نظام پشت سر تولید است

رئیس‌جمهوری با مطرح کردن سؤالات مهمی که تولید کنندگان و سرمایه‌گذاران برای حضور در اقتصاد ایران می‌پرسند گفت: تمام نظام پشت سر تولید است. حسن روحانی در نخستین همایش بین‌المللی سیاست‌های صنعتی و تجاری برای توسعه صادرات و اشتغال گفت: ممکن است تولیدگران سؤال کنند که آیا واقعاً رقابت سالم و آزادی وجود دارد؟ و آیا رقیب ما فقط قدرت‌های اقتصادی هستند؟ آیا سیاست‌های دولت باثبات خواهد ماند؟ آیا قوه قضاییه و مقننه به دنبال تصویب قوانین و اجرای قوانینی که مشکلی برای تولیدگران ایجاد نکند خواهند بود و آیا اگر در کشور کارآفرین و معروف شدم کسی نمی‌آید بگوید چرا این قدر زود و سریع از لحاظ مالی بالا رفتید؟

وی پرسش‌های دیگری را هم طرح کرد و اظهارداشت: آیا انرژی لازم برای تولیدگر و کارآفرین به طور مستمر وجود دارد؟ آیا نمی‌گویید تابستان برق کم است و در زمستان گاز کم داریم؟ و آیا دولت قول تولید انرژی برای تولیدگران را می‌دهد؟ آیا دولت فضای سالم تعامل با جهان را ادامه خواهد داد؟ آیا اگر منابع مالی داخلی کمک نکند می‌توانم از خارج کمک بگیرم؟ و آیا مسیر و دروازه‌های صادرات باز خواهد ماند؟

رئیس‌جمهوری تصریح کرد: دولت موظف است به این سؤالات و به وعده‌هایی که به مردم داده پاسخ دهد و به کارآفرینان و تولیدگران اعتماد بخشد. روحانی گفت: حمایت دولت، قوای سه‌گانه و رهبر معظم انقلاب پشت سر تولید است و ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی به این معناست که تمام نظام پشت سر تولید است. وی افزود: دولت متعهد است برای هرگونه حمایت، کمک، ایجاد تسهیلات لازم و رفع موانع برای دستیابی به اهداف تولیدگران و کارآفرینان اقدام کند.

رئیس دولت یازدهم ادامه داد: البته از ابتدای تابستان امسال تیم اقتصادی را خواستم تا به دلیل کاهش قیمت نفت و تأخیر در اجرای توافق هسته‌ای که ممکن است با مشکلات جدیدی مواجه باشیم، فصل سیاستی جدیدی برای شش‌ماهه دوم سال ارائه دهند که این کار انجام شده است و ابعاد مختلف در نظر گرفته شده است.

رئیس‌جمهوری افزود: سیاست‌های اقتصادی برای شش ماهه دوم سال جاری که حرکت‌های خوبی در زمینه رونق اقتصادی ایجاد می‌کند در روزهای آینده اعلام خواهد شد و توسط تیم اقتصادی جزییات آن به اطلاع مردم خواهد رسید. روحانی گفت: کشور به خاطر امنیت، انرژی و جوانان تحصیلکرده، سیاست پایدار و درایت مقام معظم رهبری مسیر آینده و روشنی خواهد داشت. وی ادامه داد: مسیر آینده مسیر رونق و رشد اقتصادی، صادرات غیرنفتی و جذب سرمایه خارجی و داخلی و سرمایه ایرانیان خارج از کشور و اشتغال برای نسل تحصیلکرده جوان خواهد بود.

روحانی در خصوص موضوع اشتغال نیز اظهارداشت: در دهه 60 در ایران نرخ رشد جمعیت افزایش یافت و نوزادانی حضور یافتند که دوران کودکی آنها در شرایط جنگ تحمیلی آغاز شد و همه اینها برای دهه 80 برای ورود به بازار کار آماده شدند و این درست دورانی بود که درآمد نفتی بیش از حد انتظار افزایش یافت و نفت به بشکه‌ای 143 دلار رسید. وی افزود: درآمد بسیار عظیم در سایه صادرات نفت و میعانات نفتی به دست آمد که بهترین فرصت برای این‌که اشتغال ایجاد شود، متأسفانه از سال 85 تا 90 به رغم آن که وضع درآمد نفتی بسیار خوب بود، اشتغال خالص تقریباً صفر است.

