اقناع منتقدان قراردادهای نفتی

قراردادهای جدید نفتی موسوم به IPC موافق و مخالفان متعددی را همراه خود کرده و حساسیت زیاد مخالفان و منتقدان مانع از تصویب نهایی آن شده است. نزدیک به یک‌سال است که این قراردادها در دستور جدی وزارت نفت قرار گرفته و قرار است ناجی صنعت نفت ایران باشد. به همین منظور با سیدمهدی حسینی، رئیس كمیته بازنگری قراردادهای نفتی ایران درباره آخرین شرایط بررسی و روند تصویب این قراردادها به گفت‌وگو نشستیم.

***

با توجه به مخالفت‌هایی که با قراردادهای جدید نفتی صورت می‌گیرد آیا این نوع قراردادها همچنان در مسیر اجرا پیش می‌روند؟

خوشبختانه برای اجرایی شدن این قراردادها توافق کلی با تمامی سطوح ایجاد شده و در حال حاضر وزارت نفت به خوبی در مسیر اجرایی شدن این قراردادها در حال حرکت است. حساسیت‌هایی در بخش‌های مختلف از جمله سازمان بازرسی، دیوان محاسبات، دیوان عدالت اداری و مجلس ایجاد شده که برای رفع آن وارد مذاکره شده‌ایم.

امروز مخالفان قراردادهای جدید با ما همراه شده‌اند و ایرادات در برخی از اصلاحات و کلمات است و این موجب خوش‌بینی وزارت نفت شده است. اواخر هفته گذشته جلساتی در ستاد اقتصاد مقاومتی با حضور تمامی منتقدان به این قراردادها برگزار شد. همچنین با کمیسیون تلفیق مجلس نیز بند بند قراردادها را بررسی کرده و آخرین جلسه این کمیسیون نیز به‌زودی برگزار شده و کار پایان می‌پذیرد. 

پس شما توانستید منتقدان را قانع کنید؟

با تمامی سطوح معترض جلساتی برگزار شده است و فکر نمی‌کنم مانعی برای اجرای قراردادهای جدید نفتی وجود داشته باشد.

بسیاری از مخالفان قراردادهای نفتی به مواردی از جمله تناقض با قوانین بالادستی جمهوری اسلامی و منافع ملی اشاره کرده بودند. آیا این موارد رفع شده است؟

معترضان قراردادهای نفتی چند دسته‌اند که براساس میزان مخالفت‌های‌شان جلسات کارشناسی با آنها برگزار شد و پاسخ‌هایی نیز ارائه شده است. در عموم موارد مشخص شد این اعتراضات عمیق نبوده است. بخشی از مباحث‌ ریزی که توسط مخالفان مطرح شد ناشی از عدم اطلاع از مسئله تخصصی موضوع نفت است. عموما منتقدان ما یک روز در صنعت نفت نبوده‌اند و اطلاعی از پیچیدگی‌های آن ندارند اما به راحتی به خودشان اجازه می‌دهند بدون داشتن تخصص در این حوزه اظهار نظر کنند. در حالی که ما برای تهیه این قراردادها کار کارشناسی دقیقی انجام داده‌ایم. در قرارداد جدید نفتی مطلقا مالکیت به پیمانکار داده نمی‌شود و با صراحت اعلام شده که همه چیز از ابتدای قرارداد حتی کالا و تجهیزات نفتی متعلق به شرکت ملی نفت ایران است. ما با صراحت به این موضوع اشاره کرده‌ایم و نمی‌توان این نقد را پذیرفت.

تاکنون پیش‌نویس‌های متعددی برای قراردادهای نفتی نوشته شده است. با توجه به همراه کردن معترضان پیش‌نویس نهایی چه زمانی به اتمام خواهد رسید؟

موضوع لاینحلی نیست. متن براساس کاربرد وزارت نفت تهیه و نهایی شده و ممکن است برخی از کلمات، جملات و حتی ‌بندی در متن قراردادها براساس سیاست‌هایی جابه‌جا شود اما آنچه وزیر نفت اعلام کرده این است که مشکلات حقوقی در چند روز آینده رفع می‌شود. شاید در اواخر خردادماه یا اوایل تیرماه مناقصات میدان‌ها شروع شود. اما باید به این نکته توجه کرد که فعلا قراردادهای نفتی متن خواسته وزارت نفت است که در اختیار شرکت‌های علاقه‌مند قرار می‌گیرد. در هر قراردادی دو طرف وجود دارد از این رو متن قرارداد برای هر شرکت و پروژه‌ متفاوت خواهد بود. هر پروژه ویژگی و متن خاص خود را دارد. از این رو بسته به نوع شرکت و نوع پروژه قرارداد نهایی و امضا می‌شود. از این رو نباید حساسیتی در این موضوع وجود داشته باشد.

فکر می‌کنید این قراردادها در ایجاد جذابیت برای سرمایه‌گذاران مناسب باشد؟

پیش‌بینی کار سختی است. باید برای این منظور به مجموعه پارامترها از جمله سرمایه، بازار و فشارهای مالی شرکت‌های سرمایه‌گذار توجه کرد. ایران نسبت به رقبای خود از جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاری برخوردار است. همچنین ثبات و امنیت بیشتری دارد. اما برای سرمایه‌گذار نبود همدلی ریسک سرمایه‌گذاری را بالا می‌برد. با وجود اخـتـلاف‌نظرهای گروهی در صورت تصویب متن قراردادهای نفتی باید تمامی گروه‌ها و جریان‌های سیاسی از آن حمایت کنند و با وزارت نفت همراه شوند. ما باید این پیام را به دنیا بدهیم که ریسکی برای سرمایه‌گذاری وجود ندارد و حتی هزینه تولید در ایران کمتر است، در این صورت می‌توان به آینده جذب سرمایه‌گذار امیدوار بود.

آیا تصمیم نمایندگان مجلس برای ارسال متن قراردادها به شورای نگهبان عملی خواهد شد؟

این نظر شخصی یک نماینده مجلس است اما براساس قوانین و مقررات آنچه دولت تصویب می‌کند، تنها مرحله آن تطبیق موارد با قوانین توسط کمیسیون تلفیق است و ارجاع آن به شورای نگهبان غیرممکن است.

آیا با برگزاری نخستین مناقصات در اواخر تیرماه، رونمایی از قراردادهای نفتی ایران در لندن برگزار خواهد شد؟

به تعویق افتادن رونمایی از قراردادهای نفتی در لندن ارتباطی به نهایی نشدن آن ندارد. برای رونمایی همه چیز آماده است.

* ارتباط با کارشناس: ebrahimi1941@gmail.com