چالش های استارت آپ های خبری

جهان با سرعتی سرسام آور در حال دگرگونی است، انگار که گردبادی عظیم همه چیز را در کام خود می کشد و با قدرتی بی رحمانه زیر و بم دنیایی که همه می شناختیم را تغییر می دهد. خب تا همین چند وقت قبل برای باخبر شدن از وقایع روز باید اول صبح به دکه روزنامه فروشیِ نبش کوچه مان می رفتیم و از میان روزنامه های کاهی، بوی تند مرکب چاپ را استشمام می کردیم و با شوق خبرهای ریز و درشت را دنبال می کردیم. روزهایی که خبرها در انحصار غول های رسانه ای بود و مخاطبان تنها نظاره گر این جریان یک طرفه بودند، اما حالا ورق برگشته است؛ کافی است گوشی موبایل مان، این جعبه جادوییِ همه کاره، را از جیب مان درآوریم و با یک لمس ساده به اقیانوسی بی کران از اطلاعات وصل شویم. دیگر نه خبری از بوی مرکب هست، نه صدای خش خش کاغذ. در عوض همه چیز در این قاب کوچک خلاصه شده است.

این انقلاب دیجیتال مرزهای میان خبرنگار و مخاطب را کمرنگ کرده و همه ما را به شهروند-خبرنگارانی بالقوه تبدیل کرده است. دیگر لازم نیست برای انتشار اخبار منتظر تایید سردبیر فلان روزنامه یا تهیه کننده بهمان برنامه تلویزیونی باشیم. هر کدام از ما می توانیم با یک گوشی هوشمند راوی رویدادها باشیم، خبر تولید کنیم، آن را در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذاریم و حتی از این راه کسب درآمد داشته باشیم. این یعنی یک انقلاب تمام عیار در حوزه روزنامه نگاری و مطبوعات؛ به زبان خودمانی یعنی شکسته شدن انحصار رسانه های بزرگ، اما این قدرت، به معنای نبود چالش نیست. خب هر کاری در این دنیا چالش های خاص خودش را دارد. 

بد نیست از خودمان بپرسیم در این دنیای کاملا دیجیتال آیا رسانه های سنتی با آن ساختار عریض و طویل و تشریفات دست و پاگیرشان جایی برای عرض اندام دارند؟ راستش را بخواهید، پاسخ به این سوال تلخ است؛ چراکه دوران روزنامه های کاهی و مجلات رنگارنگ به سر آمده. مردم دیگر نه حوصله خواندن متن های طولانی را دارند، نه وقت کافی برای نشستن پای تلویزیون و رادیو. آنها خبرها را داغِ داغ می خواهند، خلاصه و مفید در سریع ترین زمان ممکن و در دسترس‎ترین مکان: گوشی موبایل شان.

با توجه به نکاتی که گفتیم، نسل جدیدی از کسب وکارهای خبری با ایده های نوآورانه و جسورانه پا به عرصه رقابت گذاشته اند: استارت آپ های خبری. این تازه واردها با درک عمیق از نیازهای مخاطب امروزی می خواهند جای خالی رسانه های سنتی را پر کنند و با ارائه محتوای جذاب، سریع و کاربردی، مخاطب تشنه خبر را سیراب کنند، اما این تنها ظاهر ماجراست. در پشت این ظاهر فریبنده چالش های بزرگی کمین کرده اند که بقای این کسب وکارهای نوپا را تهدید می کنند. ما در ادامه این مقاله سفری خواهیم داشت به دنیای پرفراز و نشیب استارت آپ های خبری و با چالش های نفسگیر آنها از رقابت بی امان گرفته تا یافتن مدل درآمدی پایدار آشنا خواهیم شد. همراه ما باشید تا ببینیم این نهال های نوپا برای تبدیل شدن به درختانی تنومند چه مسیر دشواری را باید طی کنند.

