از سال 1345 به صنعت پوشاک وارد شده است و اکنون نزدیک به نیمقرن سابقه حضور را در میان تولیدکنندگان پوشاک کشورمان دارد. عناوین و القاب بسیاری را با برند تندُر در این حوزه کسب کرده و از تولیدکننده نمونه گرفته تا واحد برگزیده کشور را در ویترین افتخاراتش جای داده است. البسه و یونیفرمهای رنگارنگ بر تن تیم ملی فوتبال، تیم ملی کشتی و استقلال و پرسپولیس در بازیهای بینالمللی نتیجه فعالیتهای گروه تولیدی تحت مدیریت اکبر حضوری است. او در این سالها پستی و بلندیهای فراوانی با چشم خود دیده است و توانسته که سرافراز از وادی چالشها گذر کند.
اما درد بزرگ او، دردی است که بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی گرفتار این درد هستند. او از واردات بیرحمانه مینالد. از چینیها شکایت میکند و بیمحابا واردات غیراصولی و مخرب را برابر «گناهی کبیره» میداند. گفتوگوی ما با اکبر حضوری مدیرعامل پوشاک تندُر را در ادامه بخوانید:
جناب حضوری در مورد آغاز فعالیتهایتان و تجربه نیمقرنیتان در این حوزه بگویید.
گروه تولیدی تندُر از سال 1355 آغاز به کار کرد و در دهه 70 افتخارات بسیاری را در حوزه پوشاک کشور کسب کرد. در دوره ریاستجمهوری آقای خاتمی ما حجم تولید بالایی داشتیم و در همان دهه توانستیم 400 هزار دلار کالا به کشور آلمان صادر کنیم. اما در دهه 80 و با گذر زمان در سالهای 83 تا 85 بهتدریج با واردات گسترده کالاهای چینی و بیتوجهی مدیران به این امر رفتهرفته تولیدات ما ضربه خورد و کارکنان گروه تولیدی تندُر از 150 نفر به 30 نفر رسید.
واردات کالاهای چینی در بسیاری از حوزههای اقتصادی کشورمان موجــب زیـان تولیدکنندگان شده است. آیا این اتفاق بزرگترین آسیبی بوده که صنعت پوشاک در سالهای اخیر گرفتار آن شده است؟
این بزرگترین اجحافی بوده که در طول این چند دهه در حق تولیدکنندگان پوشاک صورت گرفته است.واردات پوشاک چینی در این سالها به دست افراد غریبه با این صنف و البته غیرحرفهای انجام شده.برای مثال فردی که تاجر چوب و واردکننده الوار به کشورمان بوده در برخی از پارتهای ورودی خود، اقدام به واردات پوشاک کرده که این امر زیانهای زیادی را متوجه صنعت پوشاک کرده است.
در مواردی کتوشلوارهای باکیفیتی که در داخل تولید میشد نادیده گرفته شده و کتوشلوار 30 دلاری از چین وارد کشور شده است. این اتفاق کارگاههای کوچک و بزرگ تولیدی را تحت تاثیر قرار داد. البته کارگاههای بزرگ در آن زمان تنها به تعداد انگشتهای دست بود ولی کارگاههای کوچک تولیدی لباس که خانوادههای بسیاری از آن نان میخوردند به دلیل این واردات متضرر و ورشکسته میشدند.
این سبک واردات در چه نوع محصولاتی در حوزه پوشاک رخ میداد و چرا تولیدات داخلی توان مقابله با این کالاها را نداشتند؟
واردات از چین به این دلیل که قیمت نهایی محصول پایینتر از قیمت نهایی تولیدات ما در ایران بود، موجب ضرر تولیدکنندگان مـیشـد. بـرای مثال کشور چین یا ترکیه مواد اولیه ارزان و با شرایط بسیار آسان را تهیه میکردند و در ابعاد بسیار زیاد به کشورهای دیگر صادر میکردند که تولیدکننده ایرانی توان مقابله با آن را نداشت.
این اتفاق در کالاهایی نظیر تریکو و کفش هم افتاده و بسیاری از واحدهای تولیدی آن حوزهها هم تعطیل شدهاند. در این شرایط فرزندان ما که باید مشغول ادامه راه و تولید پوشاک در کشورمان باشند، مجبور میشوند در فعالیتهای خدماتی مشغول شده و سراغ کارهایی نظیر پیک موتوری و غیره بروند.
وضعیت صنوف مرتبط با پوشاک در چه حالی است؟
در این شرایط بسیاری از کارخانجات صنعت نساجی هم ورشکسته شدند و قدیمیهای این صنف مانند «مقدم» که بسیاری از بازرگانان صنف ما با آن ارتباطات داشتند دیگر فعال نیستند و به نوعی ورشکسته شدهاند. شرکت خود ما هم که نمایندگیهای زیادی در شهرهای دیگر داشت، اکنون نمایندگیهای بسیاری را در سایر شهرها تعطیل کرده است.
