انتقاد از همزمانی آزاد سازی نرخ ارز با افزایش نرخ خوراک / شوک بزرگ به پتروشیمی ها

آزاد سازی نرخ ارز در 20فرآورده نفتی و همزمانی آن با افزایش نرخ خوراک با موجی از اعتراضات فعالان بخش خصوصی مواجه شده است. کارشناسان بر این باورند تصمیم برای اجرای همزمان این دو مقوله مانع از رونق تولید می شود، . 

حسن تاجیک، عضو هیأت رئیسه و رئیس کمیسیون قیر اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی با بیان اینکه مصوبه شرکت پالایش و پخش، مانع از رونق کسب و کار و توسعه در کشور خواهد شد که مغایر با برنامه توسعه ای دولت است، به «فرصت امروز» می گوید: از ابتدای امسال فعالان این بخش با مشکلات متعددی مواجه بودند و با توجه به بازاریابی انتظار می رفت در نیمه دوم سال شاهد رونق در صادرات فرآورده های نفتی باشیم.

به تازگی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران از اعلام نرخ پایه 20 فرآورده نفتی ویژه در بورس به شش پالایشگاه بورسی و فرابورسی و سه پالایشگاه دولتی براساس نرخ دلار در بازار آزاد خبر داده است. بر این اساس، قیمت فروش خوراک مایع مورد نیاز صنایع پتروشیمی شامل انواع نفتا، گاز مایع، پنتان و LAB (الکیل بنزن خطی) به جای محاسبه با ارز مبادله ای با ارز آزاد محاسبه خواهد شد و بر این اساس، این تصمیم به افزایش قیمت 26 تا بیش از 30 درصد محصولات منجر می شود.

وی با بیان اینکه یکسان سازی نرخ ارز مورد تایید بخش خصوصی است، زیرا دو نرخی بودن، فضای رانت را برای تعدادی از فعالان که خصوصی نیستند، فراهم می سازد ، می افزاید: شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران در کنار افزایش خوراک، آزاد سازی نرخ ارز را نیز اجرایی کرده است. این کار قانونی است اما آنچه مورد اعتراض ما است شیوه اجرای قانون است، زیرا این اقدامات شوک بزرگی به بخش خصوصی وارد ساخته است و منجر به رکود بازار خواهد شد.

تاجیک با انتقاد از اینکه در افزایش قیمت خوراک و تغییر فرمول محاسباتی نظر بخش خصوصی یعنی اتحادیه فرآورده های نفتی پرسیده نشده است، اعلام می کند: این نشانه بی تدبیری است. صادر کننده این فرآورده ها دولت نیست. بخش خصوصی با دو تصمیم همزمان مواجه شده است؛ اینکه تصمیمات در دو مرحله اجرایی شود، خواسته زیادی نیست.

در این میان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی با صدور مصوبه دیگری قیمت پایه بیش از ۲۰ قلم محصول ویژه نفتی دیگر را هم افزایش داده است. احسان باقریان، رئیس کمیسیون پتروشیمی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی در این باره با اشاره به اینکه رونق در تولید نیازمند ثبات است، به «فرصت امروز» می گوید: با اعمال تصمیمات اخیر شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی، زنجیره تولید تا مصرف دچار شوک خواهد شد، به طوری که تمامی محصولات فرآورده های نفتی گران خواهد شد. این فرآیند رونق در تولید را تحت الشعاع قرار خواهد داد زیرا بهای تمام شده محصول افزایش و بهای فروش کاهش می یاید از این رو وام های دریافت شده برای رونق اقتصادی، خروجی تعیین شده را نخواهند داشت.

وی با انتقاد از ابلاغیه صورت گرفته توسط شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی نسبت به افزایش نرخ خوراک و یکسان سازی ارز می افزاید: تلاش دولت برای کاهش نرخ تورم قابل ستایش است، اما گاهی مواقع تصمیماتی از سوی بخش هایی از بدنه دولت اتخاذ می شود که کارشناسی و به موقع نیست. رئیس کمیسیون پتروشیمی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی با بیان اینکه واحدهای بالادستی و پایین دستی پتروشیمی و پالایشگاه انتظار افزایش قیمت خوراک را در آبان ماه داشتند، اعلام می کنند چرا باید افزایش نرخ خوراک با یکسان سازی نرخ ارز در این بخش همزمان شود؟ این تصمیم به اقتصاد ضربه وارد خواهد کرد و نشان دهنده این است که کارشناسان زمان مناسبی را برای اجرای قانون انتخاب نکرده اند.

آقایی راد، رئیس کمیسیون روغن اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی نیز در این باره با بیان اینکه ما مخالف یکسان سازی نرخ در فرآورده های نفتی نیستم، به «فرصت امروز» می گوید: افزایش 10 درصدی نرخ خوراک در کنار افزایش 20 درصدی نرخ ارز فشار مضاعفی را به فعالان فرآورده های نفتی وارد ساخته است. فعالیت در این زمینه برعهده بخش خصوصی است، این تصمیمات به یکباره مانع از کسب و کار و رونق اقتصادی خواهد شد.

وی با بیان اینکه تصمیم گیران در این زمینه می توانستند در دو یا چند مرحله افزایش را انجام دهند، می افزاید: این تصمیم عده ای از فعالان را زمینگیر خواهد کرد و موجب ایجاد رانت برای عده دیگر خواهد شد و سود زیادی عاید آنها می شود. در این میان مصرف کنندگان نیز باید هزینه های بیشتری را برای دریافت محصولات فرآورده ها پرادخت کنند.

مطمئن هستم در طول 10 روز آینده بسیاری از محصولات مصرفی در بخش روغن خودرو 20 درصد افزایش یکباره خواهد داشت و این موجی از اعتراضات مردمی را در پی خواهد داشت. وی با بیان اینکه تصمیم یکباره و بدون مشورت با اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی خسارت های زیادی را به بار خواهد آورد، می گوید: برخی شرکت ها تعهداتی برای تحویل کالا دارند که با این افزایش یکباره این افراد متضرر خواهند شد.

این تصمیم موجب شده دامنه سود وزیان افراد به صورت سینوسی بالا و پایین بیاید. این مسئله موید این است که تصمیم شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی کارشناسی نبوده است. 

ارتباط با نویسنده : ebrahimi1941@gmail.com