نگاهی به دستاوردهای چهاردهمین نمایشگاه لوازم خانگی / اینجا فروشگاه نیست، نمایشگاه است

چندی پیش چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی لوازم خانگی با شعار «تولید صادرات گرا- بازارهای فراگیر» آغاز به کار کرد و با افزایش چشمگیر حضور شرکت‌های خارجی نیز همراه بود‌. در این نمایشگاه بیش از 280 شرکت داخلی و خارجی (٢٣٠ شركت داخلی و ٥٧ شركت خارجی) گردهم آمده بودند تا جدیدترین تولیدات و محصولات خود را در معرض دید علاقه‌مندان قرار دهند و به تبادل تکنولوژی با یکدیگر بپردازند‌. این نمایشگاه به همت انجمن صنایع لوازم خانگی ایران برگزار شد؛ یکی از پرسابقه‌ترین تشکل‌های صنعتی ایران که از سال 1362 با اعتقاد به ضرورت فراهم‌سازی بستر مناسب معرفی توانمندی‌های صنعت لوازم خانگی کشور و با هدف ترویج و تعمیق الگوی صحیح بهره‌برداری از فضای نمایشگاه منطبق بر فرهنگ صنعتی، برنامه‌ریزی و اجرای نمایشگاه‌های مختلف از جمله نمایشگاه بین‌المللی لوازم خانگی را در دستور کار خود قرار داده است‌. در این نوشتار سعی داریم به بررسی کیفی چهاردهمین نمایشگاه لوازم خانگی ایران بپردازیم تا با تقویت نکات مثبت و شناخت نکات منفی، به هرچه پربارتر شدن نمایشگاه‌های آتی کمک کنیم‌.

یک نمایشگاه امیدوارکننده

نمایشگاه امسال با توجه به چشم‌اندازهای روشن اقتصاد ایران با استقبال شرکت‌های خارجی مواجه شد و نسبت به سال گذشته بیش از صد درصد رشد داشت. همچنین حضور شرکت‌های داخلی نیز بیش از 11 درصد افزایش نشان می‌دهد‌. به منظور مقایسه بهتر از نظر کمی، جدول ارائه شده میزان مشارکت را در سال‌های اخیر به خوبی نشان می‌دهد.

جانمایی غرفه‌ها به تفکیک گروه‌های کالایی

در ســال‌های گذشـــته، جانمایی نامطلوب و بدون تفکیک، موجب سردرگمی بازدیدکنندگان و نارضایتی برخی مشارکت‌کنندگان شده بود که امسال با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته توسط متولی برگزاری نمایشگاه، شاهد رفع این مسئله بودیم‌. یکی از نقاط قوت نمایشگاه، برگزاری چهار کارگاه تخصصی با موضوعات بهینه‌سازی مصرف سوخت و انرژی در صنعت لوازم خانگی و تکنولوژی نوین ساخت لوازم خانگی بود‌.

با توجه به ضرورت توجه بیش از پیش به بحث بهره‌وری انرژی و استفاده بهینه از انرژی، برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های هدفمند، لازم است کارگروه‌هایی در زمینه همکاری‌های صنعت لوازم خانگی و سازمان بهره‌وری انرژی ایران تشکیل شود و این قبیل فعالیت‌ها تنها منحصر به کارگاه‌های تخصصی در نمایشگاه نشود‌. امیدوار هستیم با گسترده شدن سطح همکاری‌ها، شاهد تاثیرات شگرف در صرفه‌جویی مصرف انرژی و اقتصاد کشور باشیم.

نقاط ضعف

انتقادی که در سال‌های اخیر به نمایشگاه لوازم خانگی وارد است، تاریخ برگزاری آن است و تنها منحصر به نمایشگاه چهاردهم نیست‌. در سال‌های اخیر شاهد برگزاری نمایشگاه لوازم خانگی در دی یا بهمن بوده‌ایم که به هیچ عنوان زمان مناسبی نه برای بازدیدکنندگان و نه برای مشارکت‌کنندگان است‌. با توجه به فصل خرید لوازم خانگی و جامعه هدف شرکت‌های تولیدی، برگزاری نمایشگاه در این فصل سال، چندان مطلوب نیست و تاثیری بر ترغیب مخاطبان این شرکت‌ها ندارد‌.