تنها به این دلیل که یک گروه خاص اقدام به واردات بیرحمانه از چین کردهاند و حالا شما ملاحظه میکنید که از اخبارگوی تلویزیون تا بانکدار، همه و همه پیراهنها و البسه پلاستیکی چین را به تن کردهاند. ما با تلاش بسیار سعی میکنیم ارز را وارد کشور کنیم، اما در سوی دیگر ماجرا، برخی این ارز با ارزش را برای واردات این کالاها به خارج میفرستند. البته ناگفته نماند که واردات در برخی حوزهها لازم و ضروری است اما در صنف پوشاک و با توجه به تولیدات عظیم و باکیفیت داخلی، یک گناه کبیره به حساب میآید.
کوتاهی چهکسی کار را در واردات محصولات چینی و به تبع آن زیان تولیدکننده رسانده است؟
به نظر من بیتوجهی دولت مقدمه شروع این حرکت بوده است زیرا خود من در دوران ریاستجمهوری آقای هاشمی، به آقای نعمتزاده گفتم که یک گروه را برای آشنایی با چگونگی حمایت ترکها از تولیدکنندگان به ترکیه بفرستید تا متوجه شوید آنها چگونه با تولیدات داخلی و تولیدکنندههایشان برخورد میکنند. آن زمان ما پنج درصد واردات پوشاک را داشتیم و حالا 70 درصد. با این تفاوت که آنها هر رفتاری را که فکر میکنند نامعقول است با تولیدکننده انجام نمیدهند. در مسائل بانکی و مالیاتی به تولیدکنندگان بها میدهند و اجازه میدهند در این بستر تولیدات داخلیشان رشد کند تا در نهایت صادرات محقق شود.
تولیدات داخلی در سالیان اخیر نتوانسته با تولیدات خارجی رقابت تنگاتنگی داشته باشد.بهخصوص در حوزه پوشاک که عموم جامعه هم به سمت مصرف برندهای خارجی یا پوشاک ترکیهای رفتهاند. عامل این اتفاق و گرایش جامعه به آن سمت را چه موضوعی می دانید؟
همانطور که عرض کردم رفتار دولت عرصه را برای تولیدکنندگان داخلی تنگ کرده است. برای مثال ماموران مالیاتی در کارخانههای ما مالیات را برحسب ماشینآلاتمان تخمین میزدند، درحالیکه ماشینآلات ما بیاستفاده در کنج کارخانه جا خوش کرده بود و تعداد کارگران ما روزبهروز کمتر میشد. در تشریح این اتفاق میتوان به تولید خودرو در کشورمان اشاره کرد. در شرایطی که کیا و تویوتا هم خودرو تولید میکنند، شرکتهایی نظیر خودروسازهای خودمان مشغول تولید خودرو هستند.
کیا و تویوتا با مواد اولیه مرغوب و در دسترس خودرو تولید میکنند و مواد خام را از امریکا و کشورهای دیگر با شرایط آسان خریداری میکنند، درحالیکه اگر بخواهیم اقدام به واردات این محصولات از خارج کنیم باید از هفت خوان رستم عبور کنیم. در محصولی مانند کتوشلوار که ما در تولیداتمان داشتهایم، 50 لایه محصول با کیفیتهای مختلف استفاده میشود که میزان سلامت آن و کاراییاش را بعد از چند سال تحتالشعاع قرار میدهد. باید دید که تولیدات خارجی در چه شرایطی به دست مصرفکننده میرسد و تولیدکننده داخلی توان مقابله با آن را دارد یا خیر.
شما خودتان در انتخاب پوشاک به سمت کدام محصولات میروید؟ آیا به مصرفکنندگان حق میدهید که در این شرایط که دولت هم مقصر است، به سمت کالاهای خارجی بروند؟
مصرفکننده در این بازار بیتقصیر است و در شرایط رقابتی به سمت کالای بهتر میرود. همانطور که اگر الان بازار خودرو هم انحصاری نبود بسیاری از مصرفکنندگان کالاهای نمونه خارجی را انتخاب میکردند. اما پیش از این ما باید آسیبشناسی کنیم که چرا این حمایتها از کالاهای چینی و واردات از چین رخ داده است.البته من تمامی لباسهایم را از تولیدات شرکت خودمان (البته آنهایی که نظیر کتوشلوار در میان محصولاتمان یافت میشود) انتخاب میکنم و به ایرانی مصرف کردن هم میبالم.