همه طالب جنس لوکس هستند

بعضی از صنایع هستند که زیرشاخه‌های مختلفی را دربر می گیرند. این زیرشاخه‌ها، متعلقات و صنایع وابسته گاهی چنان گستردگی می‌یابند که خودشان را به‌عنوان یک بخش جدید و مستقل معرفی می‌کنند.

مبلمان و دکوراسیون اداری هم بدین صورت است که از زیرمجموعه‌های صنعت مبلمان به شمار می‌آید، ولی در اصل به‌عنوان یک حوزه تخصصی جداگانه حضور فعال و قابل قبولی دارد و هر روز به میزان طرفدارانش اضافه می‌شود. برای بررسی بیشتر درخصوص سرمایه‌گذاری و فعالیت مداوم در این بخش مولد اقتصادی، با مهندس رضا جوشقانی، مدیرعامل کارخانجات نیلپر به گفت‌وگو پرداخته‌ایم.

رضا جوشقانی نزدیک به ربع قرن است کار تولید را در مقیاس بالا انجام می‌دهد. از سال 1371 کارهای اولیه مانند قالب‌کاری را انجام می‌داده و در سال 1373 شرکت را ثبت و کار تولید را شروع کرده است. این تولیدکننده خوشنام و باسابقه درباره شرایط فعلی این صنعت به «فرصت امروز» می‌گوید: شرایط کاری و تولیدی با گذشته متفاوت است.

طی چند سال اخیر مردم خواهان اجناس تجملی و لوکس‌تر شده‌اند که نشان از تغییر سلیقه مخاطبان دارد. در بخش طراحی و مدلینگ به‌طور ناخواسته نگاه‌مان به سمت اروپاست و از آنها الگوبرداری می‌کنیم. این خودش یک ضعف است که در زمینه طراحی و رنگ‌بندی هنوز به جایی نرسیده‌ایم که صاحب سبک باشیم. به طور کلی بین پنج تا هشت سال از مدل‌ها و فرم‌های روز جهان که خاستگاه بیشتر آن از قاره سبز است عقب هستیم.

مثلا صندلی کروم مربوط به هشت سال پیش اروپاست که الان مورد توجه قرار گرفته، تولید و عرضه می‌شود، درحالی که در خود اروپا مشتری ندارد و از رده خارج شده. نقطه مثبت در این حیطه این است که رویکرد و نگاه دولت از سنتی خارج شده و به سمت مدرنیزاسیون سوق پیدا کرده است. همچنین بالتبع آن سیستم اداری قدیمی کم‌کم جای خودش را به مدل و فرم جدیدتر و به روزتر می‌دهد.

این تغییرات قابل لمس و بررسی است. به‌شخصه پیش‌بینی می‌کنم روزهای خوبی در انتظار صنعت مبل کشور خواهد بود. چون مدل زندگی از پشتی‌نشینی به سمت مبل‌نشینی تغییر کرده و مشتری‌ها کارهای متفاوت، باکیفیت و جدید را می‌پسندند. در نتیجه حجم تولید بالا رفته و موجب رونق بازار خواهد شد.

صادرات

جوشقانی به بحث صادرات محصولات تولیدی در کشور می‌پردازد و می‌گوید: در قسمت تولیدات اداری کالاهایی با مرغوبیت بالا تولید و ارائه می‌شود. ولی متاسفانه رویکرد صادراتی نداشته‌ایم و فقط به رفع نیاز داخلی اکتفا کرده‌ایم. کشورهای منطقه و آسیای مرکزی می‌توانند به‌عنوان بازارهای هدف ما مطرح باشند. اتفاقا خودشان هم تمایل زیادی دارند که با ما در تعامل و تجارت باشند و از ساخته‌های ایرانی استفاده کنند.

اما به دلیل نبود نگاه صادرات‌محور به این حوزه، تحریم‌های بین‌المللی و عدم حمایت‌های دولتی از آن غافل بوده‌ایم. باید در گام اول به فکر ایجاد ظرفیت در ممالک همسایه و منطقه باشیم. قول می‌دهم در صورت حمایت‌های لازم و برطرف کردن موانع تولید، هم کیفیت نهایی محصولات بالاتر خواهد رفت و هم حجم تولیدات اضافه خواهد شد. از 10 سال پیش تاکنون رقابت در این عرصه بسیار فشرده و نفس‌گیر شده و نمی‌توان به مانند قبل کار کرد.

