افزایش قیمت شیر هنوز شامل حال دامداری ها نشده است

براساس قانون تمرکز وظایف کشاورزی، وظیفه تنظیم بازار محصولات کشاورزی که پیش از این برعهده وزارت صنعت، معدن و تجارت بود، از بهار امسال به وزارت جهاد کشاورزی واگذار شد.
بر همین اساس، معاونت بازرگانی در این وزارتخانه تشکیل شد و وظیفه تعیین قیمت‌ها و تامین نیازهای بازار داخلی را با سایر نهادهای مربوط بر عهده گرفت.
هر چند از این موضوع زمان زیادی نمی‌گذرد اما عملکرد وزارت جهاد کشاورزی و معاونت بازرگانی این وزارتخانه در این مدت چندان راضی‌کننده نبوده و انتقادهایی به همراه داشته است.
افزایش قیمت نهاده‌های دامی و کشاورزی از ابتدای سال، هزینه‌های تولید را بالا برده در حالی که قیمت برخی محصولات مانند مرغ، تخم مرغ و شیر نسبت به افزایش قیمت نهاده‌ها رشد چندانی نداشته و این موضوع نارضایتی دامداران و مرغداران را در پی داشته است. افزون بر این، بخشی از یارانه سال گذشته دامداران نیز از سوی وزارت جهاد کشاورزی پرداخت نشده است.
در راستای اجرای قانون هدفمند‌سازی یارانه‌ها و حمایت از تولیدکنندگان، وزارت جهاد کشاورزی از ابتدای امسال قیمت 1440 تومان را برای خرید هر کیلوگرم شیر از دامدار تصویب کرد. همچنین قرار براین شد که قیمت محصولات لبنی تا 30درصد افزایش یابد. این افزایش قیمت که نور امید را در دل دامداران روشن کرده بود، با مخالفت کارخانه‌های لبنی به بهانه کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان و روی خوش نشان ندادن بازار مصرف، روبه‌رو شد. اکنون با گذشت چندماه و در حالی که این مصوبه قانونی از سوی کارخانه‌های لبنیات اجرا نمی‌شود، اما آنها تا 15‌درصد بر قیمت محصولات خود افزوده‌اند و تلاش می‌کنند به طور محسوس و غیر‌محسوس 15درصد دیگر نیز بر نرخ شیر و سایر محصولات لبنی بیفزایند.

دستگاه‌های نظارتی برای صنایع لبنی قانون را تکلیف کنند
دامنه این موضوع تا آنجا گسترش یافته که معاون امور تولیدات دامی وزیر جهاد کشاورزی در برنامه تلویزیونی از سرپیچی کارخانه‌های شیر و لبنیات و زیرپاگذاشتن قانون از سوی آنها سخن می‌گوید و از دستگاه‌های نظارتی می‌خواهد صنایع لبنی را مکلف به خرید شیر خام با قیمت ۱۴۴۰ تومان کنند. حسن رکنی، در برنامه کشاورزی شبکه بازار اظهار کرد: دستگاه‌های نظارتی باید تکلیف ایجاد کنند که صاحبان صنایع لبنی، شیر خام را با قیمت 1440 تومان از دامداران خریداری کنند.
وی درباره یارانه دامداری‌ها، اظهار کرد: در چهار ماه انتهایی سال گذشته دولت به ازای هر کیلوگرم شیرخام تولیدی 190 تومان یارانه به تولید‌کنندگان پرداخت کرد و همچنین در سه ماهه نخست امسال هم یارانه‌ای پیش‌بینی شده است که ما حتما پیگیری لازم را برای پرداخت مابه التفاوت آن انجام می‌دهیم.

