گزارش «فرصت امروز» از اختراعی برای تولید گرما در ساختمان و کاهش دمای زمین/ نسل جدید پکیج در جهان با 5 کارایی همزمان

موتورخانه که تا سال‌ها پیش بخش نمور و تاریک هر مجموعه مسکونی به نظر می‌آمد، در یک دهه اخیر با رواج پکیج‌های دیواری متحول شده اما این پایان تحول نیست، چرا که ایده‌ای نو تاسیسات و گرمایش را با کارایی و بهره‌وری بالاتر متحول کرده، تحولی که علاوه بر حجم و نیاز به تعمیر و نگهداری هزینه مصرف و تامین سوخت را نیز به‌طور چشمگیری کاهش داده است. یک فعال صنعتی به نام مهدی رحمانی از مهندسان کشورمان با ساخت نخستین پکیج پنج کاره چشم‌اندازی جدید به روی حوزه تاسیسات گشوده است. در این گزارش با این اختراع و مخترع آن بیشتر آشنا می‌شویم.

مهدی رحمانی که کارشناس رشته تکنولوژی تاسیسات است، از کار و تخصص خود چنین می‌گوید: در حال حاضر دانشجوی رشته مکانیک هستم و از 15 سالگی به این حوزه گرایش داشتم و در مجموعه صنعتی پدرم مشغول شدم. هم‌اکنون هم در همان مجموعه که یک شرکت صنعتی است در کنار اعضای خانواده‌ام مشغول کار هستم؛ کارخانه دابو صنعت 38 محصول گرمایشی تولید می‌کند و دو سال است که به‌عنوان شرکت دانش‌بنیان ثبت شده و در پارک علم و فناوری مازندران نیز استقرار یافته است. تاکنون در واحد تحقیق و توسعه موفق به ثبت اختراع چهار محصول شده‌ایم و علاوه بر آن سه محصول هم در مرحله داوری است و دو محصول ما به تولید انبوه رسیده است.

او ادامه می‌دهد: از دوران نوجوانی پس از تعطیل شدن مدرسه در کارخانه مشغول آموزش جوشکاری و نورد بودم و امروز تجربه جدی در بخش جوشکاری مخازن تحت فشار دارم و رونق کار مجموعه صنعتی پدرم در بخش قابل توجهی متوجه استفاده از دستاوردهای دانشگاهی است که با یک تلاش تیمی و ارتباطی که با دانشگاه‌های کشور و همچنین با کشورهای دیگر برقرار کردیم مطابق نیاز بازار محصولی را ساخته و به تولید انبوه رساندیم که می‌توان گفت موفق بوده است. 

رحمانی در مورد محصولات تولیدی مجموعه صنعتی دابو صنعت می‌گوید: «دیگ بخار و آبگرم با مشعل کاملا اتوماتیک زغال‌سنگ‌سوز» ابتکار مجموعه ما بود و هم‌اکنون به مشتریان خارجی تحویل می‌شود، این مشتریان اغلب از کشورهای افغانستان، قزاقستان و پاکستان هستند که در آنجا سوخت مایع گران‌تر است. البته در نظر داریم با حمایت دولت تولید انبوه و مراحل تجاری‌سازی این محصول را در سال 95 به پایان برسانیم، همچنین «دیگ بخار واتر تیوپ با اکونومایزر و واتر جاکت»، «پکیج چند منظوره تفتان»، «هوا ساز گرمایشی» و «دیگ بخار اسپیرال با ظرفیت پایین» از دیگر محصولات شرکت است که در بین این محصولات موفق به تولید انبوه پکیج چندمنظوره شده‌ایم.

ایده‌ای برای اختراع

سازنده پکیج چند منظوره که از همان ابتدا اشاره دارد محصولش پنج کاره است، این‌طور توضیح می‌دهد: مجموعه کاری ما در بخش تاسیسات فعال است و تقریبا در همه جا نیاز به تامین گرمایش محیط و آب گرم مصرفی وجود دارد. بر این اساس دو مجموعه مستقل که تاکنون این دو موضوع را تامین می‌کرده توسط ما تلفیق شده است، در یک واحد ساختمانی با افزایش نیاز به تامین آب گرم استخر، بخار برای سونا و آب گرم در جکوزی چندین وسیله برای تامین این نیازها در واحد تاسیسات نصب می‌شود تا این نیازها تامین شود، این موضوع زمانی برای من به شکل یک مشکل بروز کرد که در سال 1389 برای ساختمان خود به ساخت یک واحد تاسیسات نیاز داشتیم و از همان‌جا ایده تلفیق واحدهای تاسیسات گرمایشی به ذهنم خطور کرد تا تمام نیاز به گرمایش را با یک دستگاه پکیج چندکاره تامین کنم البته ایده و دستگاه اولیه با تولید فعلی که به‌صورت انبوه عرضه شده سه نسل تفاوت دارد و در سال 1391 محصول را ثبت اختراع کردم.

