ایران را عقل به قدرت می‌رساند نه نفت و گاز

وزیر نفت معتقد است آنچه ایران را به قدرت تبدیل می‌کند، «عقل» است نه نفت و گاز. آنچه اهمیت دارد عقل است، بدون شک ایران در نبود نفت به افغانستان تبدیل می‌شد و هرگز ژاپن نمی‌شد. برگزاری سومین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در آستانه لغو تحریم‌ها، فرصتی برای بازگشت مجدد ایران به بازار است.

نشست فوق العاده وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز روز گذشته با ریاست بیژن زنگنه، وزیر نفت کشور ایران آغاز شد که در این نشست اسناد مربوط به جلسه سران که پیش از این توسط هیأت عالی منتخب تهیه شده بود، آماده و تدوین نهایی شد. زنگنه بعد از این نشست خصوصی به میان خبرنگاران آمد و گفت: پیش نویس بیانیه سران در نشست فوق‌العاده وزارتی با اجماع کامل اعضا تدوین شد و جزییات این پیش‌نویس پس از تأیید در اجلاس سران در روز دوشنبه، اعلام و منتشر خواهد شد.

نرخ بالای ترکیه در انتقال گاز به اروپا

زنگنه در پاسخ به سؤالی در خصوص صادرات گاز به اروپا از طریق ترکیه، تأکید کرد: این موضوع بستگی به کشور ترکیه دارد که چطور به این مسئله نگاه می‌کند اینکه آیا خودش می‌خواهد صادرکننده گاز باشد یا ایران صادرکننده باشد البته نرخ ترانزیت و حمل‌و‌نقل نیز دراین مسئله تعیین‌کننده است. اگر نرخ کشور ترکیه بالا باشد که تاکنون اینگونه بوده است، تصمیم بر این است که ایران گاز خود را از طریق LNG به بازار اروپا انتقال دهد، در حال حاضر برنامه‌ای برای صادرات گاز به اروپا از مسیر ترکیه نداریم.

وزیر نفت با اشاره به اینکه برای ما اولویت انتقال گاز به خط لوله به کشورهای همسایه است در پاسخ به این پرسش «فرصت امروز» که تکمیل خط نهم سراسری لوله گاز در چه مرحله‌ای است، ضمن بی‌اطلاعی از این خط و مسیر آن بعداز مشورت با معاون خود در این زمینه گفت: تکمیل این خط در اولویت ما است.

زنگنه همچنین در پاسخ به این پرسش که در شرایط کنونی بعد از تحریم‌ها نفت ایران را به قدرت می‌رساند یا گاز به «فرصت امروز» گفت: آنچه ما را به قدرت می‌رساند، «عقل» است. حتی میان گاز و نفت باز عقل اهمیت دارد زیرا اگر عقل داشته باشیم همه چیز خواهیم داشت و به قدرت خواهیم رسید. سال‌ها پیش بحثی در کشور مطرح شده بود مبنی بر اینکه اگر نفت نداشتیم به ژاپن تبدیل می‌شدیم. اما من به این ادعا اینگونه پاسخ دادم که وجه اشتراک ما با افغانستان بیشتر از ژاپن است و بنابراین اگر نفت نداشتیم به افغانستان تبدیل می‌شدیم.

وی گفت: نفت زندگی ما را تغییر داده و در سفره ما همیشه نفت بوده است، متأسفانه ما استفاده بهینه نکرده‌ایم. شرط اصلی توسعه صندوق ملی توسعه است و استفاده از آن برای ایجاد سرمایه‌های درازمدت است و راهکار ما این است که بتوانیم پول نفت را صرف هزینه‌های بلندمدت و اشتغال کنیم. در این شرایط نفت ابزاری برای توسعه کشور خواهد شد.

وزیر نفت درباره نگرانی کشورهای صادرکننده گاز از قیمت‌های پایین نفت و گاز در بازار و مخفی نگه داشتن آن، گفت: بر اساس مذاکرات با برخی از وزرای نفت و انرژی کشورهای عضو مجمع صادرکننده گاز، اکثر وزرا آثار کاهش قیمت نفت و گاز را مخفی نمی‌کنند. حتی در بیانیه پایانی نشست سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز درباره آثار و تبعات پایین بودن قیمت نفت و گاز در بازار جهانی مطالبی ارائه خواهد شد. بدون شک پایین ماندن قیمت نفت و گاز در بازار، مشکلات و اختلالات متعددی برای سرمایه‌گذاری‌های جدید در صنایع نفت و گاز جهان ایجاد خواهد کرد.

زنگنه درباره تأثیر اجلاس GECF در بازار گاز با اشاره به اینکه تأثیرگذاری آن به ساختار بازار گاز بازمی‌گردد، افزود: اینکه چقدر قراردادهای درازمدت یا تک محموله داشته باشیم الان وزن معاملات بیشتر به صورت تک‌محموله است و اگر بالا برود می‌توان در قیمت از طریق مدیریت عرضه دخالت کرد.

