قیمت خودرو سه نرخی می شود

یک کارشناس صنعت خودرو می گوید: با این زیان انباشته ای که شرکت های خودروساز دارند، قاعدتا دیگر ادامه توان برای خودروسازی وجود ندارد. بر همین اساس، خودروسازان مجبور هستند که به صورت پلکانی و آرام که به یک باره به بازار شوک وارد نشود، قیمت کارخانه را حذف کنند و همان قیمت حاشیه بازار را به عنوان قیمت کارخانه جایگزین کنند.

به گزارش فرصت امروز به نقل از خبرآنلاین، در حالی چند روزی است از طرح فروش خودرو ۵ درصد زیر قیمت بازار سخن گفته می شود که برخی از تحلیلگران اعتقاد دارند تنها با شرایطی این طرح قابلیت اجرا دارد؛ وگرنه شاهد فاجعه جدید قیمتی در بازار خواهیم بود.

آن طور که در گزارش ها دیده می شود، در آذرماه سال جاری جلسه ای با حضور معاون صنایع حمل ونقل وزارت صمت، مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو و مدیرعامل ساپکو به نمایندگی از مدیرعامل سایپا، دبیر انجمن قطعه سازان و مدیران برخی شرکت های قطعه سازی در محل وزارت صمت برگزار شد که طی آن به منظور افزایش توان نقدینگی، افزایش تولید و کاهش قیمت خودروهای این خودروسازان در بازار آزاد، سه تصمیم مهم و اساسی اتخاذ شد.

یکی از این تصمیمات این بود که تا پایان سال هر خودروساز (ایران خودرو و سایپا) ۶۰  هزار دستگاه خودرو با قیمت ۵ درصد زیر حاشیه بازار به فروش برسانند تا شاید روند صعودی قیمت ها و زیان خودروسازان و قطعه سازان هم در بازار کاهش پیدا کند.

مازیار بیگلو، دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعه های خودرو در همین خصوص گفته است؛ جلسه مذکور پیرو این تشکیل شد که ما مشکلات نقدینگی خود را با وزارت صمت، مطرح کردیم؛ اما با توجه به اینکه هیچ راهکاری برای تامین نقدینگی شب عید قطعه سازان همچون روال سنوات گذشته وجود نداشت، این پیشنهاد ارائه شد. طی سال های گذشته، به هرحال مقداری از نقدینگی از سیستم بانکی که شورای پول و اعتبار تصویب می کرد تامین می شد یا سال گذشته از محل ارز بورس در کالا، اما برای سال جاری هیچ راهکاری وجود نداشت.

به گفته او، در این جلسه، تصمیم گرفته شد راهکاری که یک نهاد بالادستی تلویحا با آن موافقت کرده بود، اجرایی شود؛ بر این اساس که ۶۰ هزار دستگاه از محصولات هر خودروساز که مازاد بر تعهدات خود، تولید می کنند را در حاشیه بازار عرضه کنند تا نقدینگی آن وارد شود تا امسال را هم بگذرانیم. این موضوع صورتجلسه شد و همه هم راضی به نظر می رسیدند؛ اما اکنون که یک ماه و چند روز هم می گذرد، هیچ اتفاقی نیفتاده، هیچ اقدامی صورت نگرفته و هیچ مجوزی هم برای فروش محصولات این دو خودروساز در حاشیه بازار صادر نشده است.

بیگلو عنوان کرده؛ وقتی سراغ مطالبات خود را از خودروسازان می گیریم، گفته می شود که برخلاف آن صورت جلسه، مجوزی برای ما صادر نشده است. این در حالی است که انجمن قطعه سازان هیچ کجای این موضوع نبوده و نیست؛ تنها مقرر شد که نقدینگی از طریق فروش خودرو در حاشیه بازار تامین شده و از محل آن مطالبات قطعه سازان از خودروسازان پرداخت شود. ذی نفع این موضوع هستیم اما ارتباطی در اقدامات عملیاتی آن، نداریم.

توضیح شورای رقابت

البته سپهر دادجوی توکلی، سخنگوی شورای رقابت اعلام کرده است که به هیچ عنوان خودروساز نمی تواند به شیوه ای خارج از آنچه که در مصوبه ۵۴۳ قید شده است خودرو عرضه کند، عرضه خودرو خارج از مصوبه ۵۴۳ تخلف محرز است.

به گفته او، خودروساز ۱۰۰ درصد باید عرضه خودرو را طبق مصوبه ۵۴۳ شورای رقابت انجام دهد و اگر هم تغییری در شیوه عرضه صورت گیرد در پروتکلی اعلام می شود.

سخنگوی شورای رقابت تاکید کرده است: براساس مصوبه ۵۴۳ شورای رقابت صراحتا اشاره دارد که نحوه محاسبه قیمت خودرو براساس دستور هیات تعیین و تثبیت قیمت ها است و سازمان حمایت براساس صورت های مالی آن را محاسبه می کند و قیمت محاسبه شده با دیگر فاکتورها نظیر جداول رقابت پذیری سنجیده می شود که آن قیمت نهایی خودرو است.

