«فرصت امروز» بازار تولیدات وسایل و ظروف آلومینیومی را بررسی می کند / تولید انبوه اما با دست

از ورود صنعت تولید وسایل و اقلام آلومینیومی به کشور مدت ها می گذرد و این صنعت حدود 40 سال است که در بخش بالادستی صنایع و معادن کشور فعال است. اکتشاف، تولید و عرضه اقلام این فلز ارزشمند و همچنین مصرف آن در جهان روز به روز در حال افزایش است و به دلیل ساختار متفاوتش با سایر فلزات از جمله انعطاف پذیری بالا، سبکی و قابلیت آلیاژ و ترکیب شدن با سایر کانی های فلزی از اهمیت زیادی در صنایع برخوردار است.

این مسئله باعث شده تا کشورها بیشتر از قبل به سمت سرمایه گذاری و تولید آلومینیوم بروند و تلاش دارند سهم بیشتری از تولید و صادرات این فلز مهم و استراتژیک را به دست بیاورند. سرمایه گذاری در صنعت آلومینیوم سود خوبی دارد و از آن به عنوان فلز قرن یاد می شود.

به دلیل ویژگی های ساختاری، از آلومینیوم در بسیاری از صنایع اصلی و جانبی استفاده می شود؛ از تولید انواع شمش و ورق های آلومینیومی ساده با ضخامت چند میکرونی گرفته تا تولید تجهیزات برقی و مخابراتی و حتی ظرف و ظروف مخصوص پخت وپز و آشپزخانه. برای بررسی بیشتر با علی مرادی، رئیس اتحادیه تولید کنندگان و فروشندگان ظروف آلومینیوم به گفت وگو پرداخته ایم.

مرادی در خصوص تولید و عرضه محصولات آلومینیومی در کشور به «فرصت امروز» می گوید: این صنعت در کشور جزو صنایع قدیمی محسوب می شود و تولید این محصولات تقریبا به چهار دهه قبل بازمی گردد. در واحدهای تولیدی که به عنوان واحدهای صنایع بالادستی شناخته می شوند انواع شمش و ورق آلومینیومی تولید می شود.

بخش پایین دستی به تولید اقلام ضروری و مصرفی اختصاص دارد که بیشتر در بخش مخابراتی و مصارف عمومی به کار گرفته می شود. صنایع و حرفه های متعددی مثل برق و مخابرات، ساختمان، خودروسازی، تولید در و پنجره، قفل، لولا و... بخش هایی هستند که مستقیم و غیرمستقیم به این صنعت مربوط می شوند.

تولید تناسبی با نیاز بازار ندارد

مرادی درباره وضعیت تولید در کشور می گوید: هم اکنون چهار کارخانه تولید ورق آلومینیومی در کشور وجود دارد و در کنار آن حدود 20 واحد صنعتی که جزو کارخانه های معتبر تولید کننده ظروف آلومینیومی هستند فعالیت دارند. این واحدهای صنعتی به تولید و عرضه انواع وسایل و ظروف می پردازند که بخشی از آنها آلومینیومی است و مابقی ظرفیت شان را با سایر محصولات استیل، چدنی، مسی، تفلون و ترکیبی از آلیاژهای دیگر پر می کنند.

وی در ادامه می افزاید: ساخت ظروف آلومینیومی در کشور هنوز به صورت سنتی و دستی انجام می شود و عمده محصولات تولیدی در کارگاه ها صورت می گیرد. این کارگاه ها بیشتر در تهران، اصفهان، مشهد و کرج مستقر هستند و براساس نیاز بازار و سفارش های دریافتی اقلام مورد نظر را درست می کنند.

مرادی از تعداد این واحدهای کارگاهی می گوید: تعداد این کارگاه ها به درستی معلوم نیست، چون برخی از آنها از دایره عضویت و نظارت اتحادیه خارج هستند و شخصا اقدام به تولید و فروش کارهای ساخته شده می کنند. با این حال بیش از نیمی از نیاز کشور در این زمینه وابسته به واردات است و بازار محصولات آلومینیومی کشور مملو از ظروف ترکیه ای، ایتالیایی و جدیدا چینی است.

بیشتر تولیدات آلومینیومی به ورق و شمش اختصاص دارد که در حال حاضر بازار کشش تولید ورق بیشتری را ندارد. این نشان می دهد طی سال های اخیر صنایع مصرف کننده آلومینیوم در کشور اصلا رشد نکرده اند. در صنعت بسته بندی وضعیت خوبی نداریم و حتی مجبوریم قوطی های نوشابه را از کره جنوبی و چین وارد کنیم چون تکنولوژی تولید آن را نداریم. در حالی که می توانیم با سرمایه گذاری، محصولاتی از این دست را در داخل کشور تولید کنیم.

وی همچنین تاکید می کند که در صورت خارج شدن اقتصاد کشور از شرایط رکود و حذف تحریم ها ظرفیت تولید واحدهای فعال در بخش پایین دستی صنایع آلومینیوم کشور دست کم دو برابر خواهد شد. به نظر من اگر ایران بخواهد کشور تولیدی و صادراتی باشد، باید به حداقل یک میلیون تن تولید انواع مصنوعات آلومینیوم دست پیدا کنیم. ما باید خطوط تولید خود را اصلاح کنیم.

در همین حال کشور ما دانش، نیروی کافی و انرژی ارزان در اختیار دارد که می تواند به راحتی در صورت برنامه ریزی دقیق و درست، جای ترکیه را در صنعت آلومینیوم منطقه بگیرد. اگر شرایط تولید در کشور مهیا باشد و ظرفیت اسمی واحدهای تولیدی تکمیل شود، اشتغال زایی زیادی را به دنبال خواهد داشت. در حال حاضر حدود 6هزار نفر در این صنعت مشغول به فعالیت هستند که این رقم قابلیت ارتقا تا 20 هزار نفر را هم دارد.

ما از لحاظ کارهای سخت افزاری از جایگاه خوبی برخورداریم ولی به دلیل سوءمدیریت، تحریم های بین المللی و عدم شناخت دقیق از نیاز روز بازار در همه زمینه های تولیدی عقب افتاده ایم. هم اکنون تولید آلومینیوم ما حدود 400 هزار تن در سال است، و این در حالی است که ترکیه فقط بیش از 300 هزار تن ورق آلومینیومی تولید می کند و بخش اعظمی از بازار صنایع آشپزخانه ای ما را هم به دست گرفته و کنترل می کند.

گران، ولی سودآور

صنعت آلومینیوم جزو صنایع انرژی بر و با حجم مصرف بالای انرژی است. از سوی دیگر هم اکنون در بدترین شرایط تولید به سر می بریم و اگر مقداری فضا باز شود و صنایع مصرف کننده آلومینیوم رشد کنند می توان به آینده امیدوار بود. مرادی با اشاره به حضور شرکت ها و برندهای معتبر و معروف جهان در ایران گفت: این مسئله مهمی محسوب می شود و این یک نوع پیام به جهان است.

زمانی که مدیران این شرکت ها به ایران می آیند و متوجه می شوند که اوضاع کشورمان آنقدرها هم که در عرصه بین المللی تبلیغات می شود نامساعد نیست برخی سوءتفاهم ها از بین می رود و کم کم می توان انتظار داشت سرمایه گذاری خارجی وارد صنعت آلومینیوم کشور شود.

ارتباط با نویسنده: ali_elmi1361@yahoo.com