در دنیای شلوغ و پرکار امروز نیاز به تفریح و استراحت روحی یکی از مهمترین نیازهای بشر شناخته میشود.ساعتی را در کنار خانواده یا دوستان با اوقات خوشگذراندن میتواند خستگی کار تمام هفته را از تن بیرون کند. برخی برای این زمان به سراغ سینما، برخی افراد به سراغ پیکنیک و فضای باز میروند و برخی افراد هم که عاشق هیجان هستند سری به خدمات تفریحی و پارکهای آبی و شهربازی و باغ وحش میزنند؛ فضایی که کودکان میتوانند ساعتها در آن مشغول بازی و خوشگذرانی باشند و در کنار آنها خانوادهها و بزرگسالان فقط تماشاگر نیستند و میتوانند آدرنالین خون خود را با چند بازی مهیج بالا ببرند.
در گزارش امروز قصد داریم وضعیت شهربازیهای ایران و چگونگی راهاندازی یک مجموعه شهر بازی را از نظر بگذرانیم. برای این منظور به سراغ ارشام صفی پوریان، مشاور احداث شهربازیهای مدرن در ایران رفتهایم تا اطلاعات لازم را برای گزارش امروز از این کارشناس کسب کنیم.
نیاز به وجود شهربازی از نیازهای مبرم کشور
صفی پوریان، در ابتدا در خصوص نیاز کشور به این مکان تفریحی سرگرمی میگوید: متاسفانه کشور ما از نظر خدمات تفریحی بسیار ضعیف است و جزو شهرهای فقیر از نظر میزان اماکن تفریحی و سرگرمی شناخته میشود. شاید چند سال اخیر اوج شکوفایی پرداختن به این بخش از نیازهای مردم باشد اما تلاشها در این زمینه کافی نیست و به جرات میتوان گفت پتانسیلهای بسیار بالایی در زمینه این مجموعهها در کشور وجود دارد.
وی در خصوص تعداد شهربازیهای کشور و کلانشهرها میگوید: در مجموع ما دو مدل شهربازی داریم که برای گرفتن آمار باید به انواع آنها توجه کنیم. در ایران شهربازیهای روباز و سرپوشیده تنها مدلهایی هستند که وجود دارند، در خصوص تعداد دقیق این اماکن تفریحی آمار دقیقی وجود ندارد چرا که حتی یک فضای 200متری که چهار قطعه وسیله بازی در آن باشد، شهربازی نامیده میشود اما اگر بخواهیم قدری وسیعتر نگاه کنیم و شهربازیهای بزرگتر را در نظر بگیریم در کل کشور حدود 400شهربازی وجود دارد که نزدیک به 100تای آنها در تهران است.از این تعداد شاید فقط نزدیک به 10عدد بالای 1500متر هستند که بیشترین تعداد هم شهربازیهای سرپوشیده است و طی چند سال اخیر همه در راهاندازی شهربازیهای سرپوشیده مستقر در مراکز خرید اقدام میکنند.
دلیل توجه زیاد سرمایهگذاران به شهربازیهای سرپوشیده
راهاندازی شهربازیهای سرپوشیده اگرچه با هدف پاخور کردن پاساژ یا مجتمع خریدها انجام میشود اما در نوع خودش میتواند حرکت مفیدی در راستای افزایش امکانات تفریحی و سرگرمی مردم باشد. اما سوال اینجاست که چرا اکثر سرمایهگذاران به سرمایهگذاری در شهربازیهای سرپوشیده تمایل دارند؟صفیپوریان در پاسخ به این سوال میگوید: اصلیترین پاسخ به این سوال میزان متفاوت سرمایهگذاری در مجموعههای روباز و سرپوشیده است.
در واقع سرمایه مورد نیاز برای راهاندازی یک شهربازی سرپوشیده بسیار کمتر است و وجود انواع گیمهای مکانیکی (اترکشنها) بزرگ در آنها ضرورت ندارد، همچنین تهیه فضای مورد نیاز برای شهربازیهای روباز قدری دشوار است چرا که غالبا در فضاهای شهری این مکانها در اختیار شهرداریهاست و فرد سرمایهگذار با شهرداری وارد معامله و قرارداد میشود اما فضای سرپوشیده در مراکز خرید یا توسط صاحب مجتمع یا توسط پیمانکار به راحتی به شهربازی تبدیل میشود.
اما توجه بیش از پیش سرمایهگذاران در چند سال اخیر به راهاندازی شهربازیهای سرپوشیده موجب شده تا بتوان گفت ایران بیشترین تعداد شهربازیهای سرپوشیده در منطقه خاورمیانه را دارد. همانطور که پیش از این هم اشاره شد این نکته اصلا منفی نیست اما مسئله اینجاست که میتوان در راهاندازی انواع دیگر شهربازیها اقدام کرد و نتایج بهتری به دست آورد.در دنیا اغلب شهربازیها یا روباز است یا به شکل تلفیقی طراحی و پیادهسازی میشوند، همچنین گیمورکها که نوعی از شهربازیهای سرپوشیده برای اجرای تئاترها و کارناوالهای تبلیغاتی استفاده میشوند هم بسیار رایج است.
ظرفیت اجرای 33شهربازی در تهران
این کارشناس در ادامه در خصوص ظرفیتهای افزایش شهربازیها در تهران میگوید: طبق بررسیهای ما اگر تا سهسال آینده 30مجموعه سرپوشیده و سه شهربازی روباز در وسعت استاندارد در تهران راهاندازی شود تازه به میزان استاندارد جهانی نزدیک میشویم. وی میافزاید: همچنین در بسیاری از شهرهای کشور و مخصوصا شهرهای محروم کشور راهاندازی شهربازی میتواند یک سرمایهگذاری سودآور باشد.شهر مرزی خوی، خراسان، بیرجند و تربتجام از جمله شهرهایی هستند که درحال راهاندازی شهربازی هستند و این ظرفیت در اغلب شهرهای ایران هنوز دستنخورده است.
