چالشی به نام اخراج اعضای خانواده از شرکت

مدیریت کسب و کار همیشه امر چالش برانگیزی بوده است. در این میان برخی از کارآفرینان اقدام به راه اندازی شرکت شخصی شان با همکاری اعضای خانواده می کنند. مزیت این امر امکان همکاری نزدیک با اعضای خانواده و روابط بهتر در محیط کار است. به هر حال اعضای یک خانواده به احتمال زیاد درک بهتری از عادت های هم دارند. همچنین آنها فرصت همکاری نزدیک به شیوه تاثیرگذارتر را دارند. اگرچه مدیریت کسب و کار با استفاده از اعضای خانواده مزیت های زیادی دارد، اما احتمال بروز مشکلات را نیز نباید از نظر دور داشت. اخیرا یکی از کاربرهای سایت ما به نام اندرو در این زمینه مشکلی را مطرح کرده است.

وی مدیرعامل شرکتی در ایالت اوهایو است. اندرو سال گذشته به هنگام نیاز شرکتش به نیروی کار اقدام به استخدام برادرش کرد، با این حال پس از گذشت یک سال به اشتباه خود پی برده است. برادر اندرو توانایی لازم در زمینه پیشبرد اهداف شرکت را ندارد. به همین دلیل مدیرعامل شرکت و سایر اعضای ارشد به فکر اخراج وی هستند. در این میان اندرو به دلیل رابطه خانوادگی نزدیک از اخراج برادرش نگران است.

اندرو وضعیت برادر خود را اینگونه توصیف می کند: «برادر من همیشه دیر سر کار حاضر می شود. از هر فرصتی نیز برای ترک زودتر از موعد محل کار استفاده می کند. هرگاه هم اشتباهی مرتکب می شود، آن را گردن دیگران می اندازد. نکته منفی تاثیرگذاری عادت های بد برادرم بر روی دیگر کارمندان است. من در مورد تصمیم گیری برای اخراج یا ادامه همکاری با برادرم تردید زیادی دارم.»

پرسش اندرو اهمیت بسیار زیادی دارد. به هر حال اخراج هیچ کارمندی ساده نیست. به ویژه اگر کارمند موردنظر عضوی از خانواده مان نیز باشد. گاهی اوقات در حوزه کسب و کار ما مجبور به انتخاب میان منافع شرکت و راحتی خانواده مان هستیم. بدون تردید شجاعت مدیریتی نیازمند اقدام در راستای منافع شرکت خواهد بود.

چالش های مدیریت اعضای خانواده به عنوان کارمندان شرکت

پیش از هر چیز تلاش برای بهبود وضعیت و صحبت مستقیم با عضو خانواده مان بهترین راهکار خواهد بود. در این میان باید از هرگونه بیان توهین آمیز پرهیز کرد. در غیر این صورت روابط خانوادگی مان با چالش های زیاد مواجه خواهد شد. تاثیر برهم خوردن روابط خانوادگی نیز در اغلب موارد برای مدت طولانی ادامه خواهد داشت.

مطلب مرتبط: برای اخراج کارمندان باید چه کار کرد؟

پیش از تلاش برای اخراج کارمند موردنظر که از قضا عضو خانواده تان نیز هست، باید به بهبود مهارت ها و حل مشکل موردنظر فکر کنیم. این امر مزیت ادامه همکاری با عضو خانواده و عدم نیاز به درگیری در بحث های خانوادگی را دارد. گزینه اخراج همیشه روی میز مدیریتی قرار دارد، با این حال هنر یک مدیر تبدیل کارمندان به اعضای مفیدتر برای شرکت است.

اگر پس از تلاش برای بهبود اوضاع باز هم اخراج عضو خانواده را بهترین راهکار تلقی می کنید، باید به شیوه ای مناسب آن را انجام دهید. در ادامه به بررسی بهترین راهکارهای ممکن پیش از اقدام برای اخراج وی اشاره خواهیم کرد. در دل هر بخش راهکار مناسب اخراج عضو موردنظر خانواده نیز مورد بررسی قرار می گیرد.

