تراکم فروشی معضلی که مختص ایران است

صنعت ساخت‌وساز و مسکن برای کشورهای بزرگ و کوچک در دنیا بسیار مهم است و برکسی پوشیده نیست که بحران مالی عظیمی‌که جهان را فراگرفت به دلیل ایجاد بحران و رکود در بخش مسکن ایالات متحده نشأت گرفته است.
 این صنعت در کشور ما هم  از اهمیت قابل توجهی برخوردار است و درعین حال مشکلات عدیده‌ای گریبانگیر این بخش بوده و شاید صحبت کردن در مورد آن تکراری و کلیشه‌ای به نظر برسد. با این همه بد نیست نگاهی داشته باشیم به مبحث ساخت و ساز و نقشی که اشخاص حقیقی در ایران در این صنعت داشته و دارند و تاثیرات مخربی که فروش تراکم بر محدود کردن فضاهای شهری برای کلانشهر تهران به ارمغان آورده است.
با نگاهی به قوانین ساخت‌وساز در انگلستان و مجوز‌های لازم برای بازسازی یا ساخت مسکن در این کشور متوجه تفاوت‌های قوانین ساخت و ساز در اروپا در مقایسه با ایران می‌شویم، با مقایسه قوانین کشورهای اروپایی مانند انگلستان با وضعیت مسکن در کشورمان می‌توان برخی از مشکلات مسکن در ایران را ریشه‌یابی کرد.
شاید بارها تصویر خانه‌های کوچک و یک شکل و رنگ را در شهرهای مختلف انگلستان دیده باشید، این خانه‌ها امروزه به نوعی نماد معماری بریتانیایی و مردمان این منطقه از جهان به شما می‌رود اما برای حفظ این معماری قوانین سفت و سختی توسط شهرداری و سایر نهادهای قانون‌گذاری این کشور وضع شده است که در این قوانین خلأیی برای تراکم فروشی و افزایش جمعیت منطقه‌ای نیست. 
این قوانین به ساکنان و مالکان این خانه‌ها مطلقا اجازه تخریب و ساخت یک خانه چند طبقه به جای آن را نمی‌دهد و برای بازسازی این منازل مالکان ضمن کسب مجوز از شورای شهر و محله ای که در آن زندگی می‌کنند می‌توانند خانه را بازسازی کرده ولی اجازه تغییر نما و رنگ آن را ندارند.
فروش تراکم مبحثی است که در انگلستان معنایی نداشته و به حفظ بافت‌های مختلف شهری توجه فراوانی می‌شود طوری که مجوز احداث مغازه‌های کوچک در کوچه‌هایی که خانه‌های مسکونی در آن وجود دارد صادر نمی‌شود و اساسا گرفتن مجوز تعبیه مغازه در کنار یا زیر منزل مسکونی در این کشور امکان پذیر نیست.
 توجه به عرض خیابان و کوچه‌ها و همچنین سایر امکانات مورد نیاز برای افراد ساکن در محله‌های مختلف نظیر ایستگاه آتش‌نشانی، پلیس و امکانات رفاهی نظیر فضای سبز و فضای بازی کودکان سبب شده است که از تراکم بیش از حد شهروندان در محله‌های مختلف جلوگیری شده و خانه‌ها صرفا به خوابگاه تبدیل نشود. این در حالی است که متاسفانه عکس موارد مذکور در بالا در کشور ما و خصوصا در کلانشهر تهران حکمفرماست و مسئولان بدون توجه به نیازهای شهری و تراکم بیش از پیش جمعیت اقدام به صدور مجوزهای مختلف در جهت ساخت و ساز اشخاص حقیقی و سبز شدن آپارتمان‌ها به جای خانه‌های یک و دو طبقه شده است. نکته تامل برانگیز دیگر آنکه در این فرآیند ساخت و سازهای همه‌جانبه و بی‌قاعده توجه به سبک معماری ایرانی – اسلامی‌ فراموش شده و خانه‌هایی با رنگ‌ها و نماهای متفاوت و بعضا بی‌روح تهران را به شهری فاقد هویت معماری تبدیل کرده‌اند.