اقتصاد خدمات‌ محور، محرک تازه اقتصاد جهان

اقتصاددان‌ها و تحلیلگران اساسا دوست دارند بخش صنعت وضعیت تثبیت‌شده‌ای داشته باشد و این امر کاملا‌ منطقی است.

این روزها داده‌های ارائه‌شده درباره صنایع ظاهرا چندان کمکی به تحلیل وضعیت اقتصاد جهان نمی‌کند، ‌این درحالی‌است که پیش از این مهم‌ترین کمک برای تحلیل نوسانات بود.

حالا نوبت بخش خدمات است که نقشی پررنگ در تحلیل داده‌های اقتصاد جهانی بیابد. توجه بیشتر به بخش خدمات اکنون می‌تواند چشم‌انداز بهتری از اقتصاد جهان به‌دست دهد.

استخدام در بخش خدمات سهم 46 درصدی در استخدام‌ها در سال 2016 داشته است. این رقم نسبت به سهم 34 درصدی سال 1991 افزایشی چشمگیر را نشان می‌دهد. براساس آمار ارائه‌شده از سوی گروه Macguarie به مدیریت دیوید دویل، در طول 25 سال گذشته، 75 درصد از یک میلیارد شغل ایجاد شده در کل دنیا در بخش خدمات بوده است.

این اتفاق در بخش داده‌های خروجی نیز افتاده است. سهم بخش خدمات در تولید ناخالص داخلی در طول چهار دهه گذشته هم در کشورهای توسعه‌یافته و هم در بازارهای نوظهور افزایش یافته است.

به‌نوشته گروه Macquarie اهمیت خدمات این روزها بسیار بالا رفته است به‌طوری‌که خدمات نقش مهمی در شکل‌گیری چشم‌انداز رشد جهانی یافته است.

این گزارش در ادامه می‌افزاید در طول دو سال گذشته ضعف شاخص مدیران خرید  (PMI) در اقتصادهای بزرگ کاملا واضح بود. این ضعف باعث ایجاد یک رکود در افق اقتصاد جهانی شد. PMI  یا شاخص مدیران خرید شاخص سلامت اقتصادی در بخش تولید است که با پنج عامل مهم سنجیده می‌شود: سفارش‌های جدید، سطح موجودی، تولید، عرضه و تحویل کالا و فضای مدیریتی.

این اتفاق مربوط به دهه‌های گذشته بود. در زمان حاضر سهم بالای خدمات در کشورهای توسعه‌یافته باعث شده چنین نتیجه‌گیری دور از واقعیت به‌نظر برسد. فعالیت‌های خدماتی باعث شده سمت و سوی اقتصاد جهانی تغییر کرده و از صنعت به سمت خدمات برود.

به نوشته این گروه انتقال ساختاری به سمت اقتصاد خدمات‌محور با تغییراتی اساسی همراه است. برای مثال در اقتصاد خدمات‌محور دیگر خبری از نوسانات شدید نخواهد بود و به این ترتیب تجارت در سال‌های پیش‌رو با قدرت روی چرخ خدمات حرکت خواهد کرد.

از طرف دیگر اما اقتصاد خدمات محور منجر به رشد بهره‌ وری کمتر در بازارهای توسعه‌یافته خواهد شد.سطح بهره‌وری همواره در بخش خدمات از بخش تولید کالا کمتر بوده است بنابراین نرخ رشد بهره‌وری در این بخش از نرخ رشد در بخش تولید کمتر می‌شود.  البته این موضوع آنقدرها هم بد نیست چون بهره‌وری کمتر با ثبات بیشتر همراه است و این یعنی شاهد جهانی آرام و باثبات از نظر اقتصادی خواهیم بود.