بازار طلا و جواهر، وجه کارآفرینانه ای دارد به نام ساخت و تولید دستگاه ها و ماشین آلات طلاسازی. از قضا چنین بازاری در حال حاضر رونق خوبی هم دارد؛ دستگاه ها و ابزارهایی که تعدادشان به بیش از 35عدد می رسد. قیمت این دستگاه ها نیز بین 300هزار تومان تا روی یک میلیارد تومان است و با توجه به حجم بالای متقاضیان بازار خوبی برای چنین ابزارهایی وجود دارد.
بیش از 85درصد از این دستگاه ها ساخت ایران است و تنها کمتر از 15درصد وارداتی است که بیشتر مربوط به دستگاه های فوق پیشرفته مانند پرینتر های سه بعدی است. «فرصت امروز» در گفت وگو با ابراهیم فاضلی، مدیرعامل گروه صنعتی راز به عنوان تولیدکننده دستگاه آلات طلاسازی، بازار این کالاها و شرایط مساعد سرمایه گذاری در این حوزه را بررسی کرده است.
مدیرعامل گروه صنعتی راز ابتدا اشاره ای دارد به حضور پدرانش در این صنف و می گوید که به صورت خانوادگی در بازار طلا حضور داشته اند و همواره به کار تولید طلا و جواهرات مشغول بوده اند. وی اضافه می کند که تا سال 85 صرفاً در حوزه طلاسازی و جواهرسازی فعال بوده اند و از این سال تاکنون به بازار تولید دستگاه ها و ابزارهای طلاسازی ورود کرده اند.
مدیرعامل گروه صنعتی راز می گوید از ریز تا درشت و سنتی تا مدرن دستگاه ها را تولید می کنند و در این ارتباط اضافه می کند که بعضی از شاخه های طلاسازی مثلاً آبکاری به تنها بیش از 10مدل ابزار نیاز دارد و بعضی از ابزارها در میان رشته های مختلف طلاسازی مشترک هستند اما به طور کلی بیش از 35 ابزار و دستگاه طلاسازی تولید می کنیم که همه نیازهای کارگاه ها را پوشش می دهد.
سرمایه اولیه و نیروی انسانی مورد نیاز
این تولیدکننده عرصه طلا و جواهر همچنین در پاسخ به این پرسش که یک کارگاه طلاسازی به چه میزان سرمایه اولیه برای خرید همه دستگاه های طلاسازی نیاز دارد، به «فرصت امروز» می گوید: بسته به اینکه کارگاه ها به چه اندازه به حوزه های مدرن ورود کرده باشند، تعداد دستگاه ها و میزان سرمایه مورد نیازشان هم متفاوت است.
اما در کمترین حالت 100میلیون تومان برای تجهیز یک کارگاه طلاسازی و ابزارهای مورد نیاز لازم است. فاضلی ادامه می دهد: البته باید این نکته را هم اضافه کنم دستگاه های مدرنی الان وارد می شوند که روی یک میلیارد تومان قیمت دارند. مانند پرینتر سه بعدی پروژکت که محصول آمریکا است و تا یک میلیارد و 100میلیون تومان قیمت دارد.
اما داشتن چنین دستگاهی از پرتی طلا و هزینه های اضافه زیادی جلوگیری می کند. کاربرد این دستگاه برای مدل سازی و حکاکی کاملاً اتوماتیک است. همچنین دستگاه های لیزر مدرنی نیز در بازار وجود دارد که قیمت بالایی دارند. اما همان طور که اشاره کردم با 100میلیون تومان هم می توان کارگاه مجهزی داشت و کار به اصطلاح لنگ نمی ماند.
گروه صنعتی راز در زمینی به مساحت 2هزار متر مربع تأسیس شده است و برای بیش از 40نفر ایجاد اشتغال پایدار کرده است. مدیرعامل این گروه صنعتی می گوید: توانایی ایجاد اشتغال برای 100نفر را هم دارم و این امکان برایم فراهم است که کارخانه ام را تا 5هزار متر گسترش دهم.
وی همچنین اشاره می کند که در کارخانه اش برای مددجویان بهزیستی هم شرایط کار را فراهم کرده است و اصولاً حوزه طلا و جواهر را چون با مهارت عملیاتی مرتبط است، حوزه ای مناسب برای اشتغال افراد کم توان و دارای ویژگی های خاص می داند.
فاضلی در ادامه اضافه می کند: بازار تولید این دستگاه ها هم بازار بسیار پررونقی است و همواره سفارش های زیادی در این زمینه داریم به همین دلیل توانسته ایم سهم زیادی هم از بازار به دست بیاوریم و در مقابل کالاهای وارداتی سدّ بزرگی ایجاد کنیم.
فاضلی اضافه می کند که چون به صورت خانوادگی در این حرفه حضور داشته اند به صورت تجربه این بازار را می شناسد و می داند که طلاکارها به چه وسایلی نیاز دارند. اومیزان سرمایه مورد نیاز برای راه اندازی کارخانه ساخت ابزارهای طلاسازی را تا 3میلیارد تومان برآورد می کند و می گوید با کمتر از این هزینه توان در اختیارگیری سهمی از بازار برای افراد وجود ندارد.
بازاری بکر و تشنه سرمایه گذاری
این فعال بازار طلا در ادامه و در ارتباط با بازیگران عرصه ساخت و تولید ابزارهای طلاسازی در ایران می گوید: به صورت واقعی و قابل تحسین تنها 9 شرکت تولیدکننده در این زمینه در ایران فعالیت می کنند، اما هستند شرکت هایی که بیشتر نیازهای خود را برطرف می کنند و وسایل مورد نیاز کارگاه های خود را می سازند و نقش پررنگی در تأمین نیاز سایر فعالان این بازار ندارند. به طور کلی بیش از 40شرکت در این زمینه فعال هستند اما میزان تولیدات شان بسیار متفاوت است.
وی در ادامه با اشاره به خالی ماندن ظرفیت های زیادی در این بازار می گوید: بازار ابزار بسیار عالی است. می توان وارد شد و درآمدزایی و اشتغال زایی قابل توجهی ایجاد کرد. چون زمینه های طلاسازی و جواهرسازی بسیاری در ایران وجود دارد و بازار خریدوفروش این اجناس قیمتی هم در ایران رونق ویژه ای دارد. بنابراین به نظر من حتی جا دارد سرمایه گذاری بیش از 100میلیارد تومان هم در این زمینه انجام شود. اما این حوزه کمی مغفول مانده و ظرفیت هایش ناشناخته باقی مانده است.
وی در ادامه از این بازار با عبارت بازاری بکر و تشنه سرمایه گذاری یاد می کند و ادامه می دهد: اگر طرح حمایت از تولیدکنندگان طلا و جواهر در دستور کار دولت قرار بگیرد و تسهیلاتی به تولیدکنندگان طلا و جواهر بدهند تا بتوانند کارگاه های خود را تجهیز کنند و از ابزارهای باکیفیت استفاده کنند، میزان پرتی طلا کاهش می یابد، درآمدزایی افزایش می یابد و سرعت کار و استفاده از نیروی انسانی بیشتر هم رشد قابل توجهی به خود می بیند.
اما در حال حاضر کارگاه های زیادی هستند که توان تجهیز و به روزآوری کارگاه های خود را ندارند. اما در صورت حمایت می توان تولید را افزایش داد تا مانعی باشد برای واردات از کشورهای ترکیه، ایتالیا و امارات متحده عربی.