رئیس‌جمهوری ادامه داد: دولت یازدهم از طرفی تورم و از طرفی رکود و از طرفی خیل بیکاران و از طرفی هم ترکیب نیروهای کار عوض شده را دارد که بخشی تحصیلکرده و بخشی بانوان هستند و باید برای ترکیب جدید اشتغال‌آفرینی کند. روحانی اضافه کرد: تصمیم این بود برای اشتغال، رونق و توسعه پایدار برنامه‌ریزی شود تا در برخی صنایع به دنبال صنایع پایین دستی باشیم و این حرکت در سال‌های 92 و 93 برای خروج از رکود آغاز شد و لایحه مربوطه به مجلس شورای اسلامی ارسال شد اما با این مسئله در تابستان سال 93 با کاهش قیمت نفت و طولانی شدن زمان مذاکرات و اجرای آن مواجه شدیم.

وی تصریح کرد: تلاش دولت بر این است که مسیر را ادامه دهد. هم در جهت رونق اقتصادی، هم برای اشتغالزایی و هم برای صادرات غیرنفتی برنامه‌ریزی‌های جامع را در نظر گرفته است. روحانی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: اگر بتوانیم از بخش خصوصی حمایت لازم انجام دهیم، موانع تولید را برداریم و فضای رقابتی داشته باشیم، می‌توانیم از موانع و مشکلات عبور کنیم.

رئیس جمهوری افزود: ضروری بود دولت یازدهم با شرایطی که در آغاز به کار از لحاظ اقتصادی مواجه بود قدم‌های مهم، محکم و باثباتی را برای رفع مشکلات اقتصادی بردارد. روحانی تصریح کرد: آنچه تا امروز دولت انجام داده در سایه امید، اعتماد و همچنین مشارکت مردم در مسائل اقتصادی بوده است. رئیس شورای عالی اقتصاد گفت: این دولت معتقد است در صورتی می‌توانیم در زمینه اقتصادی حرکت مناسب و مستمری داشته باشیم که شرایط و محیط اقتصادی ما مناسب باشد و فضای کسب و کار بهبود یابد.

رئیس‌جمهوری توافق هسته‌ای را یکی از فرازهای بزرگ در سیاست خارجی و تاریخ دیپلماسی جهان دانست و گفت: میز دیپلماسی برای اولین بار در دهه‌های اخیر نشان داد که قدرت منطق می‌تواند بر قدرت تهدید و فشار پیروز شود. روحانی افزود: در یک مسئله پیچیده بین‌المللی کشوری همچون ایران با شش قدرت جهانی مواجه بود که بعد از دو سال تلاش و مذاکره به همان نقطه‌ای رسیدکه از روز اول دولت اعلام کرد هدف در این مذاکرات نتیجه برد - برد است و ما به این نتیجه دست یافتیم.

رئیس‌جمهوری تصریح کرد: جز یک رژیم غاصب در منطقه هیچ کشوری در دنیا نیست که نسبت به این توافق اظهار خوشحالی نکرده باشد و به کشور ما تبریک نگفته باشد حالا اگر گروه‌های کوچک افراطی در گوشه و کنار حضور دارند از تعامل، اعتدال و آرامش خوشحال نیستند و به قولی میان آنها دعواست. وی افزود: این تعداد را باید تحمل کرد چرا که در این شرایط برای آنان آسمان تپیده و شرایط سختی است که می‌بینند ایران با جهان تعامل و رابطه‌ای احترام‌آمیز دارد.

رئیس‌جمهوری با اشاره به اینکه ما به دنبال توافق هسته‌ای نبودیم که مشکل هسته‌ای را حل کنیم، خاطرنشان کرد: اگرچه می‌خواستیم مشکل هسته‌ای حل شود اما به دنبال توافق بودیم تا فضای جدیدی در منطقه و جهان ایجاد شود و این فضا برای ما اهمیت دارد. روحانی افزود: البته در کنار مشکلات کاهش قیمت نفت با یک مشکل دیگر که زمان آن را قبلا کوتاه‌تر پیش‌بینی می‌کردیم مواجه شدیم که آن زمان اجرای توافق بود. وی با اشاره به اینکه در تیرماه سال جاری توافق هسته‌ای به پایان رسیده و انتظار بود که بعد از چند هفته شاهد اجرای آن باشیم، گفت: کاهش قیمت نفت و طولانی شدن اجرای توافق بر برخی مشکلات اقتصادی در کشور خواهد افزود.