گام نخست: صحبت با اعضای خانواده

شروع کار باید صحبت با عضو خانواد ه مان باشد. پیش از اقدام به اخراج یکی از اعضای خانواده یا حتی کارمندی عادی گوش دادن به صحبت های آنها اهمیت دارد. ما به عنوان مدیر یک کسب و کار گاهی با اطلاعات ناقص اقدام به داوری در مورد کارمندان می کنیم. توجه به نکات کارمندان و تلاش برای نزدیکی به دیدگاه آنها نقش مهمی در فهم درست ماجرا دارد. به این ترتیب ما فرصت ارزیابی بهتر ماجرا و سپس تصمیم گیری مناسب را خواهیم داشت.

متاسفانه در زندگی واقعی امور به ندرت دارای شفافیت و وضوح کافی است. به همین دلیل در تعامل با کارمندان باید توجه به حرف ها و دلایل آنها را مدنظر داشت. در غیر این صورت تصمیم گیری ما غیرمنطقی و با استفاده از اطلاعات محدود خواهد بود.

بدون شک تلاش برای احساس همدردی با عضو خانواده مان در کنار اعلام رسمی اخراج وی دشوار خواهد بود. در این زمینه این نکات را مدنظر داشته باشید:

• صحبت رو در رو اهمیت بالایی دارد. امر اخراج کارمندان از طریق ایمیل یا مکاتبه نامه امکان پذیر نیست. اغلب از پشت تلفن نیز امکان بیان درست احساسات و همدردی مناسب با دیگران وجود ندارد.

• حرفه ای رفتار کنید. اینکه در محیط کار با برادر یا یکی از اعضای خانواده مشکل دارید، دلیلی برای ایجاد چالش در رابطه خانوادگی نیست. بدترین کار ممکن در این زمان گلایه از دست عضو موردنظر خانواده پیش مادر یا پدر است. این امر تاثیر روانی بسیار بدی در خانواده خواهد داشت. در اغلب مسائل همین کارهای غیرحرفه ای موجب دلخوری فراوان می شود.

• رفتار دوستانه و حرفه ای ما در مورد مسئله اخراج عضو خانواده به عنوان مدیر شرکت ضروری است. انجام اقدامات لازم برای بهره مندی عضو موردنظر از بیمه بیکاری و تشکر از زحمات وی بهترین راهکار خواهد بود.

• گفت وگو با عضو خانواده در راستای اخراج وی بدون ایجاد دردسر صورت می گیرد. متاسفانه برخی از افراد در پی همدردی بیش از حد با عضو خانواده شان اقدام به پیشنهاد شغلی دیگر در شرکت به وی می کنند. این امر دوباره مشکل اصلی را احیا خواهد کرد، بنابراین به هیچ وجه به فکر توصیه دوباره شغل قبلی نباشید.

• تلاش برای جلوگیری از بروز احساسات نقش موثری در پیشبرد بهینه جلسه دارد. اگرچه برخورد بیش از اندازه خشک نیز احتمالا دردسرساز خواهد شد، بنابراین راهکار مناسب در اینجا برخورد احساسی مناسب است. میزان بروز احساسات نباید موجب پشیمانی ما از اخراج طرف مقابل شود.

گام دوم: درک شرایط طرف مقابل

برخورد با طرف مقابل به عنوان مدیر یک شرکت و همچنین عضوی از خانواده ضروری است. در بیان دلیل اخراج عضو خانواده تان بر روی امکان موفقیت وی در شغل های دیگر تاکید کنید. به این ترتیب شما مانند یک مربی دلسوز رفتار خواهید کرد. این امر موجب کاهش ناراحتی و سهولت امر اخراج خواهد شد.

شیوه مناسب برای اخراج عضو خانواده و به طور کلی هر کارمندی بیان دوستانه مشکل اصلی و درخواست ارائه توضیح از سوی وی است. ما باید اهمیت کارمندان برای شرکت را به خوبی نشان دهیم. سپس در نهایت آرامش و بدون گلایه بی جا قطع همکاری میان شرکت و عضو خانواده تان را اعلام کنید.

