دویدن به منظور ورزش و تمرین یک راه عالی برای حفظ سلامت بدن است، اما می تواند خطرات و آسیب هایی هم به همراه داشته باشد. تقریبا 50 تا 75 درصد از آسیب های ناشی از دویدن، به دلیل استفاده بیش از حد هستند، به این معنی است که در طول زمان به دلیل انجام حرکات تکراری رخ می دهند، و ناشی از یک ضربه نیستند.
آسیب ناشی از استفاده بیش از حد معمولا زمانی رخ می دهد که دونده بدون آماده سازی ماهیچه ها و عضلات و کشش کافی دویدن را آغاز کرده یا تندتر می کند. معمولا یک دونده حرفه ای پس از چندین ماه یا حتی چندین سال دچار آسیب ناشی از استفاده بیش از حد خواهد شد.
زانوها هنگام راه رفتن حدودا وزنی معادل 3 برابر وزن بدن و هنگام دویدن وزنی حدود 5 برابر وزن بدن را تحمل می کنند. به عبارت دیگر فردی که 80 کیلو وزن دارد، هنگام دویدن وزنی حدود 400 کیلو را روی زانوهای خود حمل می کند. به همین دلیل اغلب آسیب زانو در دوندگان نیز مانند افراد معمولی رایج است.
زانوی دوندگان نام دیگر سندرم درد پاتلوفمورال است. "پاتلا" به معنی کشکک زانو و" فمور"به معنی ران است، بنابراین درد پاتلوفمورال دردی است که بین کشکک زانو و استخوان ران آغاز می شود. درد در جلوی زانو احساس می شود، یا زیر یا اطراف لبه های کشکک زانو.
ریشه درد پاتلوفمورال می تواند متفاوت باشد و تشخیص آن ممکن است سخت باشد. به عنوان مثال، کاسه زانو ممکن است به خوبی در امتداد شیار فمور (استخوان ران) حرکت داده نشود، یا عضلات نسبتا ضعیف استخوان لگن ممکن است باعث تکیه بیش از حد بر عضلات چهارسرران شود، که باعث حمل ناخوشایند بر روی کاسه زانو می شود. درد پاتلوفمورال معمولا زمانی بیشتر است که فرد از پله و یا تپه بالا می رود.
کندرومالاسی کشکک نوعی نرم شدن غضروف زیر استخوان كشكك است. این عارضه در میان افراد جوان و ورزشکار رایج است، اما ممکن است در افراد مسن که دارای آرتریت زانو هستند نیز رخ دهد.
کاسه زانو در جلوی مفصل زانو قرار دارد. زمانی که زانو خم می شود، پشت کاسه زانو بر روی غضروف فمور یا استخوان ران، در زانو، حرکت می کند. تاندون ها و رباط ها کاسه زانو را به استخوان قلم پا و عضلات ران متصل می کنند. «نرمی کشکک زانو در نتیجه از بین رفتن غضروف و قرارگیری نامناسب استخوان کشکک (پاتلا) و لغزش این استخوان بر روی انتهای پایین استخوان ران (فیمور) ایجاد می شود ».
سندرم باند ایلیوتیبیال می تواند هم دوندگان تازه کار و هم دوندگان حرفه ای را تحت تاثیر قرار دهد. درد تیز و گاه و بیگاه است که درست در بالای یا در قسمت خارجی زانو رخ می دهد. سندرم باند ایلیوتیبیال قرمزی، تورم یا ناپایداری زانو نمی شود.
باند ایلیوتیبیال یک نوار ضخیم لیفی است که از قسمت خارجی لگن شروع شده و در قسمت جانبی ران امتداد یافته و نهایتا به قسمت خارجی استخوان درشت نی متصل می شود. هنگام خم و راست کردن زانو ، این باند روی برجستگی قسمت خارجی استخوان ران در ناحیه زانو ساییده می شود. در صورتی که باند ایلیوتیبیال در نتیجه کشیدگی یا استفاده بیش از حد تنگ شود، روی کندیل لترال ساییده شده و باعث ایجاد التهاب و درد می شود.
بر خلاف سندرم درد پاتلوفمورال، سندرم باند ایلیوتیبیال اغلب با پایین آمدن از پله ها و یا پایین آمدن از تپه بدتر می شود.