چالش های استارت آپ ها در حوزه خبر 

رقابت شدید: نبردی برای بقا

تصور کنید وارد بازاری شده اید که قدم به قدم مملو از دست فروشانی است که همگی یک کالا را عرضه می کنند. در این هیاهوی بی امان چگونه می توانید صدای خود را به گوش مشتریان برسانید؟ چگونه می توانید آنها را متقاعد کنید که کالای شما همان چیزی است که دنبالش می گردند؟ استارت آپ های خبری در چنین بازار مکاره ای گرفتار شده اند. در دنیای امروز هزاران وب سایت خبری، کانال تلگرامی پرزرق و برق، صفحه اینستاگرامیِ پرمخاطب و اپلیکیشن خبریِ رنگارنگ در حال رقابتی بی رحمانه برای جلب توجه مخاطب هستند. رقابتی که در آن ضعیف ترها محکوم به فنا هستند و تنها قوی ها شانس زنده ماندن دارند.

مطلب مرتبط: غول کنفرانس خبری برای کسب و کارها

در این کارزار نفسگیر استارت آپ های خبری باید بتوانند از میان انبوه رقبا سری در سرها دربیاورند و ثابت کنند که آمده اند تا بمانند. آنها باید محتوایی تولید کنند که از نظر کیفیت، جذابیت، دقت و ارزش خبری یک سر و گردن از رقبا بالاتر باشد. محتوایی که مخاطب را میخکوب کند، او را به وجد بیاورد و وادارش کند تا بارها و بارها به سراغ شان بیاید. این، یعنی خلقِ مزیت رقابتی، یعنی داشتنِ برگ برنده ای که شما را از دیگران متمایز کند.

یکی از راه های پیروزی در این نبرد بی امان، تمرکز بر روی یک گوشه دنج از بازار است. به جای اینکه سعی کنید همه موضوعات را پوشش دهید و در همه چیز سرک بکشید، می توانید بر روی یک حوزه خاص متمرکز شوید و در آن حوزه به یک مرجع معتبر و بی رقیب تبدیل شوید. 

مثلا می توانید یک استارت آپ خبری باشید که فقط اخبار مربوط به استارت آپ ها و کارآفرینی را پوشش می دهد یا اخبار مربوط به ورزش های خاص یا اخبار مربوط به سلامت روان و هر حوزه دیگری که در آن تخصص و علاقه کافی دارید. این یعنی تخصصی شدن؛ به بیان ساده تر، تبدیل شدن به یک ماهی بزرگ در یک برکه کوچک به جای اینکه یک ماهی کوچک در اقیانوسی بی کران باشید. ماجرا جالب شد، نه؟

راه دیگری که ما توصیه می کنیم، خلاقیت و نوآوری در نحوه ارائه محتواست. دیگر دوران متن های طولانی و خسته کننده به سر آمده. مخاطب امروزی حوصله خواندن مقالات بلندبالا را ندارد. او محتوای کوتاه جذاب و بصری می خواهد. پس، می توانید از قالب های جدیدی مثل ویدئوهای کوتاه و جذاب، پادکست های شنیدنی، اینفوگرافیک های چشم نواز و گزارش های تعاملیِ سرگرم کننده استفاده کنید تا محتوای خود را از یکنواختی دربیاورید و مخاطب را غافلگیر کنید. این، یعنی به روز بودن، یعنی همگام شدن با سلیقه مخاطب، یعنی ارائه محتوا به شیوه ای که مخاطب می پسندد. فراموش نکنید که در این میدان رقابت کیفیت حرف اول و آخر را می زند. اگر محتوای شما ارزشمند، دقیق، بی طرف و قابل اعتماد باشد، مخاطب خودش به سراغ شما خواهد آمد و شما را به دیگران معرفی خواهد کرد. این یعنی وفادارسازی مخاطب و تبدیل کردن مخاطبان گذری به مخاطبان دائمی. خب مگر یک خبرگزاری به غیر از کلی مخاطب پر و پاقرص دیگر چه چیزی برای موفقیت در دنیای کسب و کار لازم دارد؟

مدل درآمدی پایدار: معمای پول درآوردن

فرض کنید یک رستوران لوکس و مجلل دارید. با دکوراسیونی خیره کننده، غذاهایی لذیذ و خدماتی بی نظیر کاملا آماده جلب رضایت مشتریان هستید، اما یک مشکل بزرگ این وسط وجود دارد: نمی دانید چطور باید از این رستوران پول دربیاورید! 

