واردات سموم کشاورزی با تعرفه 15درصدی سبب شده تا تولیدکنندگان داخلی این محصول با مشکلاتی در بازار فروش روبهرو شوند. این تولیدکنندگان معتقدند، عملکرد دولت در سالهای گذشته سبب بروز این مشکلات شده و ازهمینرو خواهان اتخاذ رویکردی جدید از سوی دولت هستند. به گفته فریبرز جهانتیغی، مدیرعامل شرکت «آریاشیمی»، در ســالهـــای گـــذشتــه واردکنندگان با مجوز دولت، اجازه داشتند که 12درصد سم مورد نیاز کشور را وارد کنند اما اکنون 50درصد از سموم کشاورزی مورد نیاز در کشور از طریق واردات به بازار راه مییابد.
مدیرعامل آریا شیمی، توضیح میدهد که وقتی بهره بانکی در کشور برای بخش تولید هم بیش از 24درصد است، بنابراین دولت باید در بخش تعرفهها این هزینهها را جبران کند تا تولیدکنندگان داخلی در رقابت با رقبای خارجی بازار را از دست ندهند. عوارض واردات سموم آماده هر لیتر 700 تومان است درحالیکه برای مواد اولیه تکنیکال هر کیلوگرم 2هزارتومان است.
وی ادامه میدهد: برای تولید برخی از سموم تا 50درصد به مواد تکنیکال نیاز است که با حساب تعرفه واردات تولیدکننده باید 300تومان بیشتر از واردکنندگان عوارض پرداخت کند. برای واردات محصولات جانبی و بستهبندی مانند قوطیهای آلومینیومی نیز باید 30درصد تعرفه گمرکی بپردازیم اما چون واردکنندگان محصول را در یک پکیج وارد میکنند، هزینههای کمتری میدهند. با این حساب باز هم تولیدکننده متضرر میشود.
واردات سموم بدون پشتیبانیهای فنی
علی وزیری، مدیرعامل شرکت کاوش شیمی کرمان نیز در گفتوگو با «فرصتامروز»، از شرایط دشوار تولید سخن گفته و میافزاید: تا پنج، شش سال پیش نزدیک به 90درصد سموم ژنریک مصرفی (منهای محصولات شرکتهای چند ملیتی) در کشور تولید میشد. این موضوع برای کشاورزان نیز مطلوب بود، چون هر سمی نیاز به پشتیبانیهای فنی از سوی تولیدکننده دارد و زمانی که تولیدکننده در داخل کشور باشد، پشتیبانی فنی هم شکل واقعی میگیرد.
وی تصریح میکند: در سالهای اخیر قوانین به سمتی سوق یافت که حمایت از تولید جای خود را به حمایت از واردات داد و به این ترتیب برخی از تولیدکنندگان از چرخه رقابت خارج شدند. از یکسو وزارت صنعت بر این موضوع اذعان دارد اما وزارت کشاورزی سیاست خود را بر تولید بیشتر محصولات کشاورزی با سموم ارزانتر گذاشته که منطق درستی نیست.
کیفیت برتر تولید داخلی
مدیرعامل شرکت کاوش شیمی کرمان میگوید: اگر زمین بازی بهصورت برابر در اختیار تولیدکنندگان داخلی سموم کشاورزی و تولیدات خارجی (چینی و هندی) قرار گیرد حتی اگر حمایتی هم از ما نشود، در کیفیت و قیمت سرتر از تولیدکنندگان چینی خواهیم بود.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا توان تولید مواد تکنیکال سموم را داریم، اظهار میکند: تولید مواد تکنیکال به سرمایههای بزرگتر و دانش فنی نیاز دارد. از نظر دانش فنی زیاد عقب نیستیم اما زمانی که سرمایهگذاری در بخش فرمولاسیون حمایت نمیشود و از بازگشت سرمایه خود مطمئن نیست، دلیلی ندارد که در بخش تکنیکال با آن حجم بزرگ، سرمایهگذاری کند.
قوانین در راستای حمایت از تولید نیست
مسعود گیلآبادی، مدیرعامل شرکت رازی شیمی خرم، بر این باور است که تولیدکنندگان داخلی توان افزایش ظرفیت تولید سموم را تا 10 برابر دارند، به شرط اینکه قوانین در راستای حمایت از تولید باشد. وی در گفتوگو با «فرصت امروز»، میافزاید: سمومی که در داخل تولید میشوند قابلیت نظارت و آزمایشهای کامل را دارند اما سموم وارداتی از این مزیت برخوردار نیستند.
وی میگوید: کیفیت سموم تولید داخل بالاتر از سموم وارداتی از هند و چین است. دلیل آن هم امکان انجام آزمایشها و نظارتهای کنترلی لحظهای از سوی سازمان حفظ نباتات وزارت جهادکشاورزی است. درحالیکه سموم وارداتی مشخص نیست چگونه و از سوی کدام مرجع موثق آزمایش و کنترل شدهاند.
ترویج و آموزش بر عهده بخش خصوصی؟
مدیرعامل شرکت رازی شیمی خرم، درخصوص وظیفه بخش خصوصی در ترویج و آموزش کشاورزان برای مصرف و نحوه درست استفاده از سموم کشاورزی، اظهار میکند: از آنجا که دولت از نظر منابع مالی و بودجهای در تنگناست، بنابراین بخش خصوصی باید بهتنهایی وظیفه ترویج و آموزش را برعهده گیرد.
تولیدکنندگان در سالهای اخیر با برگزاری همایشها و دورههای آموزشی در سراسر کشور و همچنین نمایشگاهها اقدامات خوبی در این راستا انجام دادهاند. گیلآبادی میافزاید: بخشی از کیفیت سموم به عواملی مانند درجه حرارت، شناخت نوع آفت، نحوه و زمان مصرف، نوع دستگاههای پاشش و سایر موارد دیگر وابسته است. همه این موارد بر لزوم آموزش بهرهبرداران تاکید دارند و اگر سود تولید برای تولیدکنندگان مناسب باشد میتوانند در این زمینهها هم هزینه کنند.