رویش مدام گل‌ های مصنوعی چین در فروشگاه‌های ایران

برای بررسی بازار گل مصنوعی در ایران، به یکی از مهم‌ترین مراکز پخش و توزیع گسترده گل‌های مصنوعی یعنی پاساژ شیرازی در محدوده بازار و نزدیک پله نوروزخان در بازار بزرگ تهران سر زده‌ایم.

سهم قابل توجه وارداتی‌ها

محمدرضا قاسمی‌تبار، یکی از فعالان این پاساژ درباره سهم تولیدات ایران در این بازار به  «فرصت‌امروز» می‌گوید: همانطور که می‌دانید امروز بسیاری از محصولات موجود در این مرکز فروش گل‌های مصنوعی وارداتی هستند به‌صورتی که تنها 5 یا حداکثر 7درصد مربوط به تولیدات کشورمان بوده و بقیه از کشور چین با برندهای مختلفی وارد می‌شوند و بعضاً با برچسب‌های اروپایی یا تحت لیسانس شرکت‌های معتبر فروخته می‌شوند.

قاسمی‌تبار در ادامه قانونی بودن واردات تمام محصولات را زیر سوال می‌برد و می‌گوید: اگر به محصولات موجود و البته تعرفه‌های تعیین‌شده برای واردات کالاهای اینچنینی توجه داشته باشید، می‌بینید که هیچ تناسبی بین قیمت و حجم محصولات بازار با تعرفه‌ها یا حتی آماری که از سوی مقام‌های دولتی ارائه می‌شود، وجود ندارد که بیانگر واردات غیرقانونی این محصولات است و اغلب این محصولات به صورت مسافری و از مناطق آزاد جنوبی به کشور وارد می‌شوند.

روند واردات تغییر کرده است

این فعال صنفی درباره چگونگی برنامه‌ریزی برای واردات و میزان ارزش افزوده آن برای واردکنندگان می‌گوید: بسیاری از واردکنندگان در مناطق آزاد جنوب ایران دارای شرکت و دفاتر مرکزی هستند. به این ترتیب محصولات‌شان به این جزایر وارد می‌شود و در حجم‌های کوچک و توسط مسافران به مناطق مرکزی ایران ارسال می‌شوند.

اما این روش برای واردکنندگان هزینه‌ای اضافه دارد چون باید به حاملان کالا مبلغی را بپردازند. اما این روش افراد تازه‌کار است و الان شیوه واردات عوض شده است. وی هر دو روش را این‌گونه توضیح می‌دهد: در روش اول معمولاً ارزش افزوده با توجه به هزینه‌های کلی حمل‌ونقل، برای واردکنندگان نزدیک به 70درصد است و حتی در برخی موارد خاص این ارزش افزوده به 100درصد هم می‌رسد.

اما در روش دوم واردات بخش‌های مختلف گل به صورت فله‌ای انجام می‌شود که در نهایت این قطعات در کشورمان با برندهای متفاوتی مونتاژ می‌شوند و در این روند ارزش افزوده بسیار بالاتر خواهد بود. به اعتقاد وی، میزان ضایعات در روش دوم بسیار کمتر و البته جذاب‌تر است، چون بسیاری از تجهیزات مربوط به ساخت گل‌های مصنوعی همراه لوازم خرازی وارد می‌شود.

به‌عنوان مثال برای واردات یک شاخه گل ژربرا از کشور چین با کیفیت متوسط حدود 2000تومان هزینه خرید، حمل و توزیع برای واردکنندگان ایجاد می‌شود که در بازار خرده‌فروشی قیمتش به 4هزار و 700تومان می‌رسد. اما اگر همین گل به‌صورت تکه‌های سر هم نشده وارد شود، قیمت تمام‌شده کمتری خواهد داشت چون قیمت گلبرگ‌ها و ساقه بسیار کمتر است و در نهایت می‌تواند قیمت تمام‌شده را به 1400تومان کاهش دهد.

هرچند با برچسب برند‌های اروپایی مانند IKEA قیمت یک شاخه گل به 6هزار تومان آن هم در حالت عمده‌فروشی می‌رسد. به گفته قاسمی‌تبار، تقاضای خرید گل‌مصنوعی و البته قطعات منفصله ‌آن از سوی بازرگانان ایرانی در کشور چین و تایلند آنچنان بالا بوده که بسیاری از فروشندگان این محصولات وب‌سایت‌های خود را به زبان فارسی نیز مجهز کرده‌اند که تاجران می‌توانند به زبان فارسی با آنها وارد معامله شوند و این موضوع بیانگر رونق واردات و حجم بالای واردات این‌گونه محصولات از چین و بعضاً تایلند است.

جنب و جوش واقعی در میان صفر و یک‌هاست

نکته جالب توجه این است که قبلا مسافران گل‌ها را به سرزمین اصلی هدایت می‌کردند اما اکنون این شرکت‌های پستی هستند که زحمت انتقال محصولات از مناطق آزاد را می‌کشند چون اغلب فروشگاه‌های مجازی در همین مناطق رشد می‌کنند و با دریافت سفارش‌های آنلان حتی کارمزد انتقال کالا را هم پرداخت نمی‌کنند بلکه از مشتریان می‌گیرند.

به اعتقاد وی، بخش دیگری از علت افزایش فروشگاه‌های مجازی این است که در این فضا کالاهای غیرمجاز راحت‌تر به‌فروش می‌رسند و خبری از مالیات یا عوارض شهرداری نیست به همین دلیل محصولات مختلف از جمله گل مصنوعی بیشتر از این طریق فروخته می‌شوند.

نبود مواد اولیه تولید ایران را زمینگیر کرده است

این فعال بازار در پایان حرف‌هایش سهم اندک تولید داخلی را در بازار این‌گونه توضیح می‌دهد: مواد اولیه از جمله پارچه‌های مناسب برای تولید گل‌های مصنوعی در ایران یا تولید نمی‌شوند یا تولیدشان بسیار اندک و بی‌کیفیت است.

به‌همین دلیل تولید گل مصنوعی در ایران هرگز صنعتی نشده و صرفاً در ابعاد خانگی و تفریحی یا صنایع دستی باقی مانده، درحالی که این صنعت گردش مالی قابل توجهی به‌خصوص در کشور چین ایجاد کرده است. به گفته قاسمی‌تبار، اکنون تولیدکنندگان داخلی هم به نوعی واردکننده شده‌اند چون به جای اینکه مواد اولیه را از بازار ایران تهیه کنند، اقدام به واردات مستقیم قطعات منفصله گل کرده و با توزیع آن میان افرادی که در منزل کار می‌کنند، محصول نهایی را روانه بازار می‌کنند.

به کمبود مواد اولیه باید بالابودن دستمزد کارگر، مالیات‌ و حق بیمه‌ها را هم اضافه کرد و همه این مسائل موجب شده تولیدکننده رسمی گل مصنوعی در ایران یا تعدادشان انگشت‌شمار باشد یا به‌صورت زیرپله‌ای و غیرمجاز کار کنند.