چندی پیش مبحثی به عنوان آشتی ملی مطرح شد؛ مبحثی که در گستره سیاسی کشور با بازتاب های متفاوتی روبه رو شد. جدای آنکه آشتی ملی از سوی چه کسی و با چه عکس العمل هایی روبه رو شده است، اما همواره فعالان بخش خصوصی به انسجام در ساختار حاکمیت کشور اشاره داشته اند و بهبود وضعیت اقتصادی را در گرو انسجام و هماهنگی ارکان مختلف حاکمیت دانسته اند.
نظری که شاید بی شباهت با مبحث آشتی ملی نباشد. آشتی ای که خبر از آرامشی نسبی در ساختار اجتماعی اقتصادی کشور می دهد و کمک می کند تا وضعیت نامناسب اقتصادی امروز مرتفع شود. فارغ از آنکه آشتی ملی مورد پذیرش احزاب مختف واقع شود یا خیر باید گفت که کشور خواه ناخواه نیازمند یک ثبات نسبی است که از یک همراهی و هم نظری در ساختار حاکمیت می آید.
همراهی ای که یک برنامه منسجم و اجرایی را به همراه دارد که همه ساختار کشور اعم از اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را به سمت فضایی آرام و شکوفا پیش می برد. چه بخواهیم و چه نخواهیم وضعیت دشوار امروز ضرورت این همراهی را به جناح های مختلف تحمیل می کند و مجموعه می تواند از ظرفیت خود در جهت همراهی جناح ها بهره ببرد و کشور را به سمت چشم اندازی که همه در آن منتفع می شوند پیش ببرد.
***
علیرضا چتری:
عامل همه مشکلات تشدد آراست
علیرضا چتری، عضو اتاق بازرگانی زنجان معتقد است که مشکل اصلی کشور تفاوت سلیقه هاست و با هماهنگی طیف های مختلف، بخش عمده مشکلات اقتصادی از بین می رود.
با توجه به مبحثی که در حوزه سیاست با عنوان آشتی ملی مطرح شده است، از آنجا که فعالان بخش خصوصی همیشه بر نوعی وحدت رویه و انسجام میان ساختار حاکمیت در جهت بهبود فضای اقتصادی تأکید داشته اند، چنین مبحثی چقدر می تواند خواسته بخش خصوصی را عملیاتی و به بهبود فضای اقتصادی کمک کند؟
ورای اینکه ما چه اسمی برای این مبحث انتخاب کنیم، به نظر من مشکل اصلی کشور ما همین عدم انسجام در حاکمیت است.
از زمانی که بنیاد کشور نهاده شده، همواره گروه های مختلف برای خود یارکشی کرده اند و این یارکشی سبب شده است که منافع گروهی بر منافع ملی اولویت داده شود.
جدای از مسائل سیاسی و شعارهای انتخاباتی اگر واقعاً اراده جمعی در جهت همراهی همه جناح ها و گروه ها صورت بگیرد، اتفاق خجسته ای است. به این دلیل که عامل همه مشکلات ما همین تشدد آرا و تفاوت سلیقه ای گروه های مختلف است که از بین رفتن این تشدد آرا یعنی از بین رفتن اغلب مشکلاتی که اکنون با آنها دست به گریبان هستیم. در کشور قدرتمندی مانند آمریکا، جدای از بعد سیاسی آن، ما شاهد هستیم که این کشور 72 ملت با صد و خرده ای حزب و جناح مختلف همه در راستای یک هدف حرکت می کنند و با همه تفاوت سلیقه همه همراه و همدل هستند.
اما متأسفانه در کشور ما حداقل تفاوت سلیقه ها نیز نمی توانند یکدیگر را تحمل کنند و مسیری که می روند مسیری است که مشکلات فعلی کشور را ایجاد کرده است.
هر گروهی که سر کار می آید اهداف خود و افراد خود را وارد ساختار حاکمیت می کند. این تغییر مداوم کشور را از انسجام دور کرده و مشکلات فعلی را رقم زده است.