دامداران، مغلوب
کارخانه داران
در کشمکش میان دامداران و صنایع لبنی، تاکنون زور کارخانه‌ها بر دامداران چربیده است و در حالی که شیر خام را به قیمت گذشته (1150 تومان) از دامدار خریداری می‌کنند، اما محصولات خود را با 15‌درصد افزایش به فروش می‌رسانند. البته توجیه کشش نداشتن بازار برای افزایش قیمت شیر خام از سوی کارخانه‌های لبنی، شائبه نفوذ و قدرت صنایع در دستگاه‌های دولتی را دو چندان می‌کند و این در حالی است که مجلس نیز به‌عنوان نمایندگان مردم و ناظران اجرای قوانین، در این زمینه به جز چند مورد اعتراض، کار دیگری انجام نداده است.
احمد مقدسی، رییس هیات‌مدیره کانون انجمن صنفی گاوداران تهران نیز در اعتراض به زیر پا گذاشتن قانون از سوی صنایع لبنی، در برنامه کشاورزی شبکه بازار و در تماس تلفنی، اظهار کرد: متاسفانه صنایع لبنی قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار را اجرایی نمی‌کنند و صنعت شیر را با این کار به ورطه نابودی می‌کشانند.
وی افزود: امروز مصوبه 1440 تومانی شیر روی زمین مانده و همه زحمات مسئولان وزارت جهاد کشاورزی و همه تولید‌کنندگان شیر و گوشت کشور به هدر رفته و به نتیجه نرسیده است.
مقدسی ادامه داد: در دولت قبل در سال 91، قیمت شیر 1100 تومان بود ولی از دامداران خواسته شد که قیمت شیر به 930 تومان در دامداری‌ها به ازای پرداخت نهاده‌های دامی مانند ذرت، جو، سبوس و سویا کاهش یابد. مدتی این نهاده‌ها به دامداران عرضه و سپس قطع شد به‌طوری‌که دامداران به مدت پنج ماه هیچ نهاده‌ای را از دولت وقت دریافت نکردند. پرداخت نهاده‌ها قیمت شیر را 114 تومان ارزان می‌کرد و در همان زمان دامداران ضرر 56 تومانی را در هر کیلوگرم شیر متحمل می‌شدند.
رییس هیات‌مدیره کانون انجمن صنفی گاوداران تهران اظهار کرد: در این زمان سازمان حمایت از تولید‌کنندگان و مصرف‌کنندگان وارد عمل شد و دامداران را وادار به اجرای مصوبه تنظیم بازار وقت کرد و دامداران به تعزیرات حکومتی معرفی شدند و جرایم سنگینی را پرداختند.
مقدسی با ابراز گلایه از اجرا نشدن مصوبات ستاد تنظیم بازار برای خرید شیر از دامداران با قیمت 1440 تومان گفت: ما توقع داریم سازمان‌های مربوط سکوت نکنند و همان‌طور که در گذشته دامداران را برای اجرای مصوبات به سازمان تعزیرات حکومتی معرفی کردند، سازمان‌هایی که مانع خرید شیر با قیمت 1440 تومان مصوب از دامدار می‌شوند نیز به سازمان تعزیرات حکومتی معرفی شوند و از حقوق دامداران دفاع شود.

ضعف نظارتی، حلقه مفقوده زنجیره تولید شیر
رکنی، در ادامه برنامه با اشاره به شرایط نامطلوب بخش تولید اظهار کرد: با اینکه وزیر جهاد کشاورزی پیگیری‌های موثری برای تصویب قیمت شیر در ستاد تنظیم بازار داشتند، اما هنوز شیر با قیمت مصوب 1440 تومان از دامداران خریداری نمی‌شود. با افزایش قیمت شیر (حدود 15‌درصد) قیمت تمام شده محصولات لبنی هم افزایش می‌یابد. بنابراین مردم تاوان این افزایش قیمت را برای استمرار تولید این ماده حیاتی داده‌اند.
معاون امور تولیدات دامی وزیر جهاد کشاورزی، در این برنامه تلویزیونی، به حلقه مفقوده در زنجیره تولید که موجب زیان دامداران می‌شود، اشاره کرد و افزود: مردم و تولید وظیفه خود را در این زمینه به خوبی انجام داده‌اند اما از سوی دستگاه‌های نظارتی فشاری بر صاحبان صنایع لبنی برای خرید شیر با قیمت مصوب از دامداران، نیامده است. به بیانی دیگر، یک حلقه مفقوده داریم که باعث متضرر شدن دامدار می‌شود.