چگونه از اطلاعات حساس خود در فضای آنلاین محافظت کنیم؟

با رشد سریع فناوری های دیجیتال، اطلاعات حساس ما از جمله اطلاعات بانکی، مکاتبات خصوصی، اطلاعات هویتی و حتی اسرار تجاری در معرض خطر قرار گرفته اند. هر روزه، هکرها و مجرمان سایبری به دنبال یافتن نقاط ضعف سیستم های آنلاین هستند تا بتوانند به داده های شخصی دسترسی پیدا کنند. از این رو، اتخاذ تدابیر پیشگیرانه نه تنها از ورود ناخواسته به اطلاعات ما جلوگیری می کند، بلکه اطمینان می دهد که در صورت بروز هرگونه تهدید، خسارات به حداقل برسد. در ادامه چک لیست اقداماتی که باید در نظر داشته باشیم، آورده شده است:

• خرید هاست یا سرور از هاستینگ معتبر
• به روزرسانی منظم نرم افزارها و سیستم های عامل
• داشتن گواهی SSL
• استفاده از رمز عبور قوی و تغییر دوره ای آن
• استفاده از احراز هویت دو مرحله ای
• استفاده از VPN هنگام استفاده از وای فای عمومی
• استفاده از آنتی ویروس و فایروال
• اجتناب از دانلود نرم افزارها و فایل های مشکوک
• پشتیبان گیری منظم

این چک لیست به عنوان نقشه‌ی راه اقدامات پیشگیرانه عمل می کند؛ در بخش بعد خواهیم دید که چگونه هر یک از این راهکارها به طور عملی در مقابل تهدیدات سایبری مختلف به کار گرفته می شوند.

تهدیدهای رایج در دنیای اینترنت؛ چه خطراتی در کمین اند؟

۱. حملات سایبری و نفوذ به سرورها

یکی از اصلی ترین تهدیدات در فضای آنلاین، حملات سایبری نظیر حملات DDoS، تزریق SQL و نفوذ به سرورها است. این حملات می توانند باعث از کار افتادن وب سایت ها، سرقت داده ها و حتی خرابی سیستم های اطلاعاتی شوند.

راهکارها:

• خرید میزبانی یا سرور از هاستینگ معتبر:یکی از پیشنهادات کاربردی برای حفظ امنیت وب سایت، انتخاب یک ارائه دهنده میزبانی مطمئن با زیرساخت های امنیتی به روز و مقاوم در برابر حملات است و اولین گام برای مقابله با تهدیدات سایبری است. هاستینگ های معتبر معمولاً دارای سیستم های نظارتی پیشرفته، پشتیبان گیری منظم و امکانات جلوگیری از حملات DDoS هستند. میزبانی مطمئن علاوه بر استفاده از فایروال های سخت افزاری (UTM) از نرم افزارهای ویژه ای برای تامین امنیت حریم کاربری شما استفاده می کنه تا بعد از خرید هاست از هجوم هکرها و فایل های ویروسی به سایت شما جلوگیری بشه! 
• به روزرسانی منظم نرم افزارها و سیستم های عامل:نرم افزارهای قدیمی و بدون به روزرسانی، درهای ورودی برای نفوذگران محسوب می شوند. بنابراین، به روزرسانی های منظم و نصب پچ های امنیتی ضروری است.

۲. حملات فیشینگ

فیشینگ یا فریبکاری اینترنتی، یکی از روش های معمول برای دسترسی به اطلاعات حساس مانند نام کاربری، رمز عبور و اطلاعات بانکی است. در این نوع حمله، کاربر به یک وب سایت یا ایمیل جعلی هدایت می شود که شباهت زیادی به سایت یا مرجع اصلی دارد.

راهکارها:

• داشتن گواهی SSL:استفاده از گواهی SSL باعث می شود که اطلاعاتی که بین کاربر و سرور رد و بدل می شود، رمزنگاری شود. این امر به جلوگیری از سرقت اطلاعات هنگام انتقال داده ها کمک می کند. همچنین، مشاهده‌ی قفل امنیتی در نوار آدرس مرورگر نشانه ای از اعتبار وب سایت است که نبود آن می تواند شما را از سایت های فیشینگ آگاه کند.

• آموزش و آگاهی بخشی:آشنایی با نشانه های فیشینگ و رعایت نکات امنیتی هنگام کلیک روی لینک های ارسالی از منابع نامشخص، می تواند از قربانی شدن در حملات فیشینگ جلوگیری کند.

