حذف کامل درآمدهای نفت از بودجه، زمان‌بر است

بودجه کشور مستقیما از فروش نفت خام به دست می‌آید، اگر چه دولت‌های متعددی برای استقلال بودجه از نفت برنامه‌هایی داشته‌اند اما وابستگی 70 درصد بودجه به فروش این طلای سیاه نشان می‌دهد که تنها ممر درآمد کشور نفت است‌.
تلاطم شدید بازار و کاهش بی‌سابقه قیمت نفت یک بار دیگر مجلس و دولت را وادار کرد که درباره وابستگی بودجه به نفت جدی‌تر فکر کنند‌. هادی قوامی، نماینده مجلس در این باره گفته: ‌حذف کامل درآمدهای نفت از بودجه به راحتی امکان‌پذیر نیست اما تلاش‌مان این است تا با راهکارهای مختلف در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت این زمینه را فراهم کنیم.

او که عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس است معتقد است: توزیع یارانه‌ها به‌صورت هدفمند موجب وابستگی کمتر به درآمدهای نفتی می‌شود از این رو دولت می‌تواند به منظور کاهش وابستگی نسبت به حذف دهک‌های پردرآمد اقدام کند. البته عکس این کار نیز امکان‌پذیر است؛ یعنی یارانه دو دهک کمیته امداد و بهزیستی را پرداخت و مابقی دهک‌ها را در پروژه‌های سرمایه‌گذاری شرکت نفت سهیم کنیم‌. مزیت این کار این است که هم از کاهش شدید بودجه نفت جلوگیری می‌شود و هم مردم از منافع حاصل از این کار بهره می‌برند.

وی با اشاره به رشد تولید ناخالص داخلی گفت: در کشورهای پیشرفته و توسعه‌یافته، رشد تولید ناخالص حدود 30 الی 40 درصد است، در حالی‌که رشد تولید ناخالص داخلی ما شش درصد است‌. اگر ما بتوانیم از تولید ناخالص داخلی سهم مالیات‌ها را افزایش دهیم، در واقع می‌توان آن را به‌عنوان یک منبع جانشین نفت در نظر گرفت. این نماینده مجلس نهم بیان کرد: اگر قیمت هر بشکه نفت در زیرزمین از قیمت آن روی زمین بیشتر باشد، استخراج آن منطق علمی ندارد، زیرا ثروت ملی است و باید آن را برای نسل‌های بعد ذخیره کنیم. عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس افزود: البته ما در میدان‌های مشترک چاره‌ای نداریم، زیرا اگر استخراج و اکتشاف نکنیم، کشور مقابل از آن به نفع خود بهره‌برداری خواهد کرد.

وی با بیان اینکه در صورت کاهش صادرات احتمال تغییر قیمت نفت در بودجه وجود دارد، گفت: اگر71 الی 73 هزار میلیارد تومان درآمد پیش‌بینی شده نفتی را از بودجه سالانه حذف کنیم، رقم بودجه عمومی کاهش خواهد یافت، یعنی از 260 هزار میلیارد تومان به حدود 190‌هزار میلیارد تومان خواهد رسید. قوامی در رابطه با راهکارهای جبران کاهش درآمد نفت تصریح کرد: این کاهش را می‌توان از طریق مدیریت سهام عدالت، خصوصی‌سازی پالایشگاه‌ها، افزایش برخی از مالیات‌ها و حذف یارانه ثروتمندان جبران کرد.