در حال حاضر، سه شرکت ترکیهای در مناطق مختلف در حال راهاندازی شهربازی در تهران هستند که حضور سرمایهگذاران خارجی در این بخش خود میتواند دال بر وجود ظرفیتهای کشور در راهاندازی شهربازی باشد.همچنین در چند سال اخیر شهرداریها زمینها و فضاهای باز خود را با قیمتهای مناسب در اختیار سرمایهگذاران بالقوه قرار میدهند که همین مسئله میتواند کمک زیادی به سرمایهگذار کند.
نوسازی شهربازیها، یک فرصت دیگر برای سرمایهگذاری
صفی پوریان در ادامه میگوید: یکی دیگر از فرصتها برای سرمایهگذاران، نوسازی شهربازیهای قدیمی است. در واقع بررسیها نشان میدهد نزدیک به 90درصد وسایل در شهربازیهای روباز ایران فرسودهاند و به نوسازی نیاز دارند که همین سوژه خود میتواند فرصت بکری برای سرمایهگذاری مشارکتی باشد.
سود 25تا50درصدی برای شهربازیها
در خصوص سود حاصله از این کار برای فرد سرمایهگذار مهندس صفی پوریان توضیح میدهد: مجموعههای شهربازی با توجه به فاکتورهایی مانند مکان شهربازی، تعدد وسایل بازی، وسعت آن و ایمنی وسایل میتوانند سود خالصی از 25تا50درصد را در پایان ماه عاید سرمایهگذار کنند که این رقم به نسبت مشاغل دیگر رقم بالایی است.
سرمایههای مورد نیاز
سرمایههای مورد نیاز برای راهاندازی یک شهربازی بدون در نظر گرفتن هزینههای مربوط به فضا به شرح زیر است:
مجموعههای سرپوشیده برای تامین تجهیزات و وسایل بازی در ازای هر هزارمتر به حدود 2میلیارد تومان سرمایه نیاز دارند، این مبلغ به علاوه حدود200میلیون تومان برای امور طراحی، اجرا و دکوراتیو هزینه میشود. با 2میلیارد تومان میشود 20دستگاه مناسب برای مجموعه سرپوشیده طراحی کرد.
در نظر داشته باشید که اگر از وسایل بازی خارجی بهره میگیرید حدود 40درصد تعرفه گمرکی به مبالغ مورد نیاز برای تهیه وسایل اضافه میشود.همچنین مجموعههای روباز برای تامین تجهیزات و وسایل بازی در ازای هر 1000 متر حدود 5میلیارد تومان سرمایه نیاز دارند، این مبلغ به علاوه حدودا500 میلیون تومان برای امور طراحی، اجرا و دکوراتیو میشود. با 5میلیارد تومان میشود حداقل سه دستگاه اترکشن برای مجموعه خریداری کرد.
نیروی انسانی و مجوز شروع به کار
به منظور تامین نیروی انسانی هم برای هر 3هزار متر فضای سرپوشیده 100نفر از جمله اپراتورهای دستگاه، مسئول سرویسدهی، مسئول خدمات مشتری، صندوقدار و مدیر مجموعه نیاز است. در نهایت، برای اخذ مجوزهای مورد نیاز برای راهاندازی یک شهربازی به تاییدیه از چند مکان نیاز دارید، اگر مجموعه شما شهربازی روباز باشد که احتمالا فضا توسط شهرداری یا میراث فرهنگی تهیه شده و همان قرارداد فی مابین یکی از مجوزهاست و اگر قصد راهاندازی مجموعه سرپوشیده را دارید باید از همین دو ارگان مجوز راهاندازی بگیرید.
پس از آن شرکتهای بازرسی خصوصی با چکاپ دستگاهها از میزان سلامت و ایمنی آنها آگاه شده و گزارش خود را به سازمان استاندارد میدهند که در صورت تایید سلامت و ایمنی دستگاهها میتوان از آنها بهرهبرداری کرد، اجازه این بهرهبرداری را از سازمان استاندارد مجوز کار دستگاهها اخذ کرده و با مجوز اولیه کاربری شروع به فعالیت کنید.
نوسازی صنعت ماشینسازی، فرصتی برای سرمایهگذاری
صفی پوریان، در آخر در خصوص دستگاههای مکانیکی که اغلب در شهربازیهای روباز به کار گرفته میشوند، میگوید: مهمترین موضوعی که باید در این بخش به آن پرداخته شود جوانسازی این صنعت است. صنعت تولید بازیهای مکانیکی در کشور به روز نیست و علم کافی برای این رشته وجود ندارد که باید با واردات علوم مورد نیاز این دستگاهها به روز شوند.
در این بخش هم پتانسیلهایی برای سرمایهگذاری وجود دارد که البته در این مقاله نمیگنجد اما در همین حد بدانید که تفاوتهای فاحشی از نظر کیفی و تنوع بازیها بین انواع خارجی و ایرانی وجود دارد، مثلا قیمت یک قطار درجه1ایرانی نسبت به نمونه مشابه چینی آن 20درصد کمتر است، یعنی این قطار از نوع ایرانیاش در بازار حدود 40 میلیون و نوع چینیاش حدود 65میلیون یافت میشود، نسبت به نمونه اروپایی آن که حدود 150میلیون تومان به فروش میرسد، 100درصد کمتر است و این اختلاف قیمتها به دلیل عدم کارایی و کیفیت لازم برای این دستگاهها است که نیاز است تا با حمایت دولت و ارگانهای مربوط این صنعت تکان ویژهای به خود بدهد.