کارنامه صندوق توسعه ملی در نیمه نخست امسال منتشر شد / سپرده گذاری 640 میلیون دلاری در بانک ها

گزارش عملکرد تسهیلات ارزی و ریالی از محل منابع صندوق توسعه ملی در نیمه نخست امسال منتشر شد و در وب سایت این صندوق در دسترس عموم قرار گرفت. این گزارش نشان دهنده پرداخت ۳۶هزار میلیون دلاری تسهیلات ارزی و همچنین سپرده گذاری ۶۶۰۰میلیون دلاری صندوق توسعه ملی در بانک هاست.

به گزارش «فرصت امروز» از روابط عمومی صندوق توسعه ملی، همواره گزارش عملکرد صندوق توسعه ملی در سال های اخیر با تأخیر منتشر می شده است، اما امسال صندوق توسعه ملی گزارش عملکرد نیمه ابتدایی سال را زودتر از دفعات پیشین منتشر کرده است.

این گزارش حاوی اطلاعات تفکیکی و تجمیعی از عملکرد صندوق توسعه ملی تا پایان شهریور ماه امسال در دو فصل با موضوع تسهیلات ارزی و تسهیلات ریالی است و استفاده کنندگان از تسهیلات این صندوق، فعالان اقتصادی بخش خصوصی (اشخاص حقیقی و حقوقی)، بخش تعاونی و بنگاه های اقتصادی متعلق به مؤسسات عمومی غیردولتی هستند.

تسهیلات ارزی پرداخت شده در صندوق توسعه ملی

گزارش عملکرد شش ماهه ابتدایی صندوق توسعه ملی در سال جاری نشان می دهد که بخش عمده از تسهیلات ارزی پرداخت شده از محل صندوق براساس مفاد بند «خ» اساسنامه و با عاملیت بانک های طرف قرارداد پرداخت شده است. مبلغ کل تسهیلات ارزی اعلام وصول شده توسط صندوق توسعه ملی تا انتهای شهریورماه معادل ۳۶هزار و ۴۰میلیون دلار بوده است، از این مقدار تقاضای وصول شده حدود ۳۴هزار و ۲۸۴ میلیون دلار، به مرحله تخصیص ارز رسیده است.

همچنین از مجموع تسهیلات ارزی مسدود شده حدود ۱۹هزار و ۷۸۰میلیون دلار به بخش خصوصی و تا ۱۴هزار و ۵۰۴میلیون دلار به طرح های بنگاه های وابسته به نهادهای عمومی غیردولتی اختصاص یافته است. از کل مبلغ مسدود شده برای پرداخت تسهیلات از طریق قراردادهای عاملیت ارزی تا ۱۱هزار و ۲۱۶میلیون دلار با همکاری بانک های عامل و بانک مرکزی به مرحله ثبت رسیده است.

11 میلیارد دلار تسهیلات برای حوزه آب، خاک و کشاورزی

علاوه بر تسهیلات تخصیص یافته از طریق قراردادهای عاملیت، حدود ۱۱میلیارد دلار برای اعطای تسهیلات جهت اجرای طرح های ملی مربوط به حوزه آب، خاک و کشاورزی اختصاص داده شده است که تا تاریخ پایان شهریورماه مبالغ مسدودی مربوط به این طرح ها شامل 8میلیارد دلار برای طرح های مهار و تنظیم آب های کشور، ۱.۵ میلیارد دلار برای طرح های احیا و توسعه اراضی کشاورزی استان های خوزستان و ایلام، ۵۰۰میلیون دلار برای طرح های انتقال آب به اراضی سیستان، ۵۰۰میلیون دلار برای طرح های آبیاری تحت فشار و همچنین ۵۰۰میلیون دلار برای طرح های آبرسانی به روستاها.

تکالیف صندوق توسعه ملی در قانون بودجه سال 96

بررسی جزییات عملکرد صندوق توسعه ملی در نیمه ابتدایی امسال نشان می دهد که در اجرای بند  «الف» تبصره (۴) قانون بودجه ۱۳۹۶ در مجموع حدود 2میلیارد و ۳۰۰میلیون دلار بابت افزایش سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی، طرح های آبیاری تحت فشار، کم فشار و سامانه های نوین آبیاری، طرح های آب رسانی روستایی و توسعه شبکه های آن، سازمان صداوسیما، تقویت بنیه دفاعی و مقابله با ریزگردها به نفع حساب خزانه داری کل کشور نزد بانک مرکزی مسدود شده است.
۶۶۳۹ میلیون دلار در بانک ها سپرده گذاری شد

بخش دیگری از منابع صندوق توسعه ملی به سپرده گذاری در بانک ها اختصاص یافته تا بانک های سپرده پذیر از طریق اعطای تسهیلات این منابع را به طرح ها و فعالیت های مرتبط تخصیص دهند. این در حالی است که تا پایان شهریورماه 6.639 میلیون دلار در بانک های عامل سپرده گذاری شده است.

