همیشه در هر سازمان افرادی هستند که زیادهخواه بوده و به هیچوجه خود را با شرایط انطباق نمیدهند. آنها مدام غر زده و جو سازمانی را متشنج میکنند. این کارمندان به هیچ صراطی مستقیم نبوده و با کارشکنی خود در عملکرد سازمان مشکلآفرینی میکنند. شما نمیتوانید اخلاق و رفتار كارمندان خود را عوض كنید اما میتوانید با رفتار خود در وجدان كاری و روحیه آنها تأثیر مثبت بگذارید. بهعنوان یک مدیر چگونه میتوانید با این طیف از کارمندان بدقلق کار کنید؟ برای اینکه از راهحلهای احتمالی آگاهی یابید گزارش زیر را دنبال کنید.
با اشتباه کارمندان منطقی کنار بیایید
اگر کارمندی در وظیفهاش کوتاهی کرد، سعی کنید به جای جنجال راه انداختن قصور او را بپذیرید. یقیناً پذیرش اشتباه حتی بهعنوان یک مدیر چندان دشوار نیست. مطمئن باشید هیچ یک از کارمندانی که با شما کار میکنند صرفاً به این علت که مدیر هستید شما را مصون از خطا نمیدانند. زیرا تمام انسانها بهطور طبیعی ممکن است در فعالیتهای روزانه خود دچار اشتباه شوند. بنابراین در صورت انجام کار اشتباه از سوی کارمندان خود سعی نکنید آنها را تنبیه کنید. بلکه بهتر است برای پیشرفت کار و کاهش خسارات احتمالی مادی و اعتباری اشتباه آنها را بپذیرید و به آنها کمک کنید بار دیگر این اشتباه را تکرار نکنند. برخورد شدید با کارمندان سبب دلخوری و کارشکنی آنها شده و ممکن است کینه به دل گرفته و در ادامه با دلسردی وظایفشان را انجام دهند. چنین مواقعی تنها راه برای کسب اعتبار نزد دیگران و حفظ احترام خود و در نهایت تشویق کارمندان به عدم تکرار اشتباه این است که طی جلسهای از آنها بخواهید علت قصور را توضیح دهند و راهکارهای ارائه شده را برای عدم تکرار آن عنوان کنند. شما نیز بهعنوان مقام مافوق در کنار آنها بوده و راهکار بدهید.
نحوه برخورد با مشکلات شخصی کارکنان
گــاهــی اوقـــات ناراحتی کارمندان از سنگینی وظایف یا خطاها نیست. بعضى از کارکنان از نوعى مشكلات شخصى رنج مىبرند كه مانع حضور بهموقع و عملكرد خوب آنها مى شود. اگر فکر میکنید مشکلات اجتماعی و خانوادگى بر مسئولیتهاى آنها تاثیر نمىگذارد كاملا ساده اندیشانه برخورد كردهاید. صرفاً بهدلیل اینكه مدیر هستید نمىتوان گفت كه به تمام ابزار لازم براى رسیدگى به تمامى مشكلات موجود بر سر راهتان مجهز هستید. بسیارى از سازمانهاى داراى مدیران فهیم و هوشیار به این حقیقت پى بردهاند و اقدام به اجراى برنامههاى مساعدت به كاركنان كردهاند. معمولاً این برنامهها از سوى جامعه مورد حمایت قرار مىگیرند. در این گونه برنامهها اغلب منابع حرفهاى و تخصصى در دسترس است و تمام خدمات موجود در جامعه از طریق آنها ارائه میشود. این فكر سادهلوحانه است كه شما بهعنوان مدیر ظرفیت و منابع لازم را براى حل تمام مسائل و مشكلات در اختیار دارید. اگرتلاش كنیم كه وضعیتى یا مشكلى را وراى شایستگى حرفهاى و تخصصى خود مورد رسیدگى قرار دهید به احتمال زیاد اوضاع را وخیمتر خواهید كرد.
بهعنوان مثال، مدیران بىتجربه سالهاست كه درحل مسئله اعتیاد زیردستان با شكست روبهرو شدهاند. وظیفه و مسئولیت شما بهعنوان مدیر ناظر بر این مسئله است كه آیا كار، در حیطه مدیریت شما سالم و صحیح انجام مىشود یا خیر؟ در حالیکه اعتیاد كارمند با انجام این هدف منافات دارد، دراینگونه موارد احتمالا لازم است كه با كارمند مسئلهدار خود مستقیما مواجه شوید اما باید قبل از هر چیز هدف كلى خود را توصیف كنید. هدف شما عبارت از رفع یك مشكل كارى است. پس ضرورى است بر این نكته اصرار ورزید كه كارمند مشكلآفرین به حل مشكل خود بپردازد و در این میان میتوانید او را به سوى واحد مساعدت به كاركنان راهنمایى كنید. باید این نكته را كاملا مشخص كنید كه اگر كارمند موردنظر اقدام به رفع مشكل خود نكند از كار اخراج خواهد شد. مراقب باشید كه این نكته را ظالمانه و با بىتفاوتى بیان نكنید اما در عین حال اطمینان حاصل كنید كه قاطعانه بیان شود تا جاى هیچگونه شك و شبههاى باقى نماند.
ارتباط و تعامل متقابل
درهرحال رسیدن به هدف، همواره در گروی برقراری یک ارتباط و تعامل متقابل است که باعث میشود رفتارهای نامطلوب یک کارمند اصلاح شده و برای شما موفقیت حاصل شود. ولی گاهی هم این موضوع غیرممکن است وقتی شما به بنبست میرسید و در وضعیتی دشوار و بغرنج قرار میگیرید و از طرفی آن کارمند هم در جهت اصلاح رفتارهای خود تلاشی نمیکند، اینجاست که شما نیاز پیدا میکنیدکه موضوع را طبق مقررات و ضوابط موجود در شرکت حل کنید.
نتیجه آرمانی در برخورد با کارکنان مشکلساز، رسیدن به یک راهحل توافقی است و حتما میدانید اینگونه رفتارهای ناهنجار همچنان ادامه پیدا خواهد کرد، مگر اینکه شما در این رابطه به یک تعامل دست پیداکنید. کارکنان لازم دارند بدانند چه رفتارهایی مطلوب و چه رفتارهایی نامطلوب هستند. بیان آنها بهصورت شفاف از سوی یک مدیر، همیشه کاری متعالی و ایدهآل بوده است. پس باید مطمئن شوید که کارکنان این الزامات، خواستهها و نتایج مثبت را از طریق شما دریافت کردهاند.