این دقیقا همان چالشی است که بسیاری از استارت آپ های خبری با آن دست و پنجه نرم می کنند. آنها با هزار امید و آرزو کسب وکار خود را راه اندازی می کنند، محتوای باکیفیت تولید می کنند، اما در نهایت در هزارتویِ مدل های درآمدی سرگردان مانده و نمی دانند چگونه باید چراغ کسب و کار خود را روشن نگه دارند.

یکی از رایج ترین مدل های درآمدی در دنیای خبر تکیه بر تبلیغات است. با این حال تبلیغات شبیه یک شمشیر دو لبه است. از یک طرف می تواند منبع درآمد خوبی باشد، اما از طرف دیگر می تواند مثل علف های هرز دورِ نهال نوپای کسب و کار شما بپیچد و آن را خفه کند. برای جذب تبلیغات باید مخاطب زیادی داشته، ترافیک وب سایت یا کانال تان بالا باشد و در شبکه های اجتماعی فالوورهای زیادی داشته باشید، اما جذب مخاطب خودش یک چالش بزرگ است که در بخش قبل به آن پرداختیم. از طرف دیگر تبلیغات زیاد و بی رویه می تواند مخاطبان را دلزده کند و آنها را فراری دهد. تصور کنید در حال خواندن یک مقاله جذاب هستید، اما هرچند خط یک بار، با یک تبلیغ مزاحم مواجه می شوید. چه حسی پیدا می کنید؟

راه دیگر فروش اشتراک به مخاطبان است. در این مدل مخاطب در ازای پرداخت مبلغی مشخص، به محتوای اختصاصی شما دسترسی پیدا می کند. این یعنی ایجاد یک جریان درآمدی ثابت و قابل پیش بینی، اما این مدل هم چالش های خاص خودش را دارد. اول اینکه، باید محتوای شما آنقدر خاص و ارزشمند باشد که مخاطبان حاضر شود برای آن پول پرداخت کنند. باید بتوانید آنها را متقاعد کنید که محتوای شما ارزش پولی را که پرداخت می کنند، دارد. دوم اینکه، باید بتوانید اعتماد مخاطبان را جلب کنید. در دنیایی که پر از اخبار رایگان است، چرا باید کسی برای خواندن خبر پول پرداخت کند؟ باید به مخاطبان ثابت کنید که شما یک منبع خبری معتبر و قابل اعتماد هستید و محتوای شما، با محتوای رایگانِ دیگران، تفاوت دارد.

برخی از استارت آپ های خبری برای بقای خود، دست به دامان مدل های ترکیبی می شوند. یعنی هم تبلیغات دارند، هم اشتراک می فروشند و هم از راه های دیگری مثل برگزاری رویدادهای خبری فروش محصولات جانبی مرتبط با خبر، دریافت حمایت های مالی از سازمان ها و نهادهای مختلف و ارائه خدمات مشاوره‎ای به کسب وکارها کسب درآمد می کنند. این یعنی تنوع بخشیدن به منابع درآمدی، یعنی ریسک نکردن و همه تخم مرغ ها را در یک سبد نگذاشتن.