حال اگر بخواهیم به سمتی برویم که این انسجام و هماهنگی ایجاد شود باید چه کرد؟
کشور ما فردی را به عنوان بزرگ تر در رأس خود دارد. هر جناح و طیفی که می آید بی تفاوت به این بزرگ تر سلایق خود را اعمال می کند. به نظر من تنها رهبری است که می تواند این هماهنگی را ایجاد کند و با گرد هم آوردن افراد در کنار یکدیگر این انشقاق را از بین ببرد و کمک کند تا با یک همدلی و هماهنگی مشکلات کشور مرتفع شود. امیدواریم که این اراده به زودی محقق شود و مشکلات اقتصادی کشور از بین برود.
***
ابوالفضل خاکی:
رشد اقتصادی نیازمند آرامش است
ابولفضل خاکی، عضو اتاق بازرگانی ایران معتقد است که نیاز امروز جامعه و اقتصاد ما آرامش است که این امر در گرو همدلی و همراهی جناح های مختلف ایجاد می شود که می توان از آن به عنوان آشتی ملی یاد کرد.
مبحثی تحت عنوان آشتی ملی در ساختار سیاسی مطرح شده است، شما تا چه حد این مبحث را در وضعیت اقتصادی کشور موثر می بینید. آیا لازمه فضای اقتصادی کشور این نیاز را می طلبد؟
آنچه مشخص است اینکه در حوزه مسائل اقتصادی ما نیازمند آرامش هستیم. آرامش باید در حوزه های مختلف فراهم شود تا سرمایه گذار خارجی که علاقه مند به سرمایه گذاری در کشور است، با درک آرامش در کشور به راحتی بتواند به حوزه اقتصاد ما وارد شود.سرمایه اساسا ترسو است و جایی می رود که شرایط مناسب برای سرمایه گذاری وجود داشته باشد.
خوشبختانه در کشور ما شرایط مناسب سرمایه گذاری از هر سو فراهم است. کشور ما در حوزه های معدنی و انرژی بزرگ ترین منابع جهان را در اختیار دارد و این منابع پتانسیل کافی برای جذب سرمایه گذار خارجی را ایجاد کرده است.
بنابراین با ایجاد ثبات کافی در متن کشور می توانیم این پتانسیل ها را نسبت به سرمایه خارجی به فعل دربیاوریم. اگر در کشور ثبات و آرامش سیاسی فراهم باشد، شرایط اقتصادی ما نیز رو به بهبود می رود.برخی جریان ها معتقدند که نیاز به آشتی ملی وجود ندارد و اکنون این آشتی وجود دارد.
به نظر شما این به آن معناست که آن ثبات مدنظر شما در کشور فراهم است یا نه کشور ما نیاز دارد به آن فضای ثبات برسد؟
نمی توان منکر تنش های موجود که ناشی از تفکرات متعدد است شد. براساس آزادی هایی که خوشبختانه وجود دارد، طیف های مختلف تفکر و نظرات خود را مطرح می کنند که این ممکن است تنش هایی را در جامعه ایجاد کند. ایرادی در این تفاوت تفکر ها نیست، اگر ما بتوانیم همه این تفکر ها را در جهت یک هدف واحد که منافع ملی است به حرکت دربیاوریم بی شک این تنش ها تبدیل به همسویی در کشور می شود که مشکلات فعلی را کنار می زند.
این هماهنگی میان گروه های موافق و مخالف خارج و داخل شرایط را به نفع کشور تغییر خواهد داد و آن ثبات نسبی که منافع ملی را در نظر دارد و باعث آرامش فضای اقتصادی است به نفع همه خواهد بود. شرایط سکون و آرامش به معنای آن است که سرمایه خارجی جذب می شود.
سرمایه گذاری خارجی نیز به معنای اشتغال و ارتقای رفاه مردم است که نیاز فعلی جامعه ما است و با همدلی جناح های مختلف می توان به آن دست یافت. آشتی ملی به معنای همراهی و همدلی جناح های مختلف است که در جهت یک هدف مشخص در جهت حفظ نظام گام برمی دارند که نتیجه آن بهبود شرایط اقتصادی و ایجاد رفاه برای همه مردم است و نظام را بالنده می کند.