متاسفانه تلاش‌های بسیار انجمن صنایع لوازم خانگی ایران (به‌عنوان اصلی‌ترین متولی برگزاری نمایشگاه) برای تغییر زمان آن، کماکان بی‌نتیجه مانده است‌. از آنجایی که تقویم نمایشگاهی به‌طور سالانه توسط شرکت‌ سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران تدوین می‌شود، انتظار می‌رود به خواست صنعتگران بیش از پیش توجه شود و در سال‌های آینده شاهد برگزاری نمایشگاه بین‌المللی لوازم خانگی در ماه‌های مناسب‌تری (به‌طور مثال روزهای پایانی تابستان یا اوایل فصل پاییز) باشیم‌.

گذشته از این، از بعد توسعه صادرات نیز صنعت لوازم خانگی به‌عنوان یکی از بخش‌های فعال در زمینه صادرات غیر‌نفتی، نیاز به حضور و مراودات تجاری بیشتری با فعالان و بازرگانان خارجی دارد‌. مناسب‌ترین عرصه برای این فعالیت، نمایشگاه لوازم خانگی است که برگزاری آن در ماه‌های ژانویه و نخستین روزهای سال نو میلادی، مجالی را برای حضور تجار و بازرگانان خارجی در ایران، باقی نمی‌گذارد‌. امسال به سبب نداشتن روز تعطیل (جمعه) در زمان برگزاری نمایشگاه، میزان استقبال مردم، شاید با کمی ریزش مواجه بود‌. فارغ از مخاطبان خاص این نمایشگاه که با دید تخصصی نسبت به تولیدات شرکت‌ها و رصد تحولات صنعت راهی نمایشگاه می‌شوند، درصد بالایی از بازدیدکنندگان نمایشگاه را مخاطبان عام تشکیل می‌دهند و وجود یک روز تعطیل می‌تواند کمک شایانی به افزایش بازدیدها کند و بهترین زمان برای به نتیجه رساندن برنامه‌های متولیان امر در جهت تغییر دیدگاه بازدیدکنندگان از «خرید» به «مقایسه و تحلیل» محصولات و به‌طور کلی برنامه‌ریزی در جهت اصلاح فرهنگ بازدید از نمایشگاه است.

کمرنگ بودن حضور برندهای بین‌المللی در بخش مشارکت‌کنندگان خارجی

اگرچه مشارکت شرکت‌های خارجی درصد قابل توجهی افزایش یافته بود، اما غیبت نام‌های آشنای بین‌المللی در این نمایشگاه نیز همچون سال‌های اخیر، محسوس بود‌. البته پرداختن به این بحث و بررسی دلایل عدم حضور این برندها موضوعی است که باید به‌صورت جداگانه مورد بررسی قرار بگیرد‌. 

نمایشگاه، نه فروشگاه!

آنچه در کشور ما تقریبا در مورد اکثر نمایشگاه‌ها به اشتباه گرفته می‌شود، تفاوت آن با محلی برای فروش است‌. اهداف و کارکردهای صنعت نمایشگاهی در تمام دنیا مشخص و شناخته شده است، اما متاسفانه در کشور ما در این کارکردها، فروش مستقیم نیز دخیل می‌شود‌. كاملا بدیهی است که نمایشگاه‌ها مجالی مناسب برای انجام مذاکرات اولیه و آشنایی صنعتگران و تجار است‌. فروش مستقیم موجب انحراف از اهداف اصلی برپایی یک نمایشگاه، خصوصا با پسوند بین‌المللی می‌شود‌. اصولا نمایشگاه مجالی کوتاه برای به نمایش گذاشتن محصولات، دستاوردها و پیشرفت‌های تکنولوژیک یک صنعت است که در کنار آن فرصتی مناسب را برای انجام مذاکرات اولیه برای همکاری‌های گسترده آینده فراهم می‌آورد‌. حضور مخاطبان عام برای صنعت لوازم خانگی بسیار مغتنم است که باید با سازوکاری درست به مسیر اصلی خود هدایت شود تا از پتانسیل بالای نمایشگاه به درستی بهره برد‌. این همان بخشی است که باید از سوی صاحبان کسب‌و‌کار بیشتر مورد تامل قرار بگیرد.

در مجموع می‌توان گفت روند ارتقای کیفیت برگزاری نمایشگاه لوازم خانگی محسوس است، اما همچون سایر نمایشگاه‌های برگزار شده در کشورمان، با استانداردهای بین‌المللی فاصله دارد‌. امیدوار هستیم با برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تر و توجه بیشتر به دغدغه‌های صنعتگران، شاهد برگزاری هرچه بهتر نمایشگاه لوازم خانگی باشیم.