بی شک یافتن یک مدل درآمدی پایدار و مطمئن، یکی از بزرگ ترین و پیچیده ترین چالش های استارت آپ های خبری است. این مدل باید با نیازها، شرایط و اهدافِ خاصِ هر استارت آپ، همخوانی داشته باشد و بتواند بقای آن را در بلندمدت تضمین کند. این یعنی داشتنِ یک نقشه راه مالی، به بیانی دقیق تر، برنامه ریزی برای آینده و پیش بینی چالش های احتمالی و آماده شدن برای مقابله با آنها.

مطلب مرتبط: ارزش رسانه ای چیست؟ همراه با بررسی مزایای آن

جلب اعتماد مخاطب: کیمیایِ اعتبار

در روزگاری که اخبار جعلی و اطلاعات نادرست مثل ویروسی مسری در فضای مجازی پخش می شوند، جلب اعتماد مخاطب، به کیمیایی دست نیافتنی تبدیل شده است. مردم خسته از بمباران خبریِ رسانه های مختلف به دنبال پناهگاهی امن می گردند، به دنبال منبعی معتبر که بتوانند به آن اعتماد کنند و با خیال راحت اخبار و اطلاعات موردنیاز خود را از آن دریافت کنند، اما در این آشفته بازار چگونه می توان منبع معتبر را از شیادهای خبری تشخیص داد؟ چگونه می توان به رسانه ای اعتماد کرد که هیچ سابقه ای ندارد و تازه پا به عرصه رقابت گذاشته است؟

استارت آپ های خبری در این میدانِ بی اعتمادی کار بسیار دشواری پیش رو دارند. آنها باید از صفر شروع کنند، باید خودشان را به مخاطبان ثابت کنند، نشان دهند که آمده اند تا بمانند و به اصول اخلاق حرفه ای پایبند هستند. این فرآیند به معنای ساختن اعتبار، کسب شهرت نیک، تبدیل شدن به یک نامِ قابل اعتماد در دنیای خبر است. ماجرا جالب شد، نه؟

یکی از راه های جلب اعتماد شفافیت در مورد منابع خبری است. استارت آپ های خبری باید به مخاطبان خود بگویند که اخبار خود را از کجا می آورند، چگونه صحت آنها را بررسی می کنند و چه معیارهایی برای انتشار خبر دارند. این، یعنی صداقت داشتن با مخاطب، یعنی پنهان نکردن چیزی از او، یعنی احترام گذاشتن به حقِ دانستنِ او.

راه دیگر، تعامل سازنده با مخاطبان و پاسخگویی به سوالات، انتقادات و پیشنهادات آنهاست. استارت آپ های خبری باید به مخاطبان خود نشان دهند که برای آنها ارزش قائل هستند، به نظرات آنها اهمیت می دهند و خود را در برابر آنها مسئول می دانند. این، یعنی ایجاد یک رابطه دوطرفه، یعنی تبدیل کردنِ مخاطبان منفعل به مخاطبان فعال، یعنی شنیدن صدایِ مخاطب و پاسخ دادن به آن.

مهمتر از همه رعایت اصول اخلاق حرفه ای است. استارت آپ های خبری باید از انتشار اخبار جعلی، تحریف شده، جهت دار و جانبدارانه، به شدت پرهیز کنند و همواره به حقیقت وفادار باشند. آنها باید منافع عمومی را بر منافع شخصی و گروهی ترجیح دهند و از انتشار اخباری که به اعتماد عمومی آسیب می زند، خودداری کنند. شاید این الگو کمی سخت باشد، اما یادتان نرود، در دنیای امروز برای رقابت در حوزه خبر باید خودتان را به طور کامل متفاوت از رقبا جلوه دهید.

شرایط بالا در ابتدای راه بی نهایت دشوار خواهد بود. به ویژه وقتی شاهد عدم رعایت این اصول از سوی رقبای تان باشید. با این حال اگر کمی شکیبایی به خرج دهید، بازگشت سرمایه حیرت انگیزی خواهید دید. یادتان باشد، کسب اعتبار در بازار شاید سخت باشد، اما برای همیشه 
ماندگار خواهد بود.