***
محمود سیادت:
باور مردم را با همدلی بارور کنیم
محمود سیادت،رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و افغانستان معتقد است تا همدلی در حاکمیت ایجاد نشود مردم به باور همراهی برای گذر از پیچ دشوار فعلی نمی رسند و نمی توانیم بدون وحدت رویه در ساختار حاکمیت به بهبود شرایط امیدوار باشیم.
با توجه به بحث آشتی ملی که مطرح شده است و شباهت این مبحث با تأکید همیشگی فعالان بخش خصوصی بر نوعی انسجام و وحدت رویه در ساختار حاکمیت، ارزیابی شما از این مبحث چیست؟
فکر می کنم شرایط اقتصادی ما به سمتی رفته است که برخی تصمیمات اکنون اختیار نیست و مجبور هستیم که این تصمیم ها را عملیاتی کنیم. برای این تصمیم ها نیز کل حاکمیت باید اقدام کند. اکنون که این گردنه سخت پیش روی ما است، ما نیاز به آرامش کامل اجتماعی و سیاسی داریم. طبیعتا نزدیک شدن جریان های فکری به یکدیگر و دست به دست هم دادن آنها برای نجات ایران اکنون به یک ضرورت تبدیل شده است. در تاریخ کشور ما کمتر شرایط حساسی مانند اکنون وجود داشته است. اکنون لازم است با تدبیر، گذشت و عقلانیت شرایطی را رقم زد که بتوانیم به راحتی از این گردنه صعب العبور بگذریم.
پس شما نیز به مقوله ای به عنوان آشتی ملی حالا با هر نامی معتقد هستید و آن را لازمه شرایط فعلی می دانید؟
بله، من کاری به واژه ها ندارم. فکر می کنم ما اکنون نیاز به آرامش ملی داریم. آرامش ملی که در نتیجه همدلی، همگرایی و وحدت کلمه برای توسعه اقتصادی ایران حاصل می شود. اکنون کشور ما نیازمند فضای مناسب اقتصادی است که در آن ایجاد اشتغال شود و رونق و رفاه اقتصادی صورت بگیرد. این نیازی است که مردم بحق پس از 38سال از حاکمیت انتظار دارند. برآورده کردن آن در شرایط فعلی که نظام و کشور مورد هجمه های مختلف قرار گرفته بی شک تنها در سایه همدلی و نوعی وحدت ملی ایجاد می شود.
این وحدت ملی که به آن اشاره می کنید چگونه عملیاتی می شود؟
به نظر من در نخستین قدم باید زمینه های ایجاد این مشکل را از بین برد. همه به این مسئله که شرایط فعلی شرایط مناسبی نیست واقف هستند. هرچند که ما در حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی نیز به شدت دچار مشکل هستیم، اما من به عنوان یک فعال اقتصادی در حوزه تخصصی خودم صحبت می کنم و باید بگویم بهبود شرایط کسب و کار بی شک تنها از یک دولت بر نمی آید و این حاکمیت و حتی در سطح کلان تر این مردم هستند که باید به باور نیاز کشور به تغییر برسد.
متأسفانه در چند سال گذشته مشکلاتی ایجاد شد که به باور مردم نسبت به حاکمیت خدشه وارد کرد؛ مباحثی چون سوءاستفاده های مالی، ارتشا، رانت ها و آقازاده ها که سبب شده بخشی از مردم نسبت به نظام بی اعتماد شوند. اکنون ضرورت شرایط اقتصادی ما نوعی جراحی اقتصادی است که همان شرایط اقتصاد مقاومتی است .
تنها در شرایطی که مردم همراهی و وضعیت را درک کنند قابل اجراست. تا زمانی که مردم شاهد اختلاف های سیاسی و سلیقه ای در حاکمیت هستند و از گوشه و کنار شاهد باند بازی ها و سوءاستفاده های مالی هستند نمی توانیم از آنها انتظار داشته باشیم که شرایط سخت فعلی را درک و به این باور کمک کنند تا کشور از این پیچ بد اقتصادی عبور کند. هیچ اقدامی بدون همراهی مردم عملیاتی نمی شود و لازمه شرایط فعلی آن است که طرحی نو درانداخته شود.
ارتباط با نویسنده: sarabouromand@gmail.com