سیاسی‌کاری در اوپک بیشتر است

وی سیاسی کردن بازار نفت و گاز را از جمله مشکلات جدی این حوزه دانست و درباره وارد شدن اعضای مجمع به بازی‌های سیاسی همانند اوپک، گفت: تفاوت جی. یی. سی. اف با اوپک در تأثیرگذاری اوپک در تعیین قیمت نفت است بنابراین سیاسی کاری در این سازمان بیشتر است. وزیر نفت درباره تغییر محل دبیرخانه مجمع کشورهای صادرکننده گاز از قطر به اروپا نیز اعلام کرد: در حال حاضر بحث رسمی در مورد تغییر محل دبیرخانه وجود ندارد. البته هر جا قدرت باشد کار سیاسی می‌شود و این دو غیرقابل جدا شدن است.

زنگنه برگزاری این اجلاس در آستانه لغو تحریم‌های ایران را خوشامدگویی به ایران برای بازگشت به بازار تلقی کرد و سیاسی کردن بازار تولید و صادرات گاز در بلندمدت مشکلات متعددی برای امنیت عرضه گاز در بازار جهانی ایجاد می‌کند.

آخرین وضعیت سوآپ یا ترانزیت گاز ترکمنستان به عمان از مسیر ایران موضوع دیگری بود که زنگنه درباره آن گفت‌: ترانزیت گاز از کشورهای حاشیه دریای خزر به خلیج‌فارس فعلاً توجیه اقتصادی ندارد و بیشتر مذاکراتی که با ترکمنستان انجام شده، با محوریت سوآپ گاز طبیعی بوده است. وجود یک میلیون تن ظرفیت خالی در کارخانه‌های تولید LNG عمان فرصت خوبی است. بر اساس مذاکرات و توافق اولیه‌ای که با عمان انجام گرفته، قرار شده بخشی از گاز ایران به این کشور عربی صادر شود.

واکنش روسیه به تحریم‌های گازی

وزیر نفت درباره سیاسی‌کاری‌ها و اعمال تحریم‌ها در بازار گاز جهان، تصریح کرد: روسیه با ارائه پیشنهادی، خواستار گنجاندن ‌بندی به منظور محکوم کردن تحریم‌ها علیه عملیات تولید و صادرات گاز شده است. زنگنه درباره مذاکرات با وزیر انرژی روسیه در این اجلاس نیز اعلام کرد: ما روسیه را شریک راهبردی و همکاری مهم در بخش نفت و گاز خود می‌دانیم. آنچه در این میان اهمیت دارد بازار است که به بازیگران خود شرایط را دیکته می‌کند.

وی در پاسخ به اینکه ایران برای افزایش سهم صادرات نفت خود در چارچوب‌های اوپک عمل خواهدکرد یا نه، گفت: ایران برای افزایش تولید نیازی به کسب اجازه از کسی یا سازمانی ندارد. اوپک در حال حاضر نیز بیش از یک و نیم میلیون بشکه از سقف تولید دارد. همچنین زنگنه در آغاز نشست فوق‌العاده وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز اعلام کرد: سال ٢٠١٥ از نظر مباحث مربوط به تغییرات آب و هوا سالی بی‌سابقه و منحصر به فرد بود و همچنین نشست زیست‌محیطی کاپ نیز قرار است هفته آینده در پاریس برگزار شود. از آنجا که گاز طبیعی نعمتی ویژه است که می‌تواند کمک شایانی به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کند و این موضوع در بیانیه سران در نظر گرفته شده، بنابراین پیشنهاد شده است که پیام GECF در سومین اجلاس کاپ هم قرائت شود.

زنگنه تأکید کرد: یکی از نکات مهمی که در این بیانیه بر آن تأکید شده، نقش همکاری و هماهنگی میان کشورهای عضو GECF با هدف سرمایه‌گذاری‌های مشترک و تقویت همکاری‌های کشورهای عضو است. همچنین محمدحسین عادلی، دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز نیز در نشست فوق العاده وزارتی با اشاره به حضور رهبران جهان از کشورهای صادرکننده گاز تأکید کرد: نتایج اجلاس GECF، اهمیت ویژه‌ای برای بازارهای جهانی گاز دارد.

وی افزود: سومین اجلاس مجمع سران کشورهای صادرکننده گاز در مقطع زمانی حساسی برای بازارهای گاز و انرژی برگزار می‌شود زیرا نشست ما بلافاصله پس از پایان نشست گروه ٢٠ در آنتالیا و پیش از نشست کاپ ٢١ در پاریس برگزار می‌شود و این بیانگر آن است که مسیر توسعه پایدار را نمی‌توان بدون گاز به عنوان سوخت مطلوب پیمود.