جهش دوم در صنعت پتروشیمی با آغاز دوران پساتحریم رقم خواهد خورد. وزیر نفت در جمع سـرمـایـهگذاران برتر در عرضه پتروشیمی خطاب به شرکتهای خارجی اعلام کرد: «برای فعالیت در ایران هرچه سریعتر شریک ایرانی پیدا کنید زیرا ما از همکاری با شرکتهای تراز اول بینالمللی استقبال میکنیم و شرکتهای خارجی در ایران شعبه و دفتر نمایندگی تاسیس کنند که بهعنوان یک شرکت ایرانی مورد حمایت قرار خواهند گرفت یا با شرکتهای داخلی مشارکت کنند.»
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت در همایش بینالمللی پتروشیمی ضمن قدردانی از تیم مذاکرهکننده هستهای بهخصوص محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه، اعلام کرد: امیدواریم با پایان خوش فعالیت تیم مذاکرهکننده هستهای در روزهای آینده، دوران جدیدی از فعالیت در ایران آغاز شود. بهزودی تحریمهای ظالمانه لغو و امکان تبادلات بینالمللی فراهم میشود.
وی با اشاره به دیپلماسی همچنین اقتصاد مقاومتی گفت: شرایط برای توسعه فعالیتها در کشور فراهم شده است. وظیفه توسعه صنعت پتروشیمی در کشور به بخش خصوصی واگذار شده و وزارت نفت تامین خوراک و ایجاد زیربناها را عهدهدار شده است. حمایت از بخش خصوصی داخلی و حمایت از سرمایهگذاری مستقیم خارجی در دستور کار ما خواهد بود.
وزیر نفت با تشریح وضعیت ایران از جمله وجود ثبات در کشور، خوراک ارزان، دسترسی به بازارهای خاورمیانه و آسیای مرکزی و دستیابی به بازارهای صادراتی گفت: ایران دارای بزرگترین بازار در منطقه است و با توسعه بخش پاییندستی صنعت پتروشیمی، کشورمان به بزرگترین مصرفکننده این صنعت تبدیل خواهد شد.
زنگنه از سه روش برای جذب سرمایهگذار خبر داد و گفت: روش اول استفاده از منابع سرمایهگذاران داخلی و تجهیز سرمایههای کوچک مردم از طریق صندوقهای توسعه پتروشیمی از مسیر فرابورس است. شیوه دوم، سرمایهگذاری مستقیم خارجی و روش سوم فاینانس است.
دستور ویژه به وزیر نفت
در این همایش اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور با بیان اینکه استفاده از توانمندیهای موجود در داخل کشور در دوران پساتحریم برای ما مهم است، گفت: در این هفته، آژانس بینالمللی انرژی اتمی، قطعنامه خود را مبنی بر بسته شدن پرونده PMD ایران صادر میکند که بعد از این فرآیند میتوان بهصورت شفافتر صحبت کنیم. با این وجود وزارت نفت در جذب سرمایهگذاریها پیشتاز بوده است.
وی خطاب به مهمانان خارجی گفت: بازار ایران در دوران پساتحریم به بازار مصرف کالاهای خارجی محدود نخواهد شد البته این بدین معنا نیست که ما از ورود شرکتهای خارجی به این بازار جلوگیری میکنیم. جهانگیری با اشاره به اینکه پیشنویش برنامه ششم توسعه نهایی شده است درباره ادغام برخی از وزارتخانهها از جمله نفت و نیرو با یکدیگر اظهار کرد: ادغام وزارتخانهها در حد پیشنهاد است دولت در برنامه ششم توسعه هیچ تصمیمی در این خصوص ندارد.
به گفته معاون اول رئیسجمهور، توسعه صنعت پتروشیمی در مناطق محرومی همچون سواحل خلیج فارس و دریای عمان در اولویت است. وی درباره توطئه کاهش جهانی قیمت نفت و افزایش تولید برخی از کشورها، به وزیر نفت گفت: باید راهکاری سیاسی و جهانی برای جلوگیری از افت جهانی قیمت نفت اتخاذ کرد زیرا با لغو تحریمها ظرف چند ماه آینده، تولید نفت ایران به میزان قبل از تحریمها بازخواهد گشت.