نیازسنجی، شناخت سلیقه مخاطب، آگاهی از طرح‌ها و فرم‌های جدید، ترکیب و تلفیق مدل‌ها با هم از جمله راهکارهایی است که موجب رونق و خروج از رکود می‌شود. به‌عنوان مثال تولیدات قدیمی فقط مختص به چوب و فلز بود. اما الان با استفاده از پلاستیک، کامپوزیت، پارچه، چرم و سایر اقلام تزیینی ساخته‌هایی زیبا و مقاوم را می‌توان درست کرد. وقتی ما آغاز به کار کردیم و نخستین نمونه‌های ساخت خودمان را عرضه کردیم، شاید چهار یا پنج واحد تولیدی بیشتر نبود که کالاهای مشابه تولید می‌کردند.

درست هشت سال بعد، این تعداد به 400 واحد تولیدی رسید. برای فعالیت مستمر و همیشگی باید بازار را شناخت و با انطباق با خواست بازار به تولید اقدام کرد. آن هم به‌صورت متنوع و تیراژ زیاد تا برای تولیدکننده صرفه اقتصادی داشته باشد. مثلا سفارش‌های بخش دولتی و خصوصی با هم تفاوت زیادی دارد. شرکت‌های کامپیوتری و فنی- مهندسی تمایل به استفاده از میزهای ساده‌تر و کوچک‌تر دارند ولی دولتی‌ها طرح‌های شلوغ و حجیم را سفارش می‌دهند.

هزینه‌های چهارراه تولید

این تولیدکننده معتبر درباره فرآیند تولید می‌گوید: هدف از کار تولید باید مشخص باشد؛ باید نگاه و تصمیم‌گیری تخصصی حاکم باشد تا فعالیت‌های شما به نتیجه برسد. در حال حاضر عمده مشتری ما بخش دولتی است که نیازشان را سال‌هاست از ما تامین می‌کنند. اقلام تولیدی شرکت نیلپر ثابت و مشخص نیست و براساس تقاضای موجود در بازار ارزیابی و ساخته می‌شود. الان ما چیزی نزدیک به 40قلم کالای تولیدی داریم که هر کدام آنها جزیی از یک ست و مجموعه کالایی است.

در خصوص شروع به کار یک واحد تولیدی باید مشخص شود چه چیزی می‌خواهید بسازید. اگر جنس سنگین و گران‌قیمت مدنظر است که نیاز به تولید انبوه نیست، ولی احتیاج به سرمایه فراوان دارد. برای محصولات عام‌تر تولید زیادی باید داشت و همین‌طور سرمایه‌گذاری مناسب و کافی لازم است. ولی اگر هدف ساخت وسایل سطح پایین باشد، اصلا نقدینگی زیادی نمی‌خواهد و محصول نهایی چون کیفیت لازم را ندارد، قیمت پایینی خواهد داشت.

شرکت نیلپر در فضایی به مساحت 40هزار مترمربع دایر شده که 20هزارمتر سالن دارد. علاوه بر آن 36هزار مترمربع انبار مخصوص دپوی اجناس در اطراف کرج دارد. این حجم کاری به همراه ماشین‌آلات و ابزار لازم مانند ماشین پرس، تزریق پلاستیک و دستگاه آب‌کاری نزدیک به 80میلیارد تومان خرج دارد.

اما برای شروع کار و حجم مناسب برای دریافت سفارش، حداقل 10میلیارد لازم است. البته این را هم بگویم که برای حجم پایین و محدود، در فضایی به اندازه یک زیرزمین 150متری هم می‌شود کار کرد که با کمتر از یک میلیارد تومان هم ممکن می‌شود. مواد اولیه ما انواع چوب است که به‌صورت کیلویی و به شکل الوار لایه لایه (نئوپان و تخته‌های ام‌دی‌اف) تهیه می‌کنیم. قیمت‌ها هم براساس وزن یا تکه‌ای محاسبه می‌شود که بین هشت تا 30هزار تومان بالغ می‌شود. بیشتر مایحتاج ما از داخل تامین می‌شود.

مواد پلاستیکی را از واحدهای پتروشیمی از قرار کیلویی بین 4 تا 15هزار تومان که به‌طور میانگین 6 تا 7هزار می‌شود، خریداری می‌کنیم. قیمت ابر مصرفی هر کیلو 12 تا 13هزار تومان تمام می‌شود. تولید مجموعه‌های ما به‌طور نیمه مکانیزه است چون تولید صفر تا صد در این کار امکانپذیر نیست.

قسمتی از کار در قالب ساخته می‌شود، بعد توسط کارگران خط تولید وسایلی روی آن سوار می‌شود. این فرآیند چندین بار بین ماشین و کارگر تکرارشده تا دکور یا صندلی اداری تولید شود. یراق‌آلات، دستگیره، ریل، قفل و کلید و پایه‌های آماده جزو اقلام وارداتی محسوب می‌شوند.