اما ماده (۸) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت که به استناد آن به صندوق اجازه داده شده است با رعایت قوانین مربوط به منظور صدور ضمانت نامه یا تأمین نقدینگی برای پیش پرداخت و تجهیز کارگاه پیمانکاران خصوصی ایران که در مناقصه های خارجی برنده می شوند یا شرکت هایی که موفق به صدور کالا یا خدمات فنی مهندسی شده اند در بانک های داخل و خارج سپرده گذاری ارزی کنند.

بر همین اساس، گزارش صندوق توسعه ملی از این حکایت دارد در اجرای این ماده با توجه به درخواست هایی که از سوی بانک ها مطرح شده شش فقره قرارداد سپرده گذاری با مجموع مبلغ حدود ۴۰۰میلیون دلار در سال جاری جهت امضا به بانک های عامل ارسال شده است. کشاورزی، پست بانک، پارسیان، تجارت، سامان و صنعت و معدن شش بانکی هستند که مشمول این سپرده گذاری شده اند.

به گزارش ایسنا، این در حالی است که تنها بانک های کشاورزی، پست بانک و پارسیان نسبت به بازگردانی نسخه های امضاء شده قراردادها اقدام کرده و صندوق معتقد است بانک های مرتبط در پی آن هستند ابتدا متقاضیان واجد شرایط را شناسایی و متناسب با تقاضای واقعی برای موضوع این قانون اقدام کنند تا هزینه سپرده ارزی بدون تقاضای موجهی را عهده دار نشوند.

تسهیلات ریالی پرداخت شده از محل منابع صندوق توسعه ملی

اما از ابتدای تأسیس صندوق توسعه ملی بخشی از منابع براساس تکالیف قانونی به تسهیلات ریالی اختصاص داده شده است. این تسهیلات تا انتهای سال ۱۳۹۳ از طریق قرارداد عاملیت ریالی با بانک های عامل پرداخت شد و از ابتدای سال ۱۳۹۴ و در اجرای حکم ماده (۵۲) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، صندوق نسبت به سپرده گذاری ریالی در بانک های خصوصی و دولتی جهت اعطای تسهیلات ریالی به طرح های اقتصادی این حکم اقدام کرده است.

به بیان دیگر، صندوق صرفا به توزیع سپرده های ریالی اقدام می کند و نقشی در تخصیص موردی تسهیلات به طرح ها و فعالیت ها ندارد و این مسئولیت به عهده بانک های سپرده پذیر قرار گرفته است.  از محل قراردادهای عاملیت ریالی، حدود ۱۱هزار و ۸۸۰میلیارد تومان به طرح ها و پروژه های معرفی شده از طرف بانک های عامل اختصاص یافته است که تا پایان شهریورماه امسال از مجموع این رقم که به بانک ها پرداخت شده، حدود ۶۷۵۰میلیارد تومان به صندوق برگشته و از اصل مبالغ پرداختی حدود ۵۱۳۰میلیارد تومان نزد بانک ها تحت عنوان تسهیلات جاری باقی مانده است.

تسهیلات ریالی پرداخت شده از طریق سپرده گذاری در بانک ها

همچنین از ابتدای سال جاری تا پایان شهریورماه امسال در اجرای حکم ماده 52 قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، صندوق نسبت به سپرده گذاری در بانک های دولتی و خصوصی جهت اعطای تسهیلات ریالی به طرح های اقتصادی اقدام کرده است.

بر این اساس، میزان سپرده گذاری های انجام شده توسط صندوق در بانک های دولتی و خصوصی در بازه شش ماهه ابتدای سال جاری در مجموع حدود ۴۲۱۰میلیارد تومان بوده که در این شرایط جمع سپرده گذاری های انجام شده از ابتدای سال ۱۳۹۴ تا پایان نیمه اول امسال به حدود ۱۵هزار و ۲۵۰میلیارد تومان می رسد.  از این مبلغ در پایان شهریورماه امسال ۹۸ فقره قرارداد به مبلغ ۶۲۳۴میلیارد تومان جهت تخصیص تسهیلات به متقاضیان دارای اعتبار اختصاص پیدا کرده است.

همچنین گزارش های ثبت شده در سامانه مدیریت فرآیند تسهیلات صندوق توسط بانک ها از این حکایت دارد که در نیمه اول امسال از محل قراردادهای فعال حدود ۳۵۰۰میلیارد تومان به متقاضیان اختصاص پیدا کرده که سرجمع این مبلغ از ابتدای سال ۱۳۹۴ تا پایان شهریورماه سال جاری حدود ۷۹۰۰میلیارد تومان است.