درد، سفتی، و احتمالا تورم زانو ممکن است از علائم استئوآرتریت باشند. کارشناسان مطمئن نیستند که آیا دویدن منظم باعث استئوآرتریت زانو می شود یا خیر. برخی از کارشناسان معتقدند که دویدن باعث استئوآرتریت زانو نمی شود، اما آسیب و ساییدگی مفصل زانو در افرادی که از قبل مبتلا به استئوآرتریت زانو هستند ممکن است با دویدن تشدید شود. برخی افراد معتقدندن که دویدن منظم به منظور تمرین و ورزش، دارای مزایای سلامتی زیادی از جمله کنترل وزن است، که بر آسیب آرتریت زانو ارجح است. آرتروز زانو می تواند باعث درد دونده در طول تمرین یا بعد از تمرین شود. علاوه بر این، زانوها هنگام اسکات زدن، بالا رفتن از پله ها، و پس از عدم فعالیت طولانی، مانند هنگام بیرون آمدن از تخت خواب در صبح، ممکن است احساس سفتی و درد داشته باشند. ورزش درمانی آرتروز زانو می تواند به خم شدن زانوها و تقویت مفاصل اطراف آن کمک موثر نمایند. به منظور کمک به کنترل آرتروز در مفصل زانو، تمرین های ورزشی مربوط به آرتروز زانو وجود ارائه شده است.
تاندونیت کشکک زانو که زانو پرشکاران نیز نامیده می شود، می تواند باعث درد در جلوی زانو، در پایین کاسه زانو یا برآمدگی استخوانی در بالای ساق پا شود. درد ممکن است جزئی باشد و فقط در هنگام ورزش احساس شود، یا ممکن است به اندازه ای شدید باشد که بر فعالیت های روزانه فرد، مانند بالا رفتن از پله ها تاثیر بگذارد. همراه با درد، فرد ممکن است تورم، قرمزی و گرما را نیز تجربه کند. تاندون عضله را به استخوان متصل می کند و یک رباط استخوان را به استخوان متصل می کند. تاندون پاتلا در واقع یک رباط است که پاتلا (کاسه زانو) را به استخوان ساق پا متصل می کند. هنگامی که تاندون پاتلا ملتهب و دردناک می شود آن را تاندونیت کشکک زانو می نامند. این یک عارضه ناشی از استفاده بیش از حد است که در بین دوندگان، به ویژه دوندگانی که در سراشیبی می دوند و افرادی که در تمریناتی که نیاز به توقف و شروع زیادی دارد شرکت می کنند، رایج است.
منیسک یک پد غضروفی C شکل است که تیبیا و فمور را جدا می کند و مانند ضربه گیر عمل کرده و باعث ثبات و استحکام زانو می شود. منیسک ممکن است در نتیجه یک آسیب ضربه ای جدی یا در نتیجه ضربه های جزئی به مرور زمان دچار آسیب شود. افرادی که بر روی سطوح ناهموار می دوند یا ناگهان می چرخند و درجا متوقف می شوند (به عنوان مثال بازیکنان فوتبال) بیشتر در معرض خطر آسیب به منیسک قرار دارند.
فردی که مبتلا به منیسک پاره است می تواند درد زانو، تورم و سفتی را تجربه کند. علاوه بر این، اگر یک قطعه از منیسک پاره شده مانع از حرکت مفصل شود، زانو ممکن است خالی کند یا قفل شود. گاهی اوقات جراحی توصیه می شود، نه همیشه.
دویدن با زانوی آسیب دیده می تواند باعث بدتر شدن درد و آسیب شود. در صورتی که فرد پس از چند هفته استراحت دادن به زانوی آسیب دیده همچنان درد داشت، یا درد او بدتر شد، باید بلافاصله به دنبال مراقبت پزشکی باشد.
حالت بدن هنگام دویدن در جلوگیری از درد در زانو و دیگر نواحی بدن، بسیار مهم است. تحقیقات نشان داده است که وضعیت نا مناسب گردن، شانه ها و پشت در هنگام دویدن می تواند یکی از دلایل بروز درد در ناحیه گردن باشد. متخصص ارتوپدی یا پزشک عمومی می تواند عارضه را تشخیص داده و درمان مناسب با شرایط فرد را توصیه کند.