گاهی اوقات با توضیح طرف مقابل امکان حل مشکل وجود دارد. در این موارد مشکل مورد نظر و توضیحات عضو خانواده را در گوشه ای یادداشت کنید. سپس در صورت تکرار این مسئله با یادآوری مکالمه جلسه موردنظر اقدام به اخراج وی کنید.

گام سوم: ایجاد شرایط مناسب برای بهبود عملکرد منفی کارمندان

همیشه پیش از اخراج رسمی کارمندان به آنها فرصتی هرچند کوتاه برای جبران عملکرد ضعیف شان بدهید. دوره فرصت به کارمندان معمولا 90 روز است، با این حال امکان دستکاری آن وجود دارد. پس از این بازه زمانی اگر کیفیت کاری کارمند موردنظر تغییر کرد، از اخراج وی صرف نظر کنید. به هر حال فرصت دهی به کارمندان یکی از بزرگترین لطف های هر مدیری محسوب می شود، با این حساب در صورت ناتوانی کارمند موردنظر در زمینه بهبود عملکردش دیگر تعهد اخلاقی و حرفه ای به وی نخواهیم داشت.

گاهی اوقات ما انتظارات زیادی از کارمندان داریم. شاید ایراد اصلی انتظارات بالای ما باشد. در چنین وضعی بررسی سطح درخواست های ما و در صورت نیاز اصلاح آن ضروری خواهد بود. به این ترتیب انتظارات ما با سطح واقعی توانایی کارمندان هماهنگی پیدا خواهد کرد.

گام چهارم: قدردانی از ویژگی های مثبت

فرآیند اخراج کارمندان نیازمند اشاره مداوم به عملکرد ضعیف آنها نیست. در برخی از مواقع تقدیر از عملکرد مثبت آنها نیز نقش سازنده ای خواهد داشت. اشاره به نقاط مثبت عملکرد عضو خانواده و در صورت درخواست وی نگارش نامه ای پیرامون قدردانی از زحمات او و همچنین اشاره به نکات مثبت عملکرد وی مناسب خواهد بود. به این ترتیب عضو خانواده مان در فرآیند جست وجو برای یافتن شغل تازه با دردسرهای کمتری مواجه خواهد شد.

در فرآیند صحبت با عضو خانواده باید پس از بیان یک نکته منفی به یکی از مزیت های او نیز اشاره کنیم. اگر مزیت قابل ذکری در مورد فعالیت تخصصی وی وجود ندارد، پرداختن به رابطه صمیمی خانوادگی میان شما مناسب خواهد بود. به هر حال باید تمام تلاش مان برای جلوگیری از دلخوری بیش از اندازه طرف مقابل انجام دهیم. با این حال باید به یاد داشت مواجهه با اخراج به هیچ وجه ساده نیست، بنابراین طرف مقابل حق دارد اندکی ناراحت شود.

مطلب مرتبط: 5 دلیل برای اخراج فوری کارمندان ضعیف

گام پنجم: انتقال عضو خانواده به بخشی دیگر

آخرین نقطه تامل پیش از اخراج یک کارمند مربوط به امکان بهبود عملکرد وی در صورت انتقالش به بخشی دیگر است. گاهی اوقات افراد در یک حوزه عملکرد مناسب را ندارد. این امر کاملا طبیعی است. چنین نکته ای نباید به مثابه ناتوانی کارمند موردنظر در ارائه عملکرد مطلوب در تمام زمینه ها تفسیر شود.

ارائه موقعیت شغلی در بخشی متفاوت از شرکت آخرین اقدام ضروری پیش از اخراج یکی از اعضای خانواده است. در صورت ناتوانی عضو موردنظر در زمینه هماهنگی با انتظارات ما دیگر راهی جز اخراج وی وجود نخواهد داشت.