رحمانی در ادامه این‌طور می‌گوید: با ساخت این دستگاه هزینه سوخت، تعمیر و نگهداری و فضای اختصاص یافته به بخش تاسیسات کاهش یافت و همزمان می‌تواند آب گرم مصرفی، آب گرم استخر، آب گرم جکوزی، بخار برای سونا و آب گرم برای گرمایش محیط را برای رادیاتورها تامین کند. ضمن آنکه با دو سوخت گاز و گازوییل قابل اشتعال است و تاکنون در دنیا چنین محصولی تولید نشده بود، بلکه با دو کاربرد برای تامین گرمای محیط و آب گرم مصرفی آن تولید و عرضه شده است. در حالی‌که این محصول کارایی کافی را هم ندارد و پاسخگوی نیاز گرمایش به طور کامل و کافی نبوده است.

پکیجی با پنج کارایی و 93 درصد راندمان

سازنده نخستین پکیج پنج کاره دنیا از دیگر ویژگی‌های ابداعش می‌گوید: از محاسن این دستگاه این است که بسیار کم مصرف است، در هزینه تامین سوخت صرفه جویی جدی صورت می‌گیرد، گرید مصرف انرژی آن A است و راندمان بالای 93 درصد دارد. در نسل جدید راندمان 98 درصد را محقق خواهم کرد تا به پکیج چگالشی دست یابیم و این مهم تا کمتر از سه ماه آینده محقق می‌شود. همان‌طور که اشاره کردم نخستین پکیج پنج کاره را برای ساختمان خودمان ساختم و با راه‌اندازی آن هزینه گاز مصرفی ما در زمان اوج مصرف که فصل زمستان است، در مجموعه سه واحد مسکونی با فعال بودن دائمی استخر، سونا و جکوزی حدود 110هزار تومان محاسبه شد که اگر این پکیج پنج کاره مستقر نبود رقم قبض گاز بالغ بر 600 هزار تومان می‌شد، در مجموع راندمان حرارتی 93 درصد، نیاز به فضای کم برای نصب، کم صدا بودن در حد آلودگی 40 دسی‌بل، مبدل‌های ضد رسوب، خنثی‌سازی رسوب‌ها در مجموعه پکیج و جلوگیری از خوردگی، تجهیز به تابلو کنترل هوشمند براساس دمای محیط و نیاز به سطح مناسبی از گرما و دمای خارج شده از این محصول حدود 70درجه از ویژگی‌های این پکیج است.

وی در ادامه در خصوص تاثیر این تاسیسات بر کاهش دمای زمین می‌افزاید: به علاوه محصول دیگ‌های آب گرم چگالشی دستاورد جدید ماست که دمای خروجی از دودکش را منطبق با دمای محیط و کمی بیشتر می‌رساند. در حالی‌که همه سیستم‌های شوفاژ اگر دمایی حدود 70درجه سانتیگراد تولید کند، دمای دودکش آنها 140 تا 150 درجه سانتیگراد خواهد بود. در حالی‌که محصول ما با بهره‌گیری از یک فناوری در سیستم چگالشی دمای دودکش 30، 35 و 42 درجه را در خروجی دارد که اتفاقی بی‌سابقه است.

2سال تحقیق در مسیر تولید

رحمانی از مسیر طی شده و تامین هزینه اختراع خود می‌گوید: با توجه به نصب رایگان چند نمونه در ابتدا هزینه آزمایشگاه و نمونه‌سازی این پکیج پنج‌کاره حدود 70 میلیون تومان بود و با توجه به هزینه جدی صورت گرفته هم‌اکنون به‌صورت ثبت سفارشی این پکیج را تولید می‌کنیم و به‌صورت سه و حتی چهار کاره هم با توجه به نیاز مشتریان تولید انجام می‌شود، ایده اولیه این محصول متعلق به من بود اما رونق و توسعه آن با تولید نسل دوم و سوم به طور تیمی انجام شد و حدود دو سال کار تحقیق برای نهایی شدن یک ایده و ثبت آن صرف شد.