حمایت وزارت امور خارجه برای جبران عقبماندگی پتروشیمی
اما در این همایش محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه صنعت پتروشیمی را صنعت پیشرو در دوران پساتحریم دانست و گفت: اهمیت این صنعت در بعد ملی و بینالمللی موجب شد تا از جمله محورهای تلاش از ابتدای مذاکرات هستهای توجه به رفع تحریم پتروشیمی باشد که در آذرماه 1392 این تحریمها لغو شد.
وی با اشاره به اینکه تحریم فناوری و صادرات محصولات پتروشیمی، مشکلات جذب سرمایهگذاری خارجی و تعاملات بانکی و پولی و نیز مشکلات حملونقل در پسابرجام برطرف خواهد شد، گفت: موقعیت استراتژیک ایران و وجود زیرساختهای مناسب، فرصتهای زیادی را برای سرمایهگذاری در صنعت پتروشیمی ایران مهیا کرده است و با لغو تحریمهای غیرقانونی و ایجاد فضای مثبت در کشور، تقاضا برای سرمایهگذاری در این صنعت و نیز خرید محصولات پتروشیمی ایران افزایش مییابد.
وی با اشاره به اینکه باید تلاش برای توسعه زنجیره این صنعت به نتیجه برسد، اعلام کرد: ایجاد شبکهای قوی در عرصه بینالمللی براساس استانداردهای جهانی میتواند ظرفیت و توان پتروشیمیها را در کشور افزایش دهد. توسعه صنعت پتروشیمی میتواند بازار سرمایه و بورس را فعالتر کند و در این میان وزارت امور خارجه همه تلاش خود را برای فراهم آوردن تسهیلات لازم به منظور جبران عقبماندگیهای موجود در صنعت پتروشیمی به کار خواهد گرفت.
در این همایش عباس شعری مقدم، معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی اعلام کرد: ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران 60 میلیون تن در سال است در حالی که اگر تحریمهای ظالمانه نبود این ظرفیت به 100 میلیون تن در سال میرسید. وجود 2هزار کیلومتر مرز آبی، جمعیت 75میلیون نفری، نیروی جوان تحصیلکرده و معافیت گمرکی و مالیاتی در مناطق آزاد از مزیتهای صنعت پتروشیمی ایران به شمار میرود.
وی هدف از توسعه صنعت پتروشیمی در ایران را جلوگیری از خامفروشی و تکمیل زنجیره ارزش اعلام کرد و گفت: سرمایهگذاران خارجی بیشتر تمایل دارند در بخش گازی پتروشیمی سرمایهگذاری کنند که بیشتر حول و حوش گاز طبیعی متان است، اما سرمایهگذاری در حوزه اتان هم سودآور است و ما آن را به سرمایهگذاران پیشنهاد میکنیم. مدیرعامل شرکت پتروشیمی تصریح کرد: اولویت اول ما سرمایهگذاری مستقیم خارجی است و پیشنهادات نیز در قالب سرمایهگذاری مستقیم خارجی یا مشارکت با طرفهای ایرانی ارائه میشود.
علاقهمندی آمریکایی برای سرمایهگذاری در پتروشیمی
وی بااشاره به اینکه فاینانس چین چندان برای سرمایهگذاران جذاب نبوده و از آن استقبال زیادی نشده است، گفت: اروپاییها برای سرمایهگذاری پیشقدم شدهاند. صنعت پتروشیمی ایران به کمک آلمان، هلند، دانمارک و ایتالیا شکل گرفته است و سعی میکنیم از تکنولوژی آنها استفاده کنیم. البته شرکتهای آمریکایی هم برای حضور در بازار ایران ابراز علاقه کردند، اما آمریکا باید برای سرمایهگذاری به آنها اجازه بدهد که نمیدهد.
هـمـایـش بـیـنالمللی پـتـروشـیمی (IPF) روز گذشته به منظور معرفی پتانسیلهای این صنعت در کشور به سرمایهگذاران داخلی و خارجی با حضور نمایندگان ٩٧ شرکت خارجی از ٢٥ کشور دنیا و ٣٦٨ شرکت ایرانی برگزار شد. این همایش با هدف جلب سرمایهگذار خارجی که آغاز آن از دولت اصلاحات بوده تاکنون موفق شده است کمتر از یک میلیارد دلار سرمایهگذاری مستقیم خارجی در صنعت پتروشیمی جذب کند و بیشتر طرحها با استفاده از فاینانس خارجی صورت گرفته که اقساط بعضی از آنها هنوز در حال پرداخت است.