شرقی‌ها قدرت انرژی ایران را پذیرفته‌اند

پسابرجام فرصتی شده تا ایران در اولویت مذاکرات کشورهای مختلفی از شرق و غرب قرار گیرد، به‌طوری که در مدت زمان کمتر از شش ماه تفاهم‌نامه‌هایی در حوزه انرژی منعقد شد. این رفت‌و‌آمدها از دید کارشناسان انرژی موید این است که ایران با وجود ذخایر غنی نفت و گاز در کنار شرایط ژئوپولتیک می‌تواند تضمین‌کننده امنیت انرژی در جهان به‌خصوص برای شرق باشد.

ژانگ یوژینگ، معاون سازمان ملی انرژی چین در این خصوص برای ایران نقش مهمی در تامین انرژی مورد نیاز جهان متصور شده، زیرا ایران دارای ذخایر غنی است.

در حال حاضر، ایران 10درصد از ذخایر نفت و 18درصد ذخایر گاز دنیا را به خوداختصاص داده است. نرسی قربان، دبیر کمیته ایرانی محیط‌زیست و انرژی اتاق بازرگانی بین‌الملل و کارشناس بین‌المللی انرژی کارشناس ارشد حوزه انرژی با اشاره به ذخایر نفت و گاز ایران، به «فرصت‌امروز» می‌گوید: «اگرچه در حال حاضر تولیدات نفت به مازاد رسیده است اما با توجه به وضعیت ذخایر نفت و گاز ایران می‌توان برای این کشور، جایگاه خاصی در تضمین امنیت انرژی متصور شد.»

وی با بیان اینکه ایران دارنده بزرگ‌ترین ذخایر هیدروکربنی جهان است، می‌افزاید: «در کنار این ویژگی، ‌ایران از نظر ژئوپولتیک نیز شرایط ایده‌آلی دارد چراکه علاوه بر تنگه هرمز، ذخایر نفت و گاز حوزه خلیج فارس را به دریای خزر وصل می‌کند و این موضوع بیانگر بازیگر بودن جهانی ایران است.»

نرسی قربان همچنین اعلام می‌کند ایران برای کشورهای آسیای شرقی به دلایل متعدد از جمله بازارهای متنوع جذاب است.

گره امنیت با انرژی

در این باره سیدحمید حسینی، کارشناس ارشد انرژی با بیان اینکه در حال حاضر مقوله امنیت با انرژی باهم گره خورده، به «فرصت‌امروز» می‌گوید: «تامین منابع مطمئن انرژی از اولویت‌های اساسی هر کشور است و این موضوع گاهی فراتر از کشورها پیگیری می‌شود. برای نمونه اتحادیه اروپا برای تامین انرژی بازارهای متنوعی را شناسایی کرده تا در تامین انرژی وابسته نباشد، به‌طوری که در تلاش است سهمی از بازار گاز ایران داشته باشد.»

وی با اشاره به اینکه خاورمیانه به‌خصوص ایران از جایگاه و اهمیت بالایی برخوردار است، می‌افزاید: ‌«زمانی که آمریکا به نفت خاورمیانه وابسته بود، برای حفظ منافع خود در این منطقه حضور جدی داشت اما با کاهش این وابستگی، حضورش کم‌رنگ شد. این مسئله نشان می‌دهد کشورهای دارای سوخت‌های فسیلی در تضمین امنیت انرژی نقش اثرگذاری دارند و دراین میان ایران به دلیل جایگاه استراتژیک و داشتن تنگه هرمز و ثبات بیشتر در مقایسه با کشورهای اطراف، تضمین‌کننده انرژی در دنیاست.»

این کارشناس اقتصادی بر این باور است که کشور ایران شاید برای غرب اهمیت خاصی نداشته باشد، اما برای شرق به‌خصوص کشور چین از اهمیت بالایی برخوردار است، از این رو با وجود اعمال تحریم‌های مختلف، صادرات نفت خام ایران تنها محدود شد.

اما در این باره محمدصادق جوکار کارشناس بین‌الملل انرژی نظر دیگری دارد و به «فرصت امروز» می‌گوید: «براساس شاخص‌هایی از جمله مسیر روند مصرف انرژی، پتانسیل ایران در تامین میزان انرژی، مولفه‌های ژئوپولتیکی ایران و اسناد بالادستی کشور در حوزه انرژی می‌توان به نقش ایران در تضمین امنیت انرژی جهان نظر داد.»

وی با بیان اینکه ایران در حوزه نفت نمی‌تواند تضمین‌کننده انرژی باشد، می‌افزاید: «در حوزه گاز براساس میزان تولید بالا و جغرافیا تاثیرگذار است، زیرا توان رقابت با رقبا در این بخش وجود دارد اما دربخش نفت، این توان وجود ندارد. تولید نفت ایران در بهترین شرایط 4میلیون بشکه در روز است، در حالی که روزانه 94 میلیون بشکه نفت تولید می‌شود. سهم ایران بسیار ناچیز است، در حالی که رقیب ایران در منطقه، 10 تا12درصد سهم بازار را به خود اختصاص داده است.»

این کارشناس بین‌المللی انرژی همچنین می‌گوید: «امنیت عرضه و انتقال دو مولفه‌ای هستند که در تضمین امنیت انرژی بسیار اهمیت دارند؛ اینکه چند درصد از بازارهای صادراتی متعلق به یک کشور است و چند درصد از مسیر اصلی عبور صادرات انرژی در اختیار یک کشور قرار دارد.

ایران برای تمامی کشورها به‌ویژه کشورهای شرق آسیا به دلیل جایگاه ژئوپولتیکی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، از این رو به اعتقاد این کشورها، ایران نقش مهمی در تضمین انرژی در دنیا دارد.»

ارتباط با نویسنده : ebrahimi1941@gmail.com