کمبود منابع مالی: ماراتن بقا

راه اندازی یک کسب و کار، در هر حوزه ای که باشد، نیازمند سرمایه است. استارت آپ های خبری هم از این قاعده مستثنی نیستند. از اجاره یک دفتر کار کوچک گرفته تا خرید تجهیزات اولیه موردنیاز، استخدام نیروی انسانیِ متخصص، تولید محتوای باکیفیت، بازاریابی و تبلیغات همگی هزینه بر هستند و نیازمند سرمایه گذاریِ اولیه، اما بسیاری از استارت آپ های خبری در ابتدای کار با کمبود منابع مالی مواجه هستند و نمی توانند تمام هزینه های خود را تامین کنند. این، یعنی شروع یک ماراتن بقا. به زبان ساده تر، دویدن با دست های خالی و تلاش برای زنده ماندن در شرایطی سخت و طاقت فرسا.

این کمبود منابع مالی می تواند مانند یک سم مهلک به تدریج بنیان استارت آپ را سست کند و آن را به ورطه نابودی بکشاند. ممکن است نتوانند نیروی انسانیِ متخصص و باتجربه استخدام کنند، تجهیزات کافی و به روز بخرند یا محتوای باکیفیت و جذاب تولید کنند. همه این موارد در نهایت موجب شکست استارت آپ ها در برابر غول های رسانه ای خواهد شد. به طوری که ادامه فعالیت برای هر رسانه ای بدل به ماموریتی غیرممکن می شود. درست به همین خاطر شما باید حواس تان را حسابی جمع کنید.

یکی از راه های تامین منابع مالی جذب سرمایه گذار است. استارت آپ های خبری می توانند با ارائه یک طرح تجاریِ قوی و متقاعدکننده، سرمایه گذارانِ علاقه مند به حوزه خبر را جذب کنند و از آنها برای توسعه کسب وکار خود کمک بگیرند. این، یعنی یافتنِ شریکِ تجاری، یعنی تقسیمِ ریسک، یعنی استفاده از تجربه دیگران.

مطلب مرتبط: چگونه برندمان را در کانون توجه رسانه ها قرار دهیم؟

راه دیگر، استفاده از روش های کم هزینه برای تولید محتواست. مثلا می توانند به جای استخدام خبرنگاران تمام وقت، از خبرنگاران آزاد و پاره وقت استفاده کنند، با رسانه های دیگر همکاری کنند و از آنها برای تولید محتوای مشترک کمک بگیرند، از ابزارهای رایگان و متن باز برای تولید و انتشار محتوا استفاده کنند و از ظرفیت های شبکه های اجتماعی برای بازاریابی و تبلیغات بهره ببرند. این، یعنی مدیریت هوشمندانه هزینه ها، یعنی استفاده بهینه از منابع، یعنی خلاقیت در شرایط سخت.

همچنین، می توانند از روش های خلاقانه ای برای کسب درآمد استفاده کنند. مثلا می توانند خدمات مشاوره ای در حوزه رسانه و ارتباطات ارائه دهند، دوره های آموزشیِ خبرنگاری و روزنامه نگاری برگزار کنند، محصولات جانبیِ مرتبط با خبر مثل کتاب، مجله، فیلم و مستند بفروشند و با سازمان ها و نهادهای مختلف برای تولید محتوای سفارشی همکاری کنند. این، یعنی تنوع بخشیدن به منابع درآمدی، یعنی کشفِ فرصت های جدید، یعنی تبدیلِ تهدیدها به فرصت. مدیریت صحیح منابع مالی یکی از مهمترین عوامل موفقیت استارت آپ های خبری است. آنها باید بتوانند با کمترین هزینه، بیشترین بهره وری را داشته باشند، از منابع مالیِ خود به بهترین شکل استفاده کنند و برای آینده کسب وکار خود، برنامه ریزیِ مالیِ دقیقی داشته باشند. این، یعنی داشتن چشم انداز بلندمدت، پیش بینی کردن چالش های مالی وآماده شدن برای مقابله با بحران های احتمالی.