۳. دسترسی غیرمجاز به حساب کاربری

بسیاری از کاربران به دلایل ساده از پسوردهای تکراری یا ضعیف استفاده می کنند که این امر امکان دسترسی غیرمجاز به حساب های کاربری را افزایش می دهد.

راهکارها:

• پسوردهای امن؛ چطور رمزهای عبور قوی بسازیم؟یک رمز عبور قوی باید شامل ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک، اعداد و کاراکترهای ویژه باشد. توصیه می شود از عباراتی استفاده کنید که حدس زدن آن ها برای دیگران غیرممکن باشد. ابزارهای مدیریت پسورد نیز می توانند به شما در ایجاد و نگهداری پسوردهای پیچیده کمک کنند.
• تغییر دوره ای پسوردها و احراز هویت دو مرحله ای:حتی پسوردهای قوی نیز در صورت استفاده طولانی مدت، ممکن است به خطر بیفتند. تغییر منظم پسوردها و استفاده از احراز هویت دومرحله ای از جمله راهکارهای افزایش امنیت است.

۴. تهدیدات ناشی از نرم افزارهای مخرب (Malware) و ویروس ها

ویروس ها، تروجان ها، نرم افزارهای جاسوسی و دیگر انواع بدافزارها می توانند به سرعت به سیستم های شما نفوذ کنند و اطلاعات حساس را به سرقت ببرند یا خسارات جبران ناپذیری به داده ها وارد کنند.

راهکارها:

• VPN، آنتی ویروس و فایروال؛ آیا کافی هستند؟استفاده از نرم افزارهای آنتی ویروس معتبر و فعال، یکی از مهم ترین مراحل دفاعی در برابر بدافزارها است. فایروال ها نیز با فیلتر کردن ترافیک ورودی و خروجی از شبکه، مانعی در برابر دسترسی های غیرمجاز ایجاد می کنند.
  استفاده از VPN به خصوص هنگام اتصال به شبکه های عمومی، می تواند لایه‌ی اضافی از رمزنگاری به ترافیک اینترنتی شما اضافه کند و از رهگیری فعالیت های آنلاین جلوگیری نماید.
• اجتناب از دانلود نرم افزارها و فایل های مشکوک:همواره از منابع معتبر نرم افزارها را دانلود کرده و از کلیک روی لینک ها و فایل های ناشناس خودداری کنید.
• پشتیبان گیری منظم:تهیه نسخه های پشتیبان از اطلاعات مهم، در صورت حمله نرم افزاری، امکان بازیابی اطلاعات را فراهم می کند.

۵. تهدیدات ناشی از شبکه های عمومی و وای فای های نامعتبر

استفاده از شبکه های وای فای عمومی می تواند شما را در معرض حملات «مرد میانی» (Man-in-the-Middle) قرار دهد؛ حمله ای که در آن هکر اطلاعات رد و بدل شده بین شما و سرور را ضبط می کند.

راهکارها:

• استفاده از VPN:VPN با رمزنگاری ترافیک اینترنتی، از دیده شدن اطلاعات شما در شبکه های عمومی جلوگیری می کند. حتی اگر شخص ثالثی به ترافیک شما دسترسی پیدا کند، داده های رمزنگاری شده برای او قابل استفاده نخواهد بود.
• بررسی تنظیمات امنیتی وای فای:در صورتی که مجبور به استفاده از وای فای های عمومی هستید، از شبکه هایی استفاده کنید که دارای رمز عبور و تنظیمات امنیتی قوی هستند.

نتیجه گیری

محافظت از اطلاعات حساس در فضای آنلاین، فرآیندی چندلایه است که نیازمند اتخاذ تدابیر و ابزارهای متنوع می باشد. از خرید میزبانی از ارائه دهندگان معتبر گرفته تا استفاده از گواهی SSL برای رمزنگاری اطلاعات، انتخاب پسوردهای قوی و بهره گیری از ابزارهایی مانند VPN، آنتی ویروس و فایروال، هر کدام نقشی حیاتی در افزایش سطح امنیت شما دارند.

به خاطر داشته باشید که هیچ راهکاری صد در صد کامل نیست و فضای سایبری همواره در حال تغییر و تحول است. بنابراین، به روزرسانی دانش و ابزارهای امنیتی، رعایت نکات پیشگیرانه و افزایش آگاهی نسبت به تهدیدهای جدید، بهترین راه برای محافظت از اطلاعات شما خواهد بود.