احیای صنعت پتروشیمی در گرو بازگشایی فاینانس

صنعت پتروشیمی در دوران پساتحریم به اعتبار 50 میلیارد دلاری نیاز دارد که بخش عمده آن از طریق فاینانس خارجی تامین خواهد شد. در حال حاضر از مجموع ١٦ طرح پتروشیمی که برای فاینانس چین معرفی شده، ١٢ میلیارد یورو بازگشایی شده است و براساس گفته‌ها 4 میلیارد یورو باقی مانده نیز در چند ماه آینده نهایی خواهد شد. در دو ماه گذشته فاینانس چینی پتروشیمی مسجدسلیمان و سپس پتروشیمی بوشهر بازگشایی شد. این دو فاینانس از محل بازگشایی خطوط اعتباری فاینانسورهای چینی صورت گرفته و در حالی که تلاش‌ها برای جذب فاینانس‌های اروپایی با جدیت در سال گذشته پیگیری می‌شد، اما تاکنون خروجی نداشته است.

علی محمد بساق‌زاده از مسئولان دولتی حوزه پتروشیمی درباره نتیجه این تلاش‌ها و چرایی استفاده از فاینانس‌های چینی به «فرصت امروز» می‌گوید: «سهولت برای برقراری ارتباط با کشور چین و مراودات تجاری با این کشور موجب شد تا فاینانس‌های چینی در صنعت پتروشیمی مورد استفاده قرار گیرد و از آنجا که برنامه بلندمدت 25 تا 40 ساله میان ایران و چین پیش‌بینی شده از این رو پیش‌بینی می‌کنیم که همکاری مالی با این کشور همچنان ادامه داشته باشد.»

وی با اشاره به اینکه تلاش‌های ما برای جذب فاینانس‌های اروپایی تاکنون خروجی نداشته است، ‌می‌افزاید: «پیش از تحریم از فاینانس‌های اروپایی و غیرچینی استفاده کردیم و همچنان علاقه‌مند هستیم تا این شرایط تکرار شود اما هنوز موفق نشده‌ایم. اگر چه الزامی برای برخورداری از فاینانس‌های چینی نداریم اولویت برای ما استفاده از فاینانس‌های خارجی همراه با انتقال تکنولوژی است اما تاکنون فقط چین پا پیش گذاشته است.»

بساق‌زاده با بیان اینکه دو فاینانس مسجدسلیمان و بوشهر پیش از لغو تحریم نهایی شده بود، اعلام می‌کند: «اعتبارات طرح‌های پتروشیمی باید از طریق فاینانس، صندوق توسعه ملی و درآمدهای موجود تامین شود. براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته تاکنون 40 درصد از فاینانس‌های پتروشیمی از کشور چین تامین خواهد شد، به همین دلیل به‌زودی فاینانس پتروشیمی لردگان و 5 طرح دیگر نهایی خواهد شد.»

پتروشیمی مسجدسلیمان نخستین پتروشیمی است که موفق شد تا از محل بازگشایی خطوط اعتباری فاینانسورهای چینی، فاینانس مورد نیاز را برای اجرای طرح دریافت کند. این پروژه با پیشرفت کاری 15 درصد به‌عنوان نخستین پروژه انرژی محور در مرحله فاز زیرزمینی و نصب سیستم اطفای حریق است.

یوسف داوودی، مدیرعامل پتروشیمی مسجدسلیمان درباره چرایی استفاده از فاینانس چینی با بیان اینکه این فاینانس تنها لاین اعتباری بود که در زمان تحریم می‌توانستیم از آن استفاده کنیم، به «فرصت امروز» می‌گوید: «مبلغ فاینانس 4میلیارد یوان چین است که توسط دولت و بانک مرکزی لاین اعتباری آن برای ما بازگشایی شده است، زیرا پتروشیمی یکی از اولویت‌های اصلی دولت برای دریافت فاینانس است و از آنجا که توان مدیریتی ما در نهایی کردن قراردادها و گرفتن مجوزها بالا بود توانستیم پیشتاز دریافت فاینانس باشیم.»

وی با بیان اینکه چاره‌ای جز برخورداری از فاینانس چینی نداشتیم، می‌افزاید: «از آنجا که نوع قرارداد مالی براساس EPC است، از این رو باید از ظرفیت پیمانکاری چینی در پتروشیمی مسجد سلیمان استفاده کرد، به همین دلیل 20 درصد از نیروهای مدیریتی و نظارتی چینی خواهند بود، همچنین تمامی پیمانکاران اصلی طرح چینی هستند، با این وجود پیمانکاری درجه دوم طرح به پیمانکاران بومی واگذار خواهدشد.»

استفاده از 4 هزار نفر در پیک کاری پروژه مسجدسلیمان و جذب 2 هزار نفر به‌عنوان نیروهای کاری از دیگر مزیت‌های پتروشیمی مسجدسلیمان است که براساس گفته داوودی تمامی نیروهای مورد نیاز محلی و بومی خواهند بود. این پتروشیمی در سال 97 به بهره‌برداری خواهد رسید.

با وجود اینکه پتروشیمی بوشهر اولویت اول دولت برای جذب فاینانس بود اما در مرحله دوم موفق شد تا از فاینانس چینی برای اجرای پروژه بهره‌مند شوند. غلامرضا مستجاب الدعوه، مدیرعامل پتروشیمی بوشهر درباره تاثیر این فاینانس بر روند کار، با بیان اینکه با بازگشایی فاینانس 1.9 میلیارد یورویی (15.2میلیارد یوان) نگرانی در تامین اعتبار مورد نیاز برای اجرای طرح نداریم، به «فرصت امروز» می‌گوید: «زمان راه‌اندازی فاز نخست پروژه پایان سال ٩٥ تعیین شده است و بهره‌برداری از کل طرح نیز در سال ٩٧ امکان‌پذیر خواهد بود.»

طرح پتروشیمی بوشهر با ظرفیت سالانه 3میلیون تن محصول شامل واحدهای اتان، اتیلن، برش‌های سه کربنه، متانول، گوگرد، پلی اتیلن سبک و سنگین خطی، اسیداستیک خواهد بود. این مقام مسئول همچنین می‌افزاید: «پتروشیمی بوشهر از اهمیت بالایی برخوردار است و جذب فاینانس برای آن الزامی بود.»

* ارتباط با کارشناس: ebrahimi1941@gmail.com