روحانی تصریح کرد از آغاز دولت یازدهم چند هدف در بخش اقتصادی مورد توجه قرار داشت، از جمله ایجاد ثبات در بازار‌های متنوع اقتصادی، برداشتن موانع متعدد برای تولید و صادرات غیرنفتی، چارچوبی که در اقتصاد کلان بتواند برای آینده کشور امیدبخش باشد و زمینه انضباط پولی - مالی برای کنترل پایه پولی، مهار تورم، ایجاد رونق اقتصادی و خروج از رکود را در پیش داشته باشد.  وی ادامه داد: موضوع مهار تورم از ابتدای دولت یازدهم به طور مدام در دستور کار قرار داشت و این هم برای تولید، هم مردم، هم ارزش پولی و هم پیش‌بینی آینده مهم است. بنابراین هدف دولت این است که تا پایان دولت یازدهم تورم را به یک رقمی برساند و شاید قبل از پایان دولت به هدف دست یابیم و شاید هم به صورت نقطه به نقطه تا پایان سال جاری تورم یک رقمی شود. 

رئیس‌جمهوری اضافه کرد: در هر صورت کاهش تورم در دستور کار دولت است، اگر چه نقدهایی به این سیاست وارد می‌شود که این حرکت انقباضی است و نمی‌تواند برای خروج از رکود کمک کند اما در دوسال گذشته از رکود مستمری که مواجه بودیم، خارج شدیم. رئیس‌جمهوری اظهارداشت: برخی ممکن است بپرسند آیا واقعاً از رکود خارج شده‌ایم؟ به هر حال رکود تعریفی دارد و اگر در دو دوره سه ماهه شاهد رشد اقتصادی باشیم به معنی رونق و خروج از رکود است و در دو سال گذشته شاهد رشد اقتصادی در سه ماهه اول، دوم، سوم بودیم و در مجموعه سال 3درصد رشد داشتیم.

روحانی در پاسخ به این سؤال که آیا ممکن است به رکود بازگردیم؟ گفت: بله، شرایطی است که باید همه حواسمان جمع باشد و بتوانیم مشکلات تولید را حل کنیم. می‌دانیم که تولیدگران و کارآفرینان جامعه با مشکلات مواجه هستند؛ از یک طرف در زمینه تسهیلات مالی و پولی که شرایط بانکی به همه تقاضاهای آنان پاسخ مثبت نمی‌دهد و از طرف دیگر برای برخی اجناس تولید شده که در انبارها مانده است، کاهش تقاضا وجود دارد. وی افزود: البته برخی مسائل که در حاشیه ناامنی‌هایی که در کشورهای همسایه به‌وجود آمده مشکلاتی را ایجاد کرده است و از طرف دیگر مشکلات کاهش قیمت نفت برای اقتصاد کشور و بخش دولتی و خصوصی که وابستگی به نفت و گاز دارند، بیشتر است.

رئیس‌جمهوری ادامه داد: از تابستان پارسال که با کاهش 50 تا 60 درصدی قیمت نفت مواجه شدیم و نفت 120 دلار به 45 دلار و حتی 40 دلار هم رسید، نشانگر آن است که مشکلات اقتصادی وارد شده است. روحانی با اشاره به اینکه بسیاری از کشورهای صادرکننده نفت در این زمان دچار تنش در بازارهای ارزی شدند و تورم آنها به شدت افزایش یافت، تصریح کرد: در کشور نه تنها تنشی در بازار نداشتیم، تورم هم افزایش نیافت. وی اضافه کرد: هرچند برخی از وزارتخانه‌ها برای ارائه خدمات به جامعه به‌خاطر درآمد کم با مشکلاتی مواجه هستند اما به رغم همه مشکلات، دولت توانسته با تمام مشکلات مسیر و برنامه‌ریزی خود را ادامه دهد.

تأثیر انتخابات در فراز و نشیب تصویب برجام

رئیس دولت یازدهم افزود: افراطیون آمریکا سنگی را جلوی راه انداختند و آن موضوع هسته‌ای که بحثی بین‌المللی بود و برای کشورها ملی محسوب می‌شد را به موضوع حزبی تبدیل کردند و این خطای بزرگی در سیاست‌های آمریکا است که یک موضوع ملی و بین‌المللی به دعوای حزبی تبدیل می‌شود. روحانی تصریح کرد: انتخابات با همه زیبایی‌ها در کشورها، دردسرهایی هم دارد و در آمریکا و آستانه انتخابات دچار فراز و نشیب شدند و در ایران هم اگر فراز و نشیب مختصری است موضوع انتخابات است.

وی افزود: این موضوعات باعث شد یک مسئله بین‌المللی در آمریکا به مسئله حزبی تبدیل شود تا آن را به کنگره ارجاع دهند. در صورتی که ربطی به کنگره نداشت چرا که هفت کشور توافق کردند و در سازمان ملل در دستور کار قرار گرفت یعنی موضوع بین‌المللی است و داخلی نیست. رئیس‌جمهوری ادامه داد: به هر دلیل این داستان باعث شد اجرای توافق به‌تأخیر بیفتد و این فاصله زمانی اجرای توافق برای اقتصاد دردسر آفرین است چرا که خریدار ممکن است بگوید صبر کنیم تا تحریم‌ها برداشته شود و وضع بهتر شود و از طرفی تقاضا را در بازار دچار مشکل می‌کند. روحانی گفت: از طرفی دیگر برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای ورود سرمایه‌گذاری و اجرای قراردادها به‌تعویق می‌افتد.

