تولید بنزین برای پتروشیمی، صرفه اقتصادی ندارد

تصمیم‌گیران پتروشیمی‌ها با وجود خواست شرکت پالایش و پخش برای تولید بنزین از پتروشیمی علاقه‌ای برای ورود مجدد به تولید بنزین ندارند. براساس اعلام این مدیران در حال حاضر برای تولید بنزین باید بخشی از تولیدات پایین دستی پتروشیمی‌ها متوقف شود این در حالی‌است که تولید محصولات پتروشیمی برای صادرات ارزش افزوده و سود بالایی نسبت به تولید بنزین برای مصرف داخل دارد.

براساس آمارهای موجود سال گذشته واردات بنزین بی‌سابقه بود، به‌طوری که سال گذشته به طور متوسط روزانه ۹میلیون لیتر و در مجموع بالغ بر 3 میلیارد و ۲۸۵میلیون لیتر بنزین وارد کشور شد، این در حالی است که در سال ۱۳۹۳ حجم واردات بنزین ایران حدود یک میلیارد و ۶۵۰ میلیون لیتر بوده است.

با نگاهی‌گذرا و فراخور نیاز کشور طرح ضربتی افزایش تولید بنزین به دنبال افزایش تحریم‌های بین‌المللی در شش مجتمع پتروشیمی شازند اراک، جم، برزویه (نوری)، امیر کبیر، واحد آروماتیک بندر امام و بوعلی سینا با ظرفیت تولید روزانه ۱۵ تا ۱۷ میلیون لیتر بنزین اجرایی شد که این طرح به دلیل آلودگی بالای بنزین پتروشیمی‌ها در سال 92 متوقف شد. حال در کمتر از دو سال بار دیگر شاهد تولید بنزین در پتروشیمی‌ها هستیم.

در این باره عباس کاظمی معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش از خرید روزانه ٨٠٠ هزار لیتر بنزین یورو 4 از بندر امام خبر داده و اعلام کرده است: شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران خواهان بنزین تولید پتروشیمی با کیفیت بالا است و پتروشیمی‌ها هر میزانی که توان تولید داشته باشند، این بنزین خواهان دارد.

مدیرعامل پتروشیمی بوعلی سینا: توان تولید بنزین داریم

اما سوال اینجاست که پتروشیمی‌ها چه میزان به تولید بنزین تمایل دارند؟ در این باره محمدرضا صاحب نسق مدیرعامل واحد پتروشیمی بوعلی سینا با بیان اینکه در حال حاضر تولید بنزین جزو سیاست‌ها و اولویت‌های کنونی این مجتمع نیست به «فرصت‌امروز» می‌گوید: «چند سال گذشته پتروشیمی بوعلی براساس سیاست‌های ابلاغی تولید بنزین داشت اما امروز این مجتمع ترجیح می‌دهد که تامین‌کننده نیاز پتروشیمی تندگویان باشد تا زنجیره تولید محصولات پتروشیمی تکمیل شود.»

وی در پاسخ به اینکه در صورت درخواست دولت برای تامین بنزین مورد نیاز آیا بنزین با استاندارد بالا را تولید می‌کنید، پاسخ می‌دهد: «پتروشیمی‌های آروماتیک همانند پالایشگاه‌ها با تغییر فرآیندی می‌توانند بنزین با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای روز تولید کنند اما تحقق این امر باید در سیاست کلان پتروشیمی دیده شود که پتروشیمی‌ها چه باید کنند و برای افزایش تولید و تامین خوراک واحدهای وابسته چه برنامه‌ای داشته باشند.»

مدیرعامل پتروشیمی بوعلی سینا همچنین درباره ضرورت تولید بنزین توسط پالایشگاه نه واحدهای پتروشیمی، می‌گوید: ‌«به سادگی نمی‌توان دراین باره نظر داد زیرا واحدهای پتروشیمی می‌توانند با تغییراتی تولید‌کننده باشند و محصول تولیدی آنها تفاوتی با محصول تولید شده پالایشگاه‌ها نداشته باشد. اگر تولیدات پتروشیمی‌ها براساس استانداردهای زیست‌محیطی باشد، محل تولید محصول اهمیت چندانی ندارد.»

مدیران پتروشیمی‌ها در صورت علاقه‌مندی برای تولید بنزین باید ظرفیت تولید خود را افزایش دهند که این امر در شرایط کنونی که کمبود خوراک وجود دارد، امکان‌پذیر نیست به همین دلیل باید از سیاست دیگری تبعیت کنند.

بنزین کم سود و محصولات پتروشیمی پرسود

علی محمد بساق‌زاده، عضو هیات‌مدیره پتروشیمی جم در این باره به «فرصت‌امروز» می‌گوید: «برای تولید بنزین باید مدیران پتروشیمی‌ها بخشی از تولیدات پایین دستی‌شان را خارج کنند تا بتوانند با در نظر گرفتن استانداردهای روز بنزین با کیفیت تولید کنند. این در حالی‌است که برای پتروشیمی‌ها بهتر است که مواد پتروشیمی یا پلمیری تولید کنند، زیرا ارزش افزوده محصولات پتروشیمی برای صادرات بیش از تولید بنزین برای مصرف داخل است.»

وی همچنین می‌افزاید: «باید در صنعت پتروشیمی به تکمیل زنجیره ارزش توجه شود و در صورتی به تولید بنزین پتروشیمی روی بیاوریم که همانند گذشته در شرایط اضطرار قرار گرفته باشیم، در غیر‌این صورت حتی اگر پالایش و پخش خواهان این محصول باشد، تولید آن صرفه اقتصادی ندارد و سود کمتری دارد.»

این مقام مسئول در پتروشیمی جم می‌گوید: «مجتمع‌های پتروشیمی‌ها با طی کردن فرآیندی به مواد آروماتیک تبدیل می‌شوند که توان تولید بنزین استاندارد را داشته باشند. در این میان پتروشیمی بندر امام موفق شد با تغییراتی به تولید بنزین اقدام کند و شرکت پالایش و پخش نیز خواهان آن است اما با توجه به راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس نیازی نیست که پتروشیمی‌ها به تولید بنزین اقدام کنند زیرا این پالایشگاه نیاز کشور را تامین خواهد کرد. با این وجود فعلا نیازی به تولید بنزین توسط پتروشیمی‌ها نیست و بندر امام کافی است.»

در این میان پتروشیمی شازند اراک نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. خداداد غریب‌پور، مدیرعامل پتروشیمی شازند اراک دراین زمینه به «فرصت‌امروز» اعلام کرد: «قرار است تولید بنزین توسط پالایشگاه اراک انجام شود و ما هرگز وارد زنجیره تولید بنزین نخواهیم شد.» با وجود این، رضا امیری مدیرعامل مجتمع پتروشیمی بندرامام درباره تولید بنزین اعلام کرده است: «در راستای سیاست راهبردی وزارت نفت در جهت تامین بنزین مورد نیاز مصرف داخلی و جلوگیری از واردات بنزین و خروج ارز از کشور بنزین یورو ٤ در پتروشیمی بندر امام تولید شده است.

* ارتباط با کارشناس: ebrahimi1941@gmail.com