چند سوال و هشدار

اما در این شرایط، سوالات بسیاری درباره این طرح فروش وجود دارد؛ این که در صورت اجرایی شدن آن، کدام قیمت خودرو در حاشیه بازار مبنای افزایش ۵ درصدی قرار می گیرد؛ آن هم در شرایطی که در بازار خودرو، قیمت های متفاوتی از خودرو دیده می شود و هیچ مبنای قیمتی و درستی در این بازار حاکم نیست. از سوی دیگر، در شرایطی که شاهد عرضه قطره چکانی خودرو به بازار هستیم، این سوال باز هم از سوی تحلیلگران مطرح می شود که اگر چنین خودروهایی در کشور وجود داشته، چرا تاکنون عرضه نشده است؟

بابک صدرایی، کارشناس صنعت خودرو در همین خصوص در گفت وگو با خبرگزاری خبرآنلاین می گوید: اگر یک زمانی خودروساز بیاید و بگوید من خودرو را ۵ درصد زیر قیمت بازار خودرو می دهم، به اندازه نیاز بازار هم خودرو دارم، تحویل فوری می دهم و سریع خودرو را به مشتری تحویل می دهم، در این شرایط هیچ عقل سلیمی نمی آید از بازار آزاد خودرو بخرد و به صورت مستقیم از خودروساز خرید می کند.

وی می افزاید: در این حالت، اختلاف قیمت زیادی که بین بازار و کارخانه وجود دارد، از بین می رود. برای مثال، قیمت یک خودرو در کارخانه ۴۵۰ میلیون تومان است، اما در بازار به قیمت ۷۰۰ میلیون تومان به فروش می رود. حالا اگر یک کارخانه ای بگوید من دو سه هفته ای خودرو را به شما به قیمت ۶۷۰ میلیون تومان می دهم، عملا کسی دیگر سراغ بازار آزاد نمی رود و همه از کارخانه خرید می کنند.

این کارشناس صنعت خودرو تصریح می کند: اما یک اشتباهی وجود دارد که در این بخش ها گفته می شود که ۱۲۰ هزار خودرو تا پایان سال می خواهیم بدهیم. اما نیاز بازار خودرو تا پایان سال به خصوص در این ماه هایی که اوج فروش خودروسازان در شب عید است، خیلی بیشتر از ۱۲۰ هزار دستگاه است. عملا اگر از نظر تعداد، زمان و نحوه توزیع کنترلی وجود نداشته باشد و نتوانیم نیاز بازار را پاسخ دهیم، خود عاملی می شود که قیمت بازار سیاه شاهد یک رشد چشم گیری باشد.

صدرایی تاکید می کند: تنها تضمینی که واقعا وجود دارد، این است که برنامه ریزی آن چنان شده باشد که خودرو ۵ درصد زیر قیمت بازار به تعداد نیاز بازار عرضه شود. اما آنچه که از شواهد پیداست، به نظر من نشان دهنده این است که خودروها با تقاضایی که در بازار پیش بینی شده، سازگار نیست.

عرضه قطره چکانی خودرو به بازار

این کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به این پرسش که برخی از تحلیلگران معتقدند عرضه قطره چکانی خودروسازان عمدی است. آیا شما هم چنین تحلیلی را قبول دارید؟ می گوید: بالاخره خودروسازان مجبور هستند یک مقداری بازار خود را کنترل کنند.

صدرایی می افزاید: عمدی یا سهوی بودن آن را من نمی توانم پاسخ دهم، چون مدیران ارشد شرکت ها باید به این موضوع پاسخ دهند، اما آنچه مسلم است، این که تا زمانی که اصلاح قیمت خودروساز اتفاق نیفتد و به یک قیمت معقولی که مورد رضایت مشتری و خودروساز باشد، نرسیم و سیستم قیمت گذاری دستوری در مورد توزیع خودرو وجود داشته باشد، این اشکالات وجود دارد.

قیمت خودرو سه نرخی می شود؟

وی در پاسخ به این پرسش که در صورتی که خودروسازان مازاد تولید را ۵ درصد زیر قیمت بازار عرضه کنند، آیا شاهد سه نرخ قیمتی از خودرو خواهیم بود؟ می گوید: ما یک شرایط بحرانی را تجربه می کنیم؛ خود این موضوع هم به نظر من یک بحران می شود.

این کارشناس صنعت خودرو عنوان می کند: البته این نکته وجود دارد که قیمت کارخانه که قبلا گذاشته بودند، به هرحال حذف می شود. مگر می شود یک خودرو را شما در کارخانه قیمت ۴۵۰ میلیون تومان بگذارید، بعد خودت هم بگویی تحویل فوری را ۶۵۰ میلیون تومان می دهم و در بازار هم ۸۰۰ میلیون تومان باشد.

صدرایی تصریح می کند: بالاخره این خودرو قیمت ثابتی دارد یا خیر؟! مگر می شود یک خودرو را کارخانه به ۲ نرخ بفروشد؟! به نظر من این سیستم برای این است که قیمت های دستوری حذف شود و به همان قیمت حاشیه بازار برگردد!

وی خاطرنشان می کند: با این زیان انباشته ای که شرکت های خودروساز دارند و وضعیت اسف باری که دارند، قاعدتا دیگر ادامه توان برای خودروسازی وجود ندارد. بر همین اساس، خودروسازان مجبور هستند که به صورت پلکانی و آرام که به یک باره به بازار شوک وارد نشود، قیمت کارخانه را حذف کنند و همان قیمت حاشیه بازار را به عنوان قیمت کارخانه جایگزین کنند.

جدول کامل قیمت خودروهای داخلی و وارداتی