در اجرای تکالیف قانونی و با دستور صندوق از ابتدای سالجاری تاکنون بالغ بر 2 میلیارد دلار از حسابهای صندوق برای طرحهای دولتی یا دیگر الزامات قانون بودجه و بالغ بر 1.3 میلیارد دلار بابت پروژههای غیردولتی پرداخت شده است و هماکنون هیچ دستور پرداخت انجام نشده صندوق توسعه ملی در بانک مرکزی وجود ندارد.
بانک مرکزی از منابع صندوق بدون اجازه برداشت نمیکند
وی با اشاره به این اظهارنظر رئیس صندوق توسعه ملی مبنی اینکه «بانک مرکزی نمیتواند منابع ما را تبدیل به ریال و آن را هزینه کند» گفت: مثل هر حساب بانکی دیگر، برداشت از حسابهای صندوق توسعه ملی با دستور و امضاهای از قبل معرفی شده صندوق انجام میشود؛ پس این بانک منابع صندوق را بدون اجازه آن برداشت نمیکند. ضمن اینکه بهطورکلی با توجه به سیاست تزریق نشدن نقدینگی به اقتصاد، بانک مرکزی با تبدیل ارز به ریال مخالف است، از سویی دیگر بانک مرکزی هرگز ذخایر ارزی را برای هزینه کردن به ریال تبدیل نمیکند و اصولاً ذخایر بانک مرکزی به لحاظ قانونی، اصولی و اقتصادی قابل هزینه کردن در جایی نیست.
معاون ارزی بانک مرکزی به این اظهارات حسینی که گفته بود بانک مرکزی پولها را از آن خود میداند و هر پول خوبی را به نام خود و هر پول بدی را به نام صندوق توسعه ملی ثبت میکند، پاسخ داد: بانک مرکزی وجوه حاصل از صادرات نفتی را حسب احکام قانونی تسهیم و به حسابهای مربوطه واریز میکند این عمل سیاهه به سیاهه نفت انجام میشود و در اسناد حسابداری صادره ذکر خواهد شد، به این ترتیب سیاهههای نفتی به هر ارزی که وصول شده باشد به همان ارز به حسابها منظور میشود و بانک مرکزی نمیتواند در مورد صندوق استثنا قائل شود.
کامیاب یادآور شد: صندوق از بانک مرکزی انتظار و درخواست دارد وجوه پرداختی برای احکام قانونی از حسابهای ارزی غیردلاری آن صندوق را در ردیف مطالبات دلاری صندوق از دولت منظور و تأیید کند و بانک مرکزی در قبال این درخواست مقاومت کرده و آن را نپذیرفته است زیرا بانک مرکزی امانتدار همه مشتریان است و نمیپذیرد که بار مالی اضافی و نامعقول به بیتالمال تحمیل شود.