تغییر ذائقه مخاطب: همراهی با موجِ نو

مخاطبان امروزی دیگر مثل گذشته حوصله خواندن متن های طولانی و خشک و خالی را ندارند. آنها در دنیایی زندگی می کنند که سرعت حرف اول را می زند. خبرها را داغِ داغ می خواهند خلاصه و مفید، در سریع ترین زمان و جذاب ترین قالب ممکن. این یعنی تغییر ذائقه مخاطب، ظهورِ نسلی جدید از مخاطبان خبر که با رسانه های سنتی میانه خوبی ندارند. استارت آپ های خبری اگر می خواهند در این دنیای پرشتاب دوام بیاورند، باید بتوانند خود را با این تغییرِ ذائقه، وفق دهند و محتوایی تولید کنند که پاسخگوی نیازها و انتظاراتِ این نسلِ جدید باشد.

یکی از راه های سازگاری با این تغییر استفاده از قالب های جدید و متنوع برای ارائه محتواست. دیگر دوران روزنامه های کاهی و مجلات رنگارنگ، به سر آمده. مخاطب امروزی ویدئوهای کوتاه و جذاب، پادکست های شنیدنی، اینفوگرافی های چشم نواز، گزارش های تعاملی و سرگرم کننده و محتوایِ تولیدشده توسط کاربران را ترجیح می دهد. این یعنی استفاده از ابزارهایِ جدید، خلاقیت در ارائه محتوا و جذب مخاطب با روش های نوین. همچنین باید به شبکه های اجتماعی به عنوان یک کانالِ ارتباطیِ قدرتمند توجه ویژه ای داشته باشند. امروزه بخش عمده ای از مخاطبان اخبار و اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق شبکه های اجتماعی دنبال می کنند. استارت آپ های خبری باید در شبکه های اجتماعیِ مختلف حضور فعال داشته، محتوای خود را در این شبکه ها به اشتراک بگذارند، با مخاطبان خود تعامل کنند و از این طریق، برند خود را به آنها معرفی نمایند. این، یعنی استفاده از قدرت شبکه های اجتماعی، ارتباطِ مستقیم با مخاطب و ایجاد جامعه ای از مخاطبان وفادار.

علاوه بر این، باید به بهینه سازیِ محتوای خود برای موتورهای جست وجو (SEO) توجه کنید. اگر محتوای شما در نتایج جست وجوی گوگل رتبه خوبی نداشته باشد، دیده نخواهد شد و تمام زحمات تان به هدر خواهد رفت. باید با استفاده از کلمات کلیدی مناسب، تولید محتوایِ باکیفیت و رعایت اصولِ سئو کاری کنید که محتوای تان در صدرِ نتایج جست وجو قرار بگیرد. این، یعنی دیده بهتر، جذب مخاطب بیشتر و در نهایت افزایشِ ترافیک سایت. خب مگر خبری بهتر از این هم برای بازاریاب ها و کارآفرینان وجود دارد؟

مطلب مرتبط: بزرگ ترین چالش های مالی استارت آپ ها

در پایان، باید همواره در حال یادگیری و به روزرسانیِ دانش و مهارت های خود باشند. دنیای خبر دنیایی پویا و پرشتاب است و هر روز شاهد تغییرات و تحولات جدیدی در این دنیا هستیم. استارت آپ های خبری باید بتوانند خود را با این تغییرات هماهنگ کرده، از فناوری های جدید استفاده کنند، روش های نوینِ تولید و انتشارِ محتوا را یاد بگیرند و همواره یک قدم جلوتر از رقبا حرکت کنند. فقط در این صورت شانسی برای بقا در این دنیای بی رحم خواهند داشت. 

منابع:

https://www.globalbusinessjournalism.com

https://mediashift.org

https://ijnet.org