آفت‌کش‌هایی که آفت‌کشاورزی هستند!

سموم و آفت‌کش‌های تقلبی، یکی از آفت‌های کشاورزی ایران شده است‌. در تولید و فروش سموم تقلبی، چند عامل تاثیرگذار وجود دارد‌. نخست اینکه، ماده موثره سم تولید شده، کیفیت لازم را نداشته باشد‌. در این صورت شرکت‌های تولیدکننده، نمی‌توانند با شرکت‌های بزرگ و کیفی ساز رقابت کنند و شاید در اندک زمانی از دور رقابت خارج شوند‌. 

عامل موثر دیگر این است که گاهی اوقات شرکت‌های تخصصی تولیدکننده، زمان تولید برخی عناصر را کم و زیاد می‌کنند و این مسئله در سم که یک ماده بسیار حساسی است و استانداردهای خاصی را باید در ساخت آن رعایت کرد، موجب اختلال‌هایی می‌شود‌. این گونه تقلب‌ها که در کارخانه‌ها انجام می‌شود، ماده موثره سم را کم می‌کنند‌. همچنین، دوره و مدت زمان کارایی سم از زمان تولید تا مصرف نیز موضوع بسیار مهم و موثری است که باید به آن توجه کرد‌. 

یکی از عوامل دیگر تقلب‌ها که در کشور ما رایج‌تر است پر کردن قوطی‌های خالی سموم برندهای معتبر با سموم تقلبی در کارگاه‌های غیر‌مجاز است‌. برای نمونه، قوطی نوعی از سم به نام بایر که بسیار گران است و برای پسته به‌کار می‌رود، پس از مصرف، دوباره در کشور پر و به باغداران فروخته می‌شود‌. قوطی‌های خالی این نوع سم تا 80 هزار تومان نیز خریدوفروش می‌شود! 

برای جلوگیری از این‌گونه تقلب‌ها، دولت و سازمان‌های مربوط باید اقدام کنند‌. وقتی وزارت جهاد کشاورزی اعلام می‌کند بیش از چهار هزار فروشگاه غیر‌مجاز سم در کشور فعالیت می‌کنند نشان می‌دهد که نظارت‌ها و کنترل‌ها در این زمینه بسیار کم است و برای افزایش آن باید کاری کرد‌. به بیانی دیگر نظارت‌ها کافی نیست‌. 

با توجه به اینکه سم، یک ماده بسیار خطرناک است و حتی خطرهای آن بیشتر از مواد منفجره می‌باشد و در صورت آلودگی یک منبع آبی می‌تواند یک شهر را به کام مرگ بکشاند، باید سیستم کنترلی ایجاد کرد که قابل ردیابی باشد‌. در کشورهای پیشرفته، یک لیتر سم، از تولید تا مصرف در سیستم ردیابی قابل کنترل است اما در کشور ما و به گفته مسئولان، هزاران فروشگاه غیر‌مجاز به‌صورت غیر‌قانونی اقدام به فروش سموم می‌کنند و کسی هم جلوی آنها را نمی‌گیرد‌. البته سیستم ردیابی سموم در وزارت جهاد کشاورزی در دست بررسی قرار دارد که تا راه‌اندازی و اجرای کامل، 30 سال باید منظر باشیم‌. در سیستم ناقص حمل‌و‌نقل سموم، اگر تنها یک وانت حامل سموم شیمیایی، در یکی از جاده‌های اطراف تهران چپ کند و وارد منابع آب آشامیدنی شود، چه فاجعه انسانی و اقتصادی برای شهر رخ خواهد داد؟ به همین دلیل معتقدم سم از ماده منفجره هم خطرناک‌تر است.

* مدیرعامل آرمان سبز آدینه