شرط سایپا برای رنو منطقی است / همه پتانسیل‌های خودروسازی برای یک شریک

گروه خودروسازی سایپا برای مشارکت با رنوی فرانسوی شرطی سخت گذاشته است. شنیده می‌شود که سایپایی‌ها به مسئولان رنو اعلام کرده‌اند، برای همکاری با این شرکت باید قید مشارکت با ایران خودرو را بزنند. شرطی سخت که هنوز هیچ واکنشی از سوی رنویی که تمایل دارد با هر دو غول خودروسازی ایران همکاری‌اش را ادامه دهد، در پی نداشته است. اما این شرط چقدر منطبق با منطق است؟ سابقه رنو در ایران به همکاری با هر دو خودروساز بزرگ ایران یعنی ایران خودرو و سایپا برمی‌گردد. زمانی‌که پلتفرم ال 90 برای تولید در اختیار هر دو شرکت قرار گرفت.

گرچه قرارداد ال 90 آنگونه که روی کاغذ معقول به نظر می‌رسید، پیش نرفت، اما در نهایت این خودرو با وجود ظاهر نه چندان زیبایش، توانست از نظر کیفی جای خود را در دل مشتریان ایرانی باز کند. با اجرایی شدن برجام، رنو نیز تصمیم گرفت فعالیتش را در ایران با چارچوب‌های تازه وزارت صنعت، منطبق کرده و گسترش دهد. از همین رو مانند گذشته هر دو گزینه ایران خودرو و سایپا را پیش روی خود دید.

پیمان کارگر، مدیرعامل شرکت رنو پارس و مدیرکل رنو در ایران، در این زمینه به  «فرصت امروز» می‌گوید:  «رنو برای خرید شرکت یا سایت تولید تنها عمل نخواهد کرد، بلکه می‌خواهد با شراکت فعالیتش را به پیش ببرد. بنابراین، در کنار فعالیت‌هایی که تاکنون با ایران خودرو و سایپا داشته‌ایم، با شرکت سایپا و ایران خودرو در حال مذاکره هستیم تا یک فریم جدید همکاری را با این دو شرکت ادامه دهیم.

یعنی با هر دو شریک برنامه‌هایی جدید خواهیم داشت که در قالب این برنامه‌ها، مدل‌های جدید و سرمایه‌گذاری جدید را داریم و می‌خواهیم که دست‌مان در تولید و خدمات پس از فروش بازتر باشد.مذاکراتی که اکنون در حال انجام است و فعلاً محرمانه است، موجب خواهد شد که بخش‌های ظرفیتی طراحی، تولیدی و خدمات پس از فروش اضافه به وجود بیاید.»

البته به گفته کارگر، اولویت اول رنو نهایی کردن قرارداد با سایپا است. حالا اما اولویت نخست این شرکت شرطی دشوار برای آنها گذاشته است. اما آیا این شرط منطقی است؟ حسن کریمی سنجری، کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به این پرسش به  «فرصت امروز» می‌گوید: «شرایط بازار خودرو در ایران با همه کشورها متفاوت است؛ یعنی نمی‌توانیم این شرایط را با کشورهایی نظیر چین، مکزیک و ترکیه که اصطلاحا کشورهای نوظهور شناخته می‌شوند، مقایسه کنیم. زیرا آبشخور هر دو شرکت بزرگ خودروسازی ما از یک منشأ است، بنابراین شرط گروه سایپا منطقی است.»

او ادامه می‌دهد: «اگر رنو بخواهد با هر دو شرکت مشارکت داشته باشد، مناسب نیست و کار منطقی این است که رنو با یکی از این شرکت‌ها فعالیتش را ادامه دهد. اینکه بخواهیم رنو را تقسیم کنیم و بخشی از آن را به سایپا و بخش دیگر را به ایران خودرو بدهیم، از یک سو ممکن است منجر به رقابت در کیفیت ساخت و خدمات پس از فروش شود، همان اتفاقی که درباره ال 90 رخ داد اما بهتر است اجازه دهیم که این رقابت فقط در یک کلاس و یک برند اتفاق نیفتد زیرا شرایط رقابت غیرانحصاری از بین می‌رود.»

کریمی با بیان اینکه هر چه میزان سرمایه‌گذاری در کشور بیشتر شود، رقابت بین میزان سرمایه‌گذاری و میزان منفعتی که به خودروسازی ما می‌رسد بیشتر خواهد شد، تصریح می‌کند: «چرا باید برای یک شرکت همه پتانسیل خودروسازی‌مان را روی میز مذاکره بگذاریم؟ در این فضا نوعی رقابت ایجاد می‌شود که به نفع طرف خارجی است. اگر ما از ابتدا این دو شرکت را بر این اساس طبقه‌بندی کرده بودیم که خودروهای زیر 30 میلیون را به سایپا بدهیم و خودروهای بالای 30 میلیون را به ایران خودرو، آ‌ن‌وقت چنین شراکتی منطقی بود.»

همچنین بهرام شهریاری، کارشناس صنعت خودرو نیز در گفت‌وگو با  «فرصت‌امروز» درباره این پیشنهاد بیان می‌کند: «هر شرکتی می‌تواند شرایط خودش را اعلام کند؛ بنابراین چنین درخواستی خیلی دور از انتظار نیست اما اینکه یک برند بخواهد با هر دو شرکت، همکاری کند جذاب نیست. اشتباهی که هر دو خودروساز ما دوباره در حال ارتکاب آن هستند این است که می‌خواهند همان مسیر گذشته را طی کنند به این معنا که هم رنو و پژو چند محصول را در ایران تولید کنند، این مسیر فایده‌ای ندارد زیرا این خودروها قدیمی خواهند شد و دوباره برای تولید محصول تازه باید جوینت ونچر دیگری صورت گیرد.»

او با تأکید بر اینکه شرکت‌های خارجی باید با خودروسازان ما شریک شوند، می‌گوید: «اگر یک برند به قصد شراکت به ایران بیاید، طبیعتا نمی‌تواند دو شریک در ایران داشته باشد و در این صورت خودروسازی ما مسیر توسعه را پیدا خواهد کرد. شرکای خارجی باید در کارخانه با ما شریک شوند و نه در محصول.»کارشناسان معتقدند که شرط سایپا کاملا منطبق با منطق است اما طبیعتا رنو هم شرایط خودش را برای شراکت خواهد داشت که زمان روشنگر همه این شرایط خواهد بود.

ارتباط با نویسنده: dadashloo@gmail.com