230 پکیج فروخته‌ شده

او درباره بازار محصول پکیج‌های پنج کاره بیشتر توضیح می‌دهد: از آنجاکه تبلیغات برای این محصول بسیار ضعیف بوده هنوز به تولید انبوه نرسیده و با ثبت سفارشی تولید شده اما این یک محصول دانش‌بنیان است و مانند هر محصول دیگری همچون اجاق گاز، یخچال و بخاری قابلیت تولید انبوه دارد و با تولید انبوه نیاز بازار در این زمینه محسوس است، همچنان که تاکنون 230 دستگاه تولید و عرضه کرده‌ایم و قیمت‌گذاری آن کاهش 60 درصدی نسبت به تجهیزات مستقلی چون دیگ آب گرم، منبع دوجداره، مبدل گرمایش استخر، مبدل شلنگ تیوب برای جکوزی و یک دستگاه دیگ بخار برای سونای بخار که در یک مجموعه متمرکز شده، دارد و اگر یک موتورخانه حدود 30 میلیون هزینه داشته باشد این پکیج پنج‌کاره تا 14 میلیون تومان هزینه خواهد داشت و تاکنون برای آپارتمان از 100 واحد تا فضایی با 2هزارمتر زیر بنا پکیج تولیدی خود را نصب کرده‌ایم.

شناخت کافی از بازار، خدمات مناسب

رحمانی در خصوص وضعیت بازار مصرفی این اختراع این‌گونه می‌گوید: با توجه به حضور فعال ما به‌عنوان یک برند در بازار محصولات تاسیساتی و شناخت مشتریان و سوابق مجموعه صنعتی به نوعی مشتریان به ما اعتماد داشتند و محصول ما را پذیرا بودند.

ما هم با توجه به حضور چند ساله در بازار و در نظر گرفتن نیاز مشتریان و بازار مصرفی دست به تولید محصول زدیم. ضمن آنکه نصب دستگاه و فروش آن را با شرایط بسیار مناسب در اختیار مشتریان قرار دادیم و این دستگاه را در درجه کیفی تولید کردیم تا به مدت 10 سال بی‌نیاز از تعمیرات باشد و در تولید این محصول از تجربه محصولات پیشین بهره کافی بردیم و جای خالی این محصول را در بازار مصرف احساس کردیم.

4میلیارد که خط تولید را راه می‌اندازد

رحمانی ادامه می‌دهد: با توجه به ارتباط جدی در بازار تاسیسات تاکنون تبلیغات خاصی برای پکیج پنج کاره انجام نداده‌ایم، چراکه امکان تولید انبوه این محصول فعلا محقق نشده؛ البته هم‌اکنون فضای 4 هزار متر مربع کارخانه قدیمی برای تولید انبوه و راه‌اندازی کارخانه در اختیار است و صرفا تامین مالی و خرید تجهیزات مشکل اصلی ماست.

وی می‌افزاید: سال گذشته از صندوق نوآوری و شکوفایی 300 میلیون اعتبار دریافت کردیم که پاسخگوی خرید یکی از تجهیزات برای راه‌اندازی خط تولید این پکیج است. البته سرمایه در گردش کارخانه فعال دابو صنعت هم‌اکنون با 20هزار متر مربع قابلیت راه‌اندازی خط تولید جدید از نظر فضا را خواهد داشت اما به‌طور کلی هم‌اکنون نیازمند 4میلیارد تومان برای تولید 4هزار دستگاه در سال هستیم.

حمایت دولت، نیاز دانش‌بنیان‌ها برای توسعه

این مخترع در ادامه می‌گوید: هدف شرکت ما تاکنون حفظ مشتریان بوده و در بخش بازار جدید، بازار صادراتی فعالی داشتیم و از این منظر برای تولید محصولات دانش‌بنیان خود با مشکلی مواجه نخواهیم بود چرا که موفقیت خوبی تاکنون در عرصه بازار داشتیم و تا امروز از طریق نمایندگی‌های خود در شهرها پکیج را به مشتریان معرفی کردیم اما بستر بازار برای تولید انبوه پکیج چندکاره فراهم و مناسب است چرا که همه مشتریان به سمت محصولات کم مصرف گرایش دارند و من نوید می‌دهم نسل جدیدی از سیستم گرمایشی را که در راه است، مخاطب به خوبی جذب می‌کند.

رحیمی تصریح می‌کند: یکی از رویکردهای دولت از سال گذشته جایگزینی 600 هزار موتورخانه قدیمی پرمصرف با انواع کم مصرف آن بوده و می‌توان گفت اختراع ما کاربری و مشتریان سراسری بسیاری خواهد داشت هر چند وزارت نفت برای جایگزینی تاسیسات ساختمان وزارت از برندهای خارجی استفاده کرده بود و این نشان‌دهنده این موضوع است که این مجموعه به برندهای داخلی اعتنای جدی نداشت و حمایت از دانش‌بنیان‌ها به نوعی در سطح شعار است چرا که عدم حمایت دولت بزرگ‌ترین مشکل دانش‌بنیان‌هاست و مسیر معرفی محصولات تولید داخل در بازار با مشکلاتی مواجه است.

ارتباط با نویسنده: a.s.h.shabestari@gmail.com