وی یادآور شد: در این حالت دو انتظار برای خریدار داخلی و فعالان اقتصادی دنیا به وجود آمده است که بر بازار و تولید تأثیرگذار بوده است. این انتظار باعث می‌شود مشکلاتی را در ماه‌های پیش‌رو داشته باشیم. رئیس‌جمهوری خاطرنشان کرد: اگرچه هر چه جلو می‌رویم، زمان کوتاه‌تر شده و ان‌شاء‌الله بی‌تردید شاهد جهش در حرکت اقتصادی، رونق اقتصادی تعاملی با دنیا، حضور سرمایه‌گذاران خارجی در کشور و ورود فناوری‌های نوین خواهیم بود. وی گفت: یکی از مشکلات این است که در چند سال گذشته فناوری کمتر وارد کشور شده است و امروز دروازه‌ها باز می‌شود و ورود فناوری جدید به کشور آغاز خواهد شد.

دوران ایران هراسی سپری شده است

رئیس‌جمهوری گفت: البته مسئله مهم از روز اول فضای بین‌المللی برای حرکت‌های اقتصادی داخل بود و بی‌تردید اقتصادی که در فکر صادرات و واردات نباشد و اقتصادی که بخواهد درون‌گرا بوده و به بیرون توجهی نداشته باشد و یا به مزیت‌های اقتصادی توجه نکند، نمی‌تواند جهشی و حرکت روبه‌جلو داشته باشد. روحانی افزود: برای انجام این اقدامات لازم بود تا از روز اول قولی که به مردم داده شده بود در سیاست خارجی یعنی تعامل سازنده، جامه عمل بپوشانیم و امروز شرایط کشور با دو یا سه سال گذشته کاملاً متفاوت است و در شرایطی هستیم که تحریم‌ها به زودی از جلوی پای فعالان اقتصادی برداشته خواهد شد.

وی ادامه داد: امروز دوران ایران هراسی سپری شده و دورانی است که از فضای دردآور فعالیت اقتصادی در ایران عزیز شاهد استقبال در سطح جهان هستیم و آسیا، اروپا و آمریکا و دیگر کشورهای جهان در سفر‌های اخیری که برای شرکت در اجلاس سازمان ملل داشتم در جلسه‌ای با فعالان اقتصادی آمریکایی نیز مطرح شد و از آنان برای حضور و سرمایه‌گذاری در کشور دعوت کردم البته اگر بتوانند موانع داخلی خود را بردارند.

ایران مانع حضور سرمایه‌گذاران آمریکایی نبوده؛ مشکل از طرف خودشان است

رئیس‌جمهوری اضافه کرد: در برخی رسانه‌ها از مشکلات حضور کارآفرینان آمریکایی در ایران سخن گفته می‌شود اما مشکل از طرف ایران نیست و اگر مشکلی هست از طرف خودشان است. حتی یکی از مدیران معروف اقتصادی آمریکا از من در این سفر خواست تا دولت ایران، دولت آمریکا را تشویق کند تا موانع پیشروی آنها را بردارد تا در ایران حضور داشته باشند. روحانی تصریح کرد: هیچ زمانی ایران مانع حضور سرمایه‌گذاران آمریکایی در ایران نبوده است و امروز هم اگر موانع را بردارند راه پیش پای همه باز است و آنچه ما به دنیا گفتیم در شرایط جدید آماده میزبانی خوب و دعوت از همه کارآفرینان خارجی در صورتی که سرمایه‌گذاری و تکنولوژی وارد کشور کنند، هستیم.

وی افزود: بخشی از بازار 80 میلیونی در اختیار آنها قرار خواهد گرفت و بازار صادراتی مشترک برای هر دو ایجاد خواهد شد، هر فردی چه سرمایه‌گذاران خارجی و چه ایرانیان خارج از کشور می‌توانند سرمایه‌گذاری کنند و باید رقابت سالم ایجاد شود. رئیس‌جمهوری اظهار داشت: البته در کشور نیازمند تحرک جدید برای تجارت خارجی و صادرات غیرنفتی در جهت ایجاد اشتغال هستیم و امروز فرصت بسیار مناسبی در اختیار ملت ایران و همه علاقه‌مندان به کار